مقایسه اثربخشی درمان شناختی و رفتاری (CBT) و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر مدل عشق هاتفیلد در زوجین ناهمسان و نابرابر

الموضوعات :

محمد پلوی ¹ , حمید یعقوبی ² , محمدرضا صفاریان طوسی ³

1 - گروه مشاوره و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، مشهد، ایران [e-mail]
2 - استادیار دانشگاه شاهد
3 - گروه مشاوره و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد، مشهد، ایران

تاريخ الإرسال : 27 الخميس , ربيع الأول, 1445 تاريخ التأكيد : 30 الثلاثاء , ربيع الثاني, 1445 تاريخ الإصدار : 13 الثلاثاء , ذو القعدة, 1445

الکلمات المفتاحية: درمان شناختی و رفتاری, درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد, زوجین ناهمسان و نابرابر, مدل عشق هاتفيلد,

ملخص المقالة :

چکیده مقدمه: با توجه به اهمیت سلامت زندگی زناشویی و نقش شاخصه­ های عشق ورزی بر روابط زناشویی و لزوم مداخله در این زمینه و انتخاب رویکرد مناسب در این زمینه پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان شناختی و رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر مدل عشق هاتفیلد در زوجین ناهمسان و نابرابر بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع ­نیمه ­آزمایشی بود که به صورت پیش آزمون، پس آزمون، با گروه کنترل و پیگیری 1 ماهه انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زوجینی بود که به مراکز مشاوره و اورژانس اجتماعی بهزیستی شهر تربت جام در سال 1402 مراجعه کردند، با استفاده از روش نمونه­گیری هدفمند و در دسترس، 24 زوج (24 مرد و 24 زن) که دارای ملاک‌های ورود و خروج بودند، به عنوان نمونه انتخاب شده و به طور تصادفی در 3 گروه 8 زوجی (8 مرد و 8 زن) الف، ب و ج (2 گروه آزمایش و یک گروه کنترل) جایگزین شدند که گروه الف درمان شناختی رفتاری، گروه ب، درمان پذیرش و تعهد را دریافت کردند و گروه ج گروه کنترل بود که درمانی دریافت نکرد. به منظور تجزیه و تحلیل داده­های پژوهش از تحلیل کواریانس چند متغیره و آزمون­ تعقیبی بن­فرونی استفاده شد. داده‌ها با نرم‌افزار SPSS-22 تحلیل شدند. یافته­ ها: نتایج نشان داد که هر دو گروه درمان شناختی و رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر مدل عشق هاتفیلد در زوجین ناهمسان و نابرابر مؤثر بود، اما این تفاوت در مورد مدل عشق هاتفیلد معنادار نبود. بنابراین می­توان از این دو روش در جهت بهبود روابط زناشویی بهره­مند شد. نتیجه­گیری: بنابراین می­توان از هر دو درمان شناختی رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد می­توان در جهت افزایش عشق و رضایت زناشویی بین زوجین بهره­ مند شد

المصادر:

Raymo JM, Park H. Marriage decline in Korea: Changing composition of the domestic marriage market and growth in international marriage. Demography. 2020; 57(1):171-94. doi.org/10.1007/s13524-019-00844-9
Pleger M, Treppner K, Diefenbacher A, Schade C, Dambacher C, Fydrich T. Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy compared to CBT: Preliminary results. The European Journal of Psychiatry. 2018;32(4):166-73. doi.org/10.1016/j.ejpsy.2018.03.003
Nicolotti L, El-Sheikh M, Whitson SM. Children's coping with marital conflict and their adjustment and physical health: vulnerability and protective functions. Journal of Family Psychology. 2003;17(3):315. doi.org/10.1037
Lenferink L, de Keijser J, Eisma M, Smid G, Boelen P. Online cognitive–behavioural therapy for traumatically bereaved people: study protocol for a randomised waitlist-controlled trial. BMJ open. 2020;10(9):e035050. doi.org/10.1136/bmjopen-2019-035050
Fricker J, Moore S. Relationship satisfaction: The role of love styles and attachment styles. Current Research in Social Psychology. 2002;7(11):182-204.
Raffagnino R, Puddu L. Love styles in couple relationships: a literature review. Open Journal of Social Sciences. 2018;6:307-30.
Rafiezadeh F, Zarehneyestanak M. The Role of Lovemaking Styles in Predicting Emotional Divorce of women with marital conflict. Biannual Journal of Applied Counseling. 2021; 11 (1): 39- 58. [ in Persian]. doi: 10.22055/jac.2021.36329.1783
Esfandiyari Bayat D. Comparison of the effectiveness of group counselling based on rational, emotional and behavioral therapy (REBT) and acceptance and commitment therapy (ACT) on forgiveness of women affected by marital infidelity. Journal of psychologicalscience. 2021;20(97):139-48. doi: 20.1001.1.17357462.1400.20.97.13.0 .[in Persian].
Dijkstra JM, Nagatsu T. Cognitive behavioral therapy (CBT), acceptance and commitment therapy (ACT), and Morita therapy (MT); comparison of three established psychotherapies and possible common neural mechanisms of psychotherapies. Journal of Neural Transmission. 2022;129(5-6):805-28.doi: 20.1001.1.17357462.1400.20.97.13.0
Moradi M, Banisi P, Zomorrodi S. Investigating the effectiveness of cognitive-behavioral education on the spiritual health and resilience of housewives of Buin va Miandasht. Annals of the Romanian Society for Cell Biology. 2021:19013-22. doi: 20.1001.1.17357462.1400.20.97.13.0 [in Persian]
11.Pentel KZ, Baucom DH, Weber DM, Wojda AK, Carrino EA. Cognitive‐behavioral couple therapy for same‐sex female couples: A pilot study. Family process. 2021;60(4):1083-97. doi.org/10.1111/famp.12696

Rafiei Saviri M, Chehri A, Hosseini S, Amiri H. Comparison of the effectiveness of couple therapy based on acceptance and commitment with cognitive-behavioral couple therapy on marital conflict and cognitive flexibility in married women with marital boredom. Journal of Applied Family Therapy. 2022;3(2):317-39 doi: 10.22034/aftj.2022.323087.1335. [in Persian]
Halajian Z, Babakhani V, Pooyamanesh J, Jafari A. Comparison of the Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy and Couple Therapy Based on Guttman Model on the Lovemaking Styles of Women Affected by Husband Infidelity. Journal of Applied Family Therapy. 2022;3(2):246-63 10.22034/aftj.2022.340436.1556. [ in Persian]
Hayes SC. Acceptance and commitment therapy: towards a unified model of behavior change. World psychiatry. 2019;18(2):226. doi: 10.1002/wps.20626
Grégoire S, Lachance L, Bouffard T, Dionne F. The use of acceptance and commitment therapy to promote mental health and school engagement in university students: A multisite randomized controlled trial. Behavior therapy. 2018;49(3):360-72. doi.org/10.1016/j.beth.2017.10.003
Ziaee A, Nejat H, Amarghan HA, Fariborzi E. Existential therapy versus acceptance and commitment therapy for feelings of loneliness and irrational beliefs in male prisoners. European journal of translational myology. 2022;32.(1): 44- 59. doi: 10.4081/ejtm.2022.102171
Mohammadian S, Asgari P, Makvandi B, Naderi F. Effectiveness of acceptance and commitment therapy on anxiety, cognitive avoidance, and empathy of couples visiting counseling centers in Ahvaz City, Iran. Journal of Research and Health. 2021;11(6):393-402. doi: 10.4081/ejtm.2022.102171
Lev A, McKay M. Acceptance and Commitment Therapy for Couples: A clinician's guide to using mindfulness, values, and schema awareness to rebuild relationships: New Harbinger Publications; 2017.
Wiebe SA, Johnson SM, Burgess Moser M, Dalgleish TL, Tasca GA. Predicting follow‐up outcomes in emotionally focused couple therapy: The role of change in trust, relationship‐specific attachment, and emotional engagement. Journal of marital and family therapy. 2017;43(2):213-26. doi.org/10.1111/jmft.12199
Shahbazfar R, Zarei E, Hajializade K, Dortaj F. Comparing the Effectiveness of Cognitive-Behavioral Couple Therapy and Couple Therapy Based on Acceptance and Commitment Therapy in Improving Marital Quality of Non-clinical Couples. Psychological Methods and Models. 2021;12(43):100-13. 10.30495/jpmm.2021.4726 [ in Persian]
Enjezab B, Rejaezadeh M, Bokaie M, Salimi H. The effectiveness of acceptance and commitment therapy (ACT) on sexual self-efficacy and sexual quality of life in reproductive-age women: A randomized controlled trial. Journal of Sex & Marital Therapy. 2021;47(8):764-72. doi.org/10.1080/0092623X.2021.1944938 [ in Persian]
Jamshidzehi B, Kahrazai F, Shirazi M. The efficacy of positive couple therapy and treatment based on acceptance and commitment on the desire for divorce. Journal of psychologicalscience. 2021;20(106):1881-95. doi: 10.52547/JPS.20.106.1881 [ in Persian]
Hollon SD. Cognitive Therapy in the Treatment and Prevention of Depression1. The interpersonal, cognitive, and social nature of depression: Routledge; 2014. p. 133-51.