فلسفۀ بازگشت: راهکاری برای پایداری و تداوم سکونت‌پذیری شهری (مطالعه موردی: شهرری)

الموضوعات :

علی امیررحیمی ¹ , زینب طالبی ² , الهام ناظمی ³ , امیرحسین شبانی شهرضا ⁴

1 - پژوهشگر دوره دکتری شهرسازی، مرکز تحقیقات افق‌های نوین در معماری و شهرسازی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.
2 - استادیار گروه شهرسازی، مرکز تحقیقات افق‌های نوین در معماری و شهرسازی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.
3 - استادیار، گروه شهرسازی، مرکز تحقیقات افق‌های نوین در معماری و شهرسازی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.
4 - استادیار، گروه شهرسازی، مرکز تحقیقات افق‌های نوین در معماری و شهرسازی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.

تاريخ الإرسال : 07 الثلاثاء , ربيع الأول, 1446 تاريخ التأكيد : 02 السبت , شعبان, 1446 تاريخ الإصدار : 26 الأحد , رجب, 1446

الکلمات المفتاحية: سکونت پذیری, شهر ری, فلسفه بازگشت, مکان‌یابی تجربی, نظریه نسبیت و حوزه‌ای,

ملخص المقالة :

در دهه‌های اخیر، تغییرات زیست‌محیطی و پیامدهای ناشی از آن موجب کاهش کیفیت زندگی شهری و تضعیف هویت طبیعی شهرها شده است. این موضوع چالشی جدی برای پایداری و بقای شهرها ایجاد کرده است. هدف این پژوهش، شناسایی و ارائه‌ی راهکارهایی برای ارتقای پایداری شهرها و بازیابی هویت شهری با رویکردی زیست‌محور است. برای این منظور، شهر ری به عنوان نمونه‌ی موردی انتخاب شده است. روش تحقیق شامل تحلیل داده‌های تاریخی از طریق اسناد و مصاحبه و همچنین بهره‌گیری از روش‌های طراحی شهری تحلیلی است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که با تکیه بر عوامل تاریخی و زیست‌محیطی، می‌توان الگوهایی ریاضی برای تصمیم‌گیری‌های آینده تدوین کرد. همچنین، شناسایی عناصر کلیدی پایداری و روابط میان آن‌ها امکان ارائه‌ی رهیافت‌هایی منطقی و سازگار با شرایط محلی را فراهم می‌کند. نتایج این مطالعه می‌تواند به‌عنوان چارچوبی برای برنامه‌ریزی و طراحی شهری پایدار به کار رود.

المصادر:

1. توکلی کجانی، حسین؛ استعلاجی، علیرضا؛ و رنجبر، محسن. (1398). ارزیابی تغییرات پیوندهای شهر و روستا در نظام توسعه پایدار ناحیه ای (مطالعه موردی شهرستان ری و حوزه نفوذ). جغرافیا، 17(63 )، 216-230. SID. https://sid.ir/paper/382347/fa
2. اشرافی، نسیم. (1401). چیستی فلسفه معماری اسلامی (تحلیل فلسفه مضاف در معماری مبتنی بر تئوری دیده‌بانی). پژوهش‌هاي معماري اسلامي. ۱۴۰۱; ۱۰ (۲) :۶۷-۸۴. http://jria.iust.ac.ir/article-1-1556-fa.html
3. اصلانیان، یاشار؛ ذبیحی، حسین؛ و رهبری منش، کمال. (1399). ساختارشناسی مفهوم رضایتمندی مسکن با رویکرد فلسفه پدیدارشناسی (نمونه موردی، خانه قاجاری شیخ الاسلام و چند مجتمع مسکونی در زنجان). مطالعات هنر اسلامی، 16(37 )، 0-0. SID. https://sid.ir/paper/376958/fa
4. بیرانوند، فروزان؛ و ملک حسینی، عباس . (1398). عوامل پایداری هویتی مرکز شهر خرم آباد با تاکید بر قلعه فلک الافلاک. مطالعات هنر اسلامی, 15(35), 291-318. doi: 10.22034/ias.2019.101794 . https://www.sysislamicartjournal.ir/article_101794.html
5. تحصیلدوست، محمد. (1391). تکنولوژی, معماری, و پایداری. صفه، -(57)، 47-60. SID. https://sid.ir/paper/501069/fa
6. حبیب، فرح. (1386). رویکرد پایداری در متن شهرسازی. علوم و تکنولوژی محیط زیست، 9(1 (مسلسل 32))، 111-120. SID. https://sid.ir/paper/86960/fa
7. خدایی، زهرا؛ و دهنو، فریبا. (1399). طراحی اکولوژیک فضاهای عمومی با تأکید بر پیوند شهر و طبیعت (نمونه موردی محله یوسف آباد تهران). مطالعات مدیریت شهری، 12(43 )، 71-86. SID. https://sid.ir/paper/514916/fa
8. درویشی، یوسف. (1400). ارزیابی کمّی و کیفی کاربری اراضی شهر با استفاده از ماتریس چهارگانه جهت رسیدن به اهداف توسعه ی پایدار شهری (مطالعه ی موردی: شهر مرند). پژوهش‌های جغرافیای انسانی (پژوهش‌های جغرافیایی)، 53(2 )، 733-750. SID. https://sid.ir/paper/368435/fa
9. زبردست، اسفندیار . (1389). کاربرد فرآیند تحلیل شبکه‏ای (ANP) در برنامه‏ریزی شهری و منطقه‏ای. نشریه هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی, 2(41), 79-90. https://jfaup.ut.ac.ir/article_22270.html
10. زرع‌کار، آزاده ؛ صالحی، اسماعیل؛ نوحه گر، احمد ؛و اشرفی، خسرو . (1401). ارزیابی جامع کیفیت و بار آلودگی درمحیط‌های شهری با هدف دستیابی به توسعه پایدار با استفاده از ابزار CASBEE-City (مطالعه موردی: کلانشهر تهران). محیط شناسی, 48(1), 101-123. doi: 10.22059/jes.2022.336129.1008268. https://jes.ut.ac.ir/article_87418.html
11. طلا م‍ی‍ن‍ائ‍ی‌، اص‍غ‍ر. (1353). تحلیلی از ویژگیهای منطقه ای در ایران: بر اساس مطالعات منطقه نمونه اصفهان. انتشارات دانشگاه تهران. https://lib.ut.ac.ir/site/catalogue/1043117
12. طاهرطلوع دل، محمدصادق؛ زارع، مرضیه، ؛و سادات، سیده اشرف. (1400). بررسی چالش ناپایداری اجتماعی در اسکان غیررسمی مبتنی بر شاخص های توسعه پایدار شهری. جغرافیا و مطالعات محیطی، 10(38 )، 77-94. SID. https://sid.ir/paper/389433/fa

13. عباسپور، اعظم؛ اعتصام، ایرج؛ ماجدی، حمید؛ و شاهچراغی، آزاده. (1400). رتبه‌بندی شاخص‌های کمّی و کیفی مسکن با کاربست فن دیمتل فازی. جغرافیای اجتماعی شهر. Doi:JUSG.2021.2032/1022103. https://ensani.ir/fa/article/download/463434
14. علیکایی، سعیده؛ مرتضوی، سیده عاطفه؛ و احمدی، بهمن. (1395). تحلیل رویکردهای حاکم بر فرایند طراحی شهری با تاکید بر مبانی نظری, مسیر و روش فرایند. کنفرانس بین المللی پژوهش های نوین در عمران، معماری و شهرسازی. SID. https://sid.ir/paper/854453/fa
15. فتحی، رقیه؛ شفقی، سیروس؛ و بیک محمدی، حسن. (1400). تحلیل ساختارکالبدی بافت های فرسوده شهری با رویکرد توسعه پایدار (نمونه موردی: بافت فرسوده شهر آمل). آمایش محیط، 14(52 )، 83-100. SID. https://sid.ir/paper/374539/fa
16. فروتن، سارا؛ شریعت، محمود؛ خیرخواه زرکش، میرمسعود؛ و سرور، رحیم. (1399). بررسی روند تغییرات کاربری اراضی شهر ری با استفاده از داده های سنجش از دور. پژوهش و فناوری محیط زیست، 5(7)، 55-66. SID. https://sid.ir/paper/407257/fa
17. حسین قره چانلو. (1356). جغرافیای تاریخی ری. بررسی‌های تاریخی شماره 2، صفحه 111 تا 122. http://noo.rs/e5AFe

18. Chikalov, A., Hussain, I., & Moshkov, M. (2021). Optimization of Decision Trees with Hypotheses for Knowledge Representation. Electronics, 10 (13), 1580. https://www.mdpi.com/2079-9292/10/13/1580
19. Hillier, B., & Hanson, J. (1984). The social logic of space. Cambridge University Press. https://www.academia.edu/2330957/The_Social_Logic_of_Space_B_Hillier_and_J_Hanson_Bartlett_School_of_Architecture_and_Planning .
20. Jabłońska, J., & Ceylan, S. (2021). Sustainable architecture in education. World Transactions on Engineering and Technology Education, 19(1)، 96-101. http://www.wiete.com.au/journals/WTE&TE/Pages/Vol.19,%20No.1%20(2021)/15-Jablonska-J.pdf
21. Lvitskaya, S., & Lobkova, T. (2018). Philosophy of unity with nature as basis of energy-efficient house architecture. IOP Conference Series: Materials Science and Engineering, IOP Conference Series . https://iopscience.iop.org/article/10.1088/1757-899X/451/1/012161
22. Salingaros, N. (2022). Christopher Alexander (1936–2022). Finding God Through Architecture. Soffeh. https://soffeh.sbu.ac.ir/article_104134_6bdb04c983bec900b3edb128ce945a38.pdf