استفاده از روش HEART در شناسايي خطاهاي انساني بخش مالي مؤثر بر کيفيت گزارشگري مالي و افشا اطلاعات

الموضوعات :

امیر شمس ¹ , محسن دستگیر ² , سید علی سلطانزاده ³

1 - گروه حسابداری، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران.
2 - گروه حسابداری، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
3 - گروه حسابداری، واحد خوراسگان، دانشگاه آزاد اسلامی ، خوراسگان، ایران

تاريخ الإرسال : 07 الثلاثاء , ربيع الأول, 1446 تاريخ التأكيد : 25 الأربعاء , جمادى الأولى, 1446 تاريخ الإصدار : 13 الأربعاء , ربيع الثاني, 1446

الکلمات المفتاحية: خطاي انساني, روش هارت, کيفيت گزارشگري مالي, افشا اطلاعات ,

ملخص المقالة :

خطاي انساني ازجمله مسائل مهمي است که امروزه بسيار موردتوجه سازمان‌ها قرارگرفته است. خطاي انساني در بخش مالي سازمان‌ها می‌تواند بر روي کيفيت گزارشگري مالي به‌عنوان محصول نهايي سيستم حسابداري مؤثر باشد. اين تأثیر باعث تحت تأثیر قرارگرفته افشا اطلاعات  شرکت‌ها می‌گردد. هدف از اين پژوهش، شناسايي خطاهاي انساني است که در بخش مالي اتفاق افتاده و بر افشا اطلاعات مؤثر است. جامعه آماري اين پژوهش، کارکنان بخش مالي شرکت‌های عضو بورس اوراق بهادار تهران واقع در مشهد می‌باشد، که در سال 1403 در اين شرکت‌ها شاغل بوده‌اند.. براي شناسايي خطاها از روش هارت به‌عنوان يکي از روش‌های مناسب جهت شناسايي خطاهاي انساني در بخش خدمات، استفاده کرديم. نتايج اين پژوهش نشان داد که مهم‌ترین عوامل خطاي انساني در بخش مالي که بر افشا اطلاعات  مؤثر است عبارت است از:  عدم تجربه كافي در خصوص نحوه انجام شرح وظايف، پيچيدگي مراحل اجراي كار با سيستم، خستگي در زمان اجراي كار ناشي از حجم بالاي كار، آموزش‌های ناكافي در خصوص امور مالی، اضطراب در زمان اجراي كار و عدم آگاهي از نحوه اجراي دستورالعمل‌های مالی می‌باشند. اين خطاهاي انساني  بر روي کيفيت گزارشگري مالي تأثیر منفي داشته و ازاین‌رو افشا اطلاعات  شرکت‌ها را کاهش می‌دهد. سازمان‌ها با کاهش اين خطاهاي انساني، می‌توانند باعث افزايش افشا اطلاعات  شرکت‌ها شوند.

المصادر:

برادران، مهدی. (1401). نقش افشای داوطلبانه در کاهش عدم تقارن اطلاعاتی: تحلیل موردی در صنعت نفت. مجله اقتصاد و حسابداری، 14(4)، 112-130.
بولو قاسم، حسنی مسعود (1395). مروری بر مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده کیفیت سود ، مطالعات حسابداري و حسابرسي، ش 20، صص 34-53.
پاک‌دل الهام، امیدواری منوچهر (1396). بررسی تأثیر شخصیت انسانی بر قابلیت اطمینان انسانی و بروز حوادث با استفاده از تکنیک Heart و مدل شخصیت رفتاری DISC در صنایع خودروسازی. مجله ارگونومی; ۵ (۱): ۲۶-۳۵
جلیلی، مهدی. (1402). بررسی روابط بین افشا داوطلبانه و اعتماد سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه ایران. پژوهش‌های مالی و اقتصادی، 20(2)، 34-50.
حاجی حسینی علیرضا (1389). مهندسی خطاهای انسانی: روش‌های شناسایی و ارزیابی خطای انسانی به انضمام دستورالعمل‌های سیستم‌های مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی. چاپ اول، فن‌آوران.
حیدریان، مریم؛ فلاحتی، علی و کریمی، محمد شریف. (1398)محاسبه شاخص استرس مالی و تحلیل تأثیرهای آن بر رشد اقتصادی ایران؛ کاربردی از مدل خودرگرسیون مارکف سوئیچینگ، تحقیقات مالی، دوره21، ش 3، 417-447.
خدابخش، فریدون. (1401). تحلیل ابعاد افشا داوطلبانه و تأثیر آن بر تصمیمات سرمایه‌گذاری. فصلنامه مطالعات مالی و حسابداری، 17(3)، 91-106.
سلطاني، علي؛ شريف، حميدرضا (1394). رضاين سنجي خدمات گردشگري مذهبي با تاکيد بر نقش عوامل محيطي: مطالعه موردي حرم شاه چراغ شيراز. پژوهش و برنامه ريزي شهري، س6، ش 23، صص35-54.
سیدمحمدی، احمد. (1402). صداقت مدیران و تأثیر آن بر شفافیت اطلاعات مالی: یک مطالعه تجربی. مجله مدیریت و حسابداری، 19(3)، 85-102.
عباس زاده محمدرضا، عارفی اصل سولماز (1394). مروری بر مفهوم کیفیت سود و طبقه‌بندی معیارهای سنجش آن، پژوهش حسابداری، شماره 2، صص 93-110.
عبداللهی، امیر. (1402). افشا داوطلبانه و تأثیر آن بر شفافیت مالی: مطالعه‌ای بر روی شرکت‌های بورس تهران. فصلنامه تحقیق در حسابداری، 18(1)، 75-90.
غیور باغبانی، سید مرتضی؛ بهبودی، امید؛ رمضانی، مهدی؛ پورنگ، علی (1397). بررسي رابطه هوش معنوي و رفتار شهروندي سازماني- تحليل نقش سايقه خدمت (مطالعه موردي: حرم امام رضا). فصلنامه فرهنگ رضوي، ش23، صص 9-42.
محمدزاده سالطه حیدر، جانی مهدی، جلالی مصطفی (1391). بررسی ارتباط بین مدل‌های سنجش کیفیت سود. پژوهش‌های کاربردی در گزارشگری مالی، ش 1، صص 133-154.
مهربان پور، محمدرضا، ندیری، محمد، جندقی قمی، محمد(1396).اثر جایگاه مالی بر افشا اطلاعات شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. بررسی های حسابداری و حسابرسی، دانشکدة مدیریت دانشگاه تهران، دورة 24 ، شمارة 1، صص 127-146.


Aktas, R. & Kargin, S. (2012). Predictive ability of earnings and cash flows: Evidence from Turkish firms’ cash flow statements that prepared by IAS 7. Journal of Money, Investment and Banking, 25, 171–180.
Armstrong, C. S. Gyay, W. R. & Weber, J. P.)2010). The role of information and financial reporting in corporate governance and debt contracting. Journal of Accounting and Economics, 50(2–3), 179–234.
Caruana, A. (2002), service loyalty: The effects of service quality and the mediating of customer satisfaction, European journal of marketing. Vol. 36 No. 8/7, pp. 811-828.
De Felice F, Petrillo A, Carlomusto A, Ramondo A (2012). Human Reliability Analysis: A review of the state of the art. IRACST–International Journal of Research in Management & Technology (IJRMT),2(1).
Dechow, P., Ge, W. and Schrand, C. (2009). Understanding Earningsquality: A Review of the Proxies, Their Determinants and TheirConsequences, Haas School of Business, University of California.
Dekker S (2005). The Disembodiment of Data in the Analysis of Human Factors Accidents. HFA Safety, 1(1):39 57.
Desai,H. Bhattacharya, N and Venkataraman, K (2009). Earnings quality and information asymmetry. available at www.ssrn.com.
Francis, J. LaFond, R. Olsson, P. and Schipper, K (2004). Cost of Equity and Earnings Attributes, The Accounting Review, Vol. 79 (4), 967-1010.
Ishrakieh, Layal Mansour, Leila Dagher, Sadika El Hariri. (2020). A financial stress index for a highly dollarized developing country: The case of Lebanon, Central Bank Review, 20 (2020) 43-52
Krishnan, G (2003). Does Big 6 auditor industry expertise constrain earnings management? Accounting Horizons, 17, 1–16.
Ozcelebi, Oguzhan. (2020). Assessing the impacts of financial stress index of developed countries on the exchange market pressure index of emerging countries, International Review of Economics & Finance, Volume 70, November 2020, Pages 288-302
Peek, E (2005). The influence of accounting changes on financial analysts’ forecast accuracy and forecasting superiority: Evidence from the Netherlands. European Accounting Review, 14(2), 261–295.
Reason J (2000). Human error: models and management. Bmj;320(7237):768-70.
Velury, V. and Jenkins, S.D (2006). Institutional Ownership and the quality of earnings.Journal of Business Research. 59(9), 1043-1051.