اثر سیستم ارزیابی عملکرد بر رفتار خودشیرینی با نقش میانجی جوّ سازمانی

الموضوعات :

مهدی محبی ¹ , ناصر ناستی زایی ²

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی،‌ دانشگاه سیستان و بلوچستان
2 - دانشیار دانشگاه سیستان و بلوچستان

تاريخ الإرسال : 08 الأحد , جمادى الأولى, 1443 تاريخ التأكيد : 18 السبت , رجب, 1443 تاريخ الإصدار : 09 الجمعة , جمادى الثانية, 1445

الکلمات المفتاحية: ارزیابی عملکرد, رفتار انحرافی, رفتار خودشیرنی, جوّ سازمانی,

ملخص المقالة :

مقدمه و هدف: ‌رفتار خودشیرینی جزء رفتارهای منافقانه و سیاسی در سازمان بوده و سبب می‌شود کارکنانی که از این رفتار استفاده می‌کنند منافع و امتیازات سازمانی بیشتری را دریافت می‌کنند. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر سیستم ارزیابی عملکرد بر رفتار خودشیرینی با نقش میانجی جوّ سازمانی است.

روش شناسی پژوهش: روش پژوهش توصیفی-همبستگی مبتنی بر مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری تمامی معلمان شهر بنحار (استان سیستان و بلوچستان) در سال تحصیلی 1401-1400 به حجم 575 نفر بود که به روش نمونه‌گیری تصادفی-طبقه‌ای تعداد 231 معلم به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه‌های سیستم ارزیابی عملکرد و پاداش (شیلدز، 2007): جوّ سازمانی (بوک، زمود، کیم و لی، 2005) و رفتار خودشیرنی (بولینو و تورنلی، 1999) بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدل معادلات ساختاری با کمک نرم افزار اسمارت پی ال اس استفاده شد.

یافته‌ها: اثرمستقیم سیستم ارزیابی عملکرد بر رفتار خودشیرینی (188/5, t=298/0- β=) منفی و معنادار، اثر مستقیم سیستم ارزیابی عملکرد بر جوّ سازمانی (331/6, t=371/0β=) مثبت و معنادار بود. اثر مستقیم جوّ سازمانی بر رفتار خودشیرینی (638/9, t=510/0- β=) منفی و معنادار بود. اثر غیرمستقیم سیستم ارزیابی عملکرد بر رفتار خودشیرینی با میانجی‌گری جوّ سازمانی (248/5, t=189/0- β=) نیز منفی و معنادار بود.

بحث و نتیجه‌گیری: ارزیابی عملکرد به صورت عینی و نه ذهنی، ارتباط مستقیم پاداش‌ها، ترفیع و ارتقا با عملکرد افراد و انتخاب ارزیابان متخصص و با انگیزه می‌تواند جوّ سازمانی را به سمت جوّ سالم و اخلاقی سوق دهد که در آن رفتار خودشیرینی به منظور اثرگذاری بر نتایج ارزیابی عملکرد تأثیر ناچیزی خواهد داشت.