عوامل سازمانی- شغلی مؤثر بر کیفیت زندگی معلمان ابتدایی استان سیستان و بلوچستان: یک پژوهش کیفی

الموضوعات :

حسین دامنی ¹ (دانش‌آموخته‌ی دکتری مدیریت آموزشی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
اختر جمالی ² (استادیار گروه پزشکی اجتماعی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران، تهران، ایران.)
پریوش جعفری ³ (دانشیار مدیریت آموزشی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
افسانه زمانی مقدم ⁴ (دانشیار مدیریت آموزشی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)

تاريخ الإرسال : 05 الثلاثاء , جمادى الأولى, 1441 تاريخ التأكيد : 25 الأربعاء , ذو الحجة, 1442 تاريخ الإصدار : 12 الثلاثاء , ذو القعدة, 1442

الکلمات المفتاحية: کیفیت زندگی, معلمان, سیستان و بلوچستان, عوامل سازمانی - شغلی,

ملخص المقالة :

مقدمه و هدف: یکی از اهداف دیرینه‌ی بشریت، جستجو برای زندگی بهتر و ارتقای کیفیت زندگی بوده است. هدف این پژوهش، شناسایی عوامل سازمانی_ شغلی مؤثر بر کیفیت زندگی معلمان ابتدایی در استان سیستان و بلوچستان بود.
روش شناسی پژوهش: این مطالعه با رویکرد کیفی از نوع تحلیل محتوا انجام شد. در این خصوص با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند و به کارگیری معیار اشباع نظری، مصاحبه‌هایی نیمه‌ساختاریافته با 14 نفر از معلمان خبره انجام شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با بکارگیری نرم‌افزار 18MAXQDA در قالـب کدگـذاری باز و محوری صورت گرفت. برای بررسی روایی و پایایی کیفی، از روش «بررسی توسط اعضاء»، «سه سویه نگری منابع»، «بررسی همکار»، «بازنگری ناظران» و «پایایی بین دو کُدگذار» استفاده شد.
یافته­ ها: درنهایت 10 مقوله‌‌ی عمده شامل: ارتقای وضعیت اقتصادی معلمان، ارتقای منزلت حرفه معلمی، تعاملات بین فردی در مدرسه، فضای کالبدی مدرسه، توسعه شایستگی‌ها در حرفه معلمی، عدالت سازمانی و شایسته‌سالاری، حجم کاری، رضایت شغلی، عدم فرسودگی شغلی، امکانات رفاهی و بهداشتی و تفریحی مناسب برای معلمان؛ به‌عنوان عوامل سازمانی – شغلی مؤثر بر کیفیت زندگی معلمان شناسایی گردید.
بحث و نتیجه­ گیری: نتایج حاکی از آن است معلمان از وضعیت عوامل سازمانی- شغلی در دوره ابتدایی گلایه‌مند می‌باشند، در نتیجه آموزش‌وپرورش باید جهت ارتقای کیفیت زندگی معلمان این دوره، توجه بیشتری به مشکلات معیشت و منزلت معلمان نموده و با برقراری عدالت در پرداخت و توزیع امکانات و هم چنین فراهم کردن امکانات و زیرساخت‌های مناسب بهداشتی و رفاهی، این مشکلات را به حداقل برساند.

المصادر:

1. Anastasiadou, S. D., & Douma, S. T. (2014). A Structural Equation model of Factors affecting Medicine Profession Burnout. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 159, 387–390.


2. Bidariyan, S. (2014). A Model for Improving the Quality of Life of Faculty Members of Islamic Azad University. Ph.D. Thesis. Islamic Azad University of Science and Research branch, Faculty of Management and Economics.(In Persian).


3. Danilewitz, J. R. (2017). Quality of Life and Sources of Stress in Teachers: A Canadian Perspective.


4. Ghasemi, S. R., Rajabi gilan, N., Reshadat, S., & Ahmadiyan, M. (2014). The Relationship Between Job Satisfaction And Health-Related Quality Of Life In The Teachers At Gilan-E-Gharb City In 2013. Journal Of Rafsanjan University Of Medical Sciences And Health Services, 13(1), 13–26. (In Persian).


5. Gumus, H., & Isik, O. (2018). The Relationship of Physical Activity Level, Leisure Motivation and Quality of Life in Candidate Teachers. International Journal of Progressive Education, 14(5), 22-32.


6. Hajlo, N. (2012). The Relationship of Staffs’ Job Stress, Burnout, and Life Quality to Organizational Climate Satisfaction at Mohaghegh Ardabili University. Scientific Journal Management System, 3(11), 169–184. (In Persian).


7. Ingersoll, R. M. (2001). Teacher Turnover and Teacher Shortages: An Organizational Analysis. American Educational Research Journal, 38(3), 499–534.


8. Javadi, R. k. (2018). Investigating factors affecting the quality of work life of teachers: A mixed study. The Journal of New Thoughts on Education, 14(3), 37–58. (In Persian).


9. Jenaabadi, H. (2013). Relationship between quality of life and quality of working life in staffs of baharan psychiatry hospital, Zahedan. The Journal Of Qazvin University Of Medical Sciences, 17(166), 62–68. (In Persian).


10. Johnsrud, L. K., & Surla, J. M. (2002). Quality of Faculty Worklife: University of Hawai’i. Hawai’i Education Policy Center.


11. keramati R, Tanhaye Reshvanloo F, kimiaee s a S A, Delpasand R. (2020). Canonical analysis of the relationship between organizational health of school and elementary teacherss quality of life. Rooyesh-e-Ravanshenasi Journal (RRJ), 8(11), 133-140. (In Persian).


12. Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1994). Competing Paradigms in Qualitative Research. American Journal of Evaluation, 15(2), 179–192.


13. Lizana, P. A., Vega-Fernadez, G., Gomez-Bruton, A., Leyton, B., & Lera, L. (2021). Impact of the COVID-19 Pandemic on Teacher Quality of Life: A Longitudinal Study from before and during the Health Crisis. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(7), 3764.


14. Mahdian, S., Hakimzadeh, R., Safaei Movahed, S., Salehi, K. (2018). Teachers’ Perception of their Social Status: A Phenomenological Study Based on their Lived Experiences. Quarterly Journal of Family and Research, 15(1), 19-38. (In Persian).


15. Moradi, M. (2019). Qualitative Study of Factors Affecting the Quality of Life of Couples of Counselors. MSc Thesis, Allameh Tabatabaei University, Faculty of Psychology and Educational Sciences. (In Persian).


16. Safari, M., Soleimani, N., & Jafari, (2019). Identifying the Development Factors of Teachers’ Collective Efficacy Culture in Tehran Schools from the Perspective of Experts. Scientific Journal Management System, 10(37), 335–358. (In Persian).


17. Shaban Nezhad, R., & Ghourchiyan, N. (2013). A model for the improvement of life in twelve residential area of Islamic Azad University. Scientific Journal Management System, 8(35), 1–25. (In Persian).


18. Shabani Bahar, G. R., & Zaman Konani, M. (2012). The relationship between job burnout and general health of physical education teachers in Lorestan Province. Scientific Journal Management System, 2(3), 77–91. (In Persian).


19. Shabani, G., Farahani, A., & Latifi, H. (2012). The determination of relationship between workaholism and quality of life among the female physical education teachers in Kermanshah: with emphasis on conceptual model of War and Sherborn. Applied Research in Sport Management, 1(1), 49–58. (In Persian).


20. Shafiei, S., Dalfardi, M., Bahremand, S., & Seyedi, F. (2021). Investigation of general health status and quality of life among primary schools teachers of Jiroft city in 2019. Journal of Jiroft University of Medical Sciences, 7(4), 489-497. (In Persian).


21. Silva, J. P. D., & Fischer, F. M. (2020). Understudied school teachers’ work/life balance and everyday life typologies. Chronobiology International, 37(9-10), 1513-1515.


22. Stamps, P. L. (1998). Nurses and work satisfaction: An index for measurement. AJN The American Journal of Nursing, 98(3), 16KK-16LL.


23. Won, S. D., & Chang, E. J. (2020). The relationship between school violence-related stress and quality of life in school teachers through coping self-efficacy and job satisfaction. School Mental Health, 12(1), 136-144.