طراحی الگوی مدرسه موفق: یک مطالعه فراترکیب

الموضوعات :

فضایل کیانی ¹ (دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی)
عادل زاهد ² (گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران)
علی خالق خواه ³ (دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل،)
تقی اکبری ⁴ (مدیر گروه علوم تربیتی و استاد دانشگاه)

تاريخ الإرسال : 24 الثلاثاء , جمادى الأولى, 1443 تاريخ التأكيد : 06 الثلاثاء , ذو الحجة, 1443 تاريخ الإصدار : 09 الجمعة , جمادى الثانية, 1445

الکلمات المفتاحية: فراترکیب, مدرسه موفق, الگوی مدرسه موفق, مدیریت مدرسه موفق,

ملخص المقالة :

مقدمه و هدف: پژوهش حاضر با هدف طراحی و ارائه الگوی مدرسه موفق در مدارس دوره دوم متوسطه استان اردبیل انجام گرفت.

روش شناسی پژوهش: این پژوهش با رویکرد پژوهش کیفی و ابزار هفت مرحله‌ای فراترکیب سندلوسکی و باروسو (2007) به ارزیابی و تحلیل نظام‌مند مطالعات انجام شده در حوزه مدرسه پرداخته و ابعاد و اجزای الگوی مدرسه موفق را مشخص نموده است. جامعه پژوهش شامل مقالاتی می‌باشد که در زمینه مدرسه موفق بین سال‌های 1385 تا 1398 در منابع داخلی و 2005 تا 2020 در منابع خارجی چاپ شده‌اند. در نتیجه جست‌وجو و بررسی در پایگاه‌های اطلاعاتی مختلف 2151 اثر یافت شد. پس از چندین مرحله غربالگری با شاخص‌های بررسی عنوان، چکیده و محتوای پژوهش، در نهایت تعداد 50 مقاله که از نظر محتوا، ارتباط بیشتری با معیارهای پژوهش داشت، انتخاب گردید. روایی صوری و محتوایی آن با استفاده از نظر متخصصان تأیید شد و ضریب پایایی به دست آمده 83/0 بود. از نقطه نظر افراد خبره در زمینه موضوع مورد بررسی، مدل ارائه شده از کیفیت بالایی برخوردار بود.

یافته‌ها: با مطالعه و بررسی دقیق منابع نهایی شده 12 مؤلفه اصلی و 55 شاخص‌ مدرسه موفق استخراج شد. یافته‌ها نشان می‌دهد که برای دستیابی به مدرسه موفق باید به مؤلفه‌های: چشم انداز و اهداف، تمرکز و توجه، ساختار مدرسه، همکاری و ارتباط موثر کارکنان، پشتیبانی، مدیریت همکارانه، جو یادگیری مثبت، اخلاق حرفه‌ای، رهبری اثربخش، فراگیران، کارایی و اثربخشی و همچنین مدیریت بهینه منابع توجه نمود.

بحث و نتیجه‌گیری: بطورکلی فرایند مدارس موفق مبتنی بر اطلاعات تحقیق‌شده و الگوی جامع بـرای بهبود عملکرد و یادگیری دانش‌آموزان است. بر اساس این الگو، دانش‌آموزان می‌توانند استانداردهای عملکرد تحصیلی قابل‌انتظار را کسب نمایند. این عوامل چارچوب مفیدی را برای مدارس فراهم می‌کنند که موفقیت دانش‌آموزان را در کل اجزای کاری مدرسه در برمی‌گیرد.