بررسی و تحلیل سطح برخورداری شهرستان‌های استان چهارمحال و بختیاری از شاخص‌های توسعه با استفاده از مدل تاپسیس فازی

الموضوعات : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

حسین نظم فر ¹ (اردبیل)
بهزاد پادروندی ² (اردبیل)

تاريخ الإرسال : 02 الجمعة , ربيع الأول, 1435 تاريخ التأكيد : 02 الجمعة , ربيع الأول, 1435 تاريخ الإصدار : 18 الأربعاء , ذو الحجة, 1434

الکلمات المفتاحية: توسعه, TOPSIS, چهارمحال بختیاری, برنامه­ریزی منطقه­ای, سطح برخورداری, AHP,

ملخص المقالة :

برنامه­ریزی منطقه­ای با هدف توسعه و کاهش نابرابری منطقه­ای، از موضوعات مهم در کشورهای در حال توسعه محسوب می­شود. شناخت و تجزیه و تحلیل وضع مناطق در زمینه­های محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نخستین گام در فرایند برنامه­ریزی توسعه منطقه­ای است. با این کار تنگناها و محدودیت­های مناطق مشخص شده و می­توان برای رفع آن­ها اقدام کرد. به عبارتی برای تخصیص اعتبارات و منابع میان مناطق مختلف، شناسایى جایگاه آن منطقه در بخش مربوطه و رتبه­بندى سطوح برخوردارى از مواهب توسعه ضرورى است. با عنایت به مباحث فوق­الذکر در پ‍‍ژوهش حاضر سعی شده است، با روش توصیفی- تحلیلی به تعیین درجه توسعه یافتگی شهرستان­های استان چهار محال بختیاری در شاخص­های انتخابی توسعه پرداخته شود. در این پژوهش شهرستان­های استان براساس 11 مولفه مختلف توسعه در قالب 50 شاخص (با تاکید بر شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی و کالبدی) با استفاده از مدل‌های کمی برنامه­ریزی از جمله مدل تصمیم گیری چند معیاره شباهت به گزینه ایده­آل TOPSIS و وزندهی شاخص‌ها با تکنیک AHP، سطح بندی و میزان نابرابری‌های موجود در شهرستان‌های استان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده از این بررسی‌ها حاکی از آن است که شهرستان­های شهرکرد و بروجن به ترتیب با 5721% و 5062% در سطح برخوردار و شهرستان­های اردل، فارسان و کوهرنگ به ترتیب با 3838% و3644% و 3071% در سطح نیمه برخوردار و شهرستان لردگان با 2042% در سطح عدم برخورداری هستند. یافته‌ها نشان می­دهد لزوم توجه به برنامه­ریزی غیرمتمرکز بر اساس منابع و محدودیت­ها به منظور نیل به توسعه و پیشرفت متعادل و یکپارچه منطقه­ای، ضرورتی اجتناب ناپذیراست.