بررسی و تحلیل نقش بازارچه‌های مرزی در قیمت زمین و مسکن شهری (نمونه موردی شهر بانه در مقطع زمانی 1392-1375)
الموضوعات : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهریمحسن احدنژاد روشتی 1 , سعادت معتمدی 2
1 - دانشگاه زنجان
2 - دانشگاه زنجان
الکلمات المفتاحية: مسکن, بازارچه مرزی, بانه, زمین, Crosstab,
ملخص المقالة :
در دهههای اخیر در تحقیقات اقتصادی، اجتماعی و اکولوژیکی به مناطق مرزی و مسائل آنها توجه بسیاری شده است. این رغبت و علاقه وافر از آن نشأت‌گرفته است که این مناطق ویژه ممکن است موجب ایجاد سازگاری و همسانی اقتصادی در همگرایی بین کشورها گردند. در کل مبادله تجاری و اقتصاد پویای مناطق مرزی میتواند نقش اساسی در ترقی و پیشرفت توسعه پایدار، بهویژه اقتصاد نواحی مرزی، بهبود استانداردهای زندگی مردم، کاهش فقر، توزیع مناسب درآمد و تسریع همکاریهای بیشتر بین نواحی مرزی داشته باشد. ایجاد بازارچه‌های مرزی در چند دهه اخیر تأثیرات زیادی بر شهرها گذاشته است. ازجمله این تأثیرات میتوان به رشد و توسعه شهرها، افزایش تجارت و مبادلات و افزایش قیمت زمین و مسکن اشاره کرد. این پژوهش به بررسی نقش بازارچه مرزی در قیمت زمین و مسکن بر روی شهر بانه در طی دوره 1392-1375با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی پرداخته است. آمارهای مورداستفاده از بنگاههای املاک زمین و مسکن گردآوری‌شده است. و همچنین آمار تعداد پروانهای ساختمانی از شهرداری بانه اخذشده است. در این تحقیق با استفاده از سه شاخص(حداقل، حداکثر و میانگین) دو متغیر زمین مسکونی و زمین تجاری مورد بررسی قرارگرفته‌اند. همچنین از روش Crosstab برای ارزیابی روند قیمت استفاده‌شده است. نتایج به‌دست‌آمده حاکی از این است که محلات واقع در مرکز شهر به دلیل دسترسی به خدمات و مراکز تجاری از افزایش قیمت بیشتری برخوردار بوده و به‌موازات دور شدن از مرکز شهر قیمت زمین و مسکن روند نزولی پیدا میکند.
منابع:
احدنژاد روشتی، محسن(1379)، ارزیابی و مدل‌سازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از دادههای ماهوارهای چند زمانه و سیستم اطلاعات جغرافیایی، رساله کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
آییننامه تشکیل بازارچه‌های مرزی، 1371، وزارت امور اقتصاد و دارائی.
بحرینی، سید حسین(1377)، فرایند طراحی شهری، دانشگاه تهران، چاپ اول.
حکمت‌نیا، حسن(1389)، برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهر بهاباد با استفاده از الگوی تحلیل SOWT، فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، شماره 2.
رازینی، ابراهیم علی؛ باستانی، علیرضا، گزارش تحلیلی بر نقش و عملکرد بازارچه‌های مرزی، معاونت برنامه‌ریزی و بررسی‌های اقتصادی وزارت بازرگانی، مهرماه 1381.
رضایی، علی(1380)، ماهنامه اقتصادی و بین‌المللی(اقتصاد ایران)، چون‌وچرای بازارچه‌های مرزی، دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری‌های وزارت کشور، سال چهارم، شماره 36.
سازمان جغرافیایی نیروهای مسلّح(1373)، فرهنگ جغرافیایی بانه.
صمدی، رضا(1391)، تحلیل و مدل‌سازی نقش بازار زمین شهری در توسعه فضایی مکانی شهر، مورد: منطقه سه شهر مشهد، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه گلستان.
عزیزی، محمدمهدی (1383)، جایگاه شاخصهای مسکن در فرایند برنامه‌ریزی مسکن، مجله هنرهای زیبا،شماره 17.
فراهانی فرد، سعید (1387)، ساختار بازار زمین در اقتصاد اسلامی، فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی، سال هفتم، شماره31، پاییز1387: 131-103.
قرهنژاد، ح (1377)،"مطالعه تأثیرگذاری تقاضا بر اقتصاد توریسم"، مجموعه مقالات منتشره در ویژهنامه سمینار اصفهان و جاذبههای ایران‌گردی، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان.
کریمی، حمید(1380)، توسعه پایدار شهری(با تأکید بر کاربری زمین شهری)، خلاصه مقالات هشتمین سمینار سیاستهای توسعهی مسکن در ایران، مرکز مطالعات و تحقیقات معماری و شهرسازی ایران، چاپ اول، تهران.
مرصوصی، نفیسه، خانی، محمدباقر(1390)، تحلیل کارکردهای اقتصادی بازار تبریز و حوزه نفوذ آن، پژوهشهای جغرافیای انسانی، شماره 75، صص 152-133.
مهدی‌زاده، جواد(1379)، برنامه‌ریزی کاربری زمین، تحول در دیدگاه‌ها و روش‌ها، فصلنامه مدیریت شهری، شماره4.
میرکتولی، جعفر و همکاران(1392)، ارزیابی پایگاه اقتصادی- اجتماعی ساکنین شهر مشهد و تاثیر آن بر قیمت زمین شهری: موردمطالعه منطقه سه شهر مشهد، مجموعه مقالات پنجمین کنفرانس برنامه‌ریزی و مدیریت شهری،مشهد، ایران.
مهندسین مشاور نقش پیراوش(1385)، طرح جامع شهر بانه – مصوب 1385.
Jones, Philip, N. & Wild, Trevor(1994), Opening the Frontier: Recent spatial Impacts in the Inner German Border Zone; Regional Studies, vd.28.3.
Sermak, Agnieszku Brzosko., 2007, Theoretical Deliberations on Frontier location of
Cities, Bulletin of Geography (Socio-Economic Sires), No, 7, Pp 73-869.
Perkamann, M., 2003, Cross –Border Regions in Europe, Significance and Drivers of
Regional Cross –Border Cooperation, European Urban and Regional Studies, Vol. 10, Na 2, Pp 156-167.
Van der Veen, A. & Boot, D- L., 1995. Cross –Border Cooperation and European
Regional Policy. In, ed. H. Eskelinen and F. Snickers, 75-94. Berlin: Springing.
Rumley, Dennis & Julian V. Minghi., 1991, Introduction: The Border Landscape
Concept, Routledge, New York.
Bredan O, City economics, Cambridge”, Harvard university press,(2005).
C, Warnock, Veronica, E. Warnock Francis (2008), Markets and Housing Finance, Journal of Housing Economics 17, pp.239–251.
Short, J. R (2006), Urban Theory A critical Assessment, Rout ledge, Newyork.
