تحلیلی بر جایگاه حمل و نقل پایدار در برنامههای عمرانی شهرداریها؛ مطالعه موردی شهرداری شیراز
الموضوعات : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری
علی سلطانی
1
(دانشگاه شیراز)
الکلمات المفتاحية: حمل و نقل پایدار, حملو نقل غیرموتوری, زیرساختها, تخصیص بودجه, شهرداری شیراز,
ملخص المقالة :
تجارب چند دهه اخیر نشان می‌دهد که راهکارهایی از قبیل توسعه مسیرهای جدید و افزایش ظرفیت راهها، توقفگاه‌ها و تقاطعها در مناطق شهری نمی تواند به عنوان پاسخی راهبردی در درازمدت در برابر مشکلات روزافزون ترافیکی باشد. در مقابل، بسترسازی فنی، محیطی و اجتماعی برای افزایش سهم حمل و نقل انبوه بر و غیرموتوری یک راهکار پایدار محسوب می‌شود و امروزه در دستورکار مدیریت شهری در بسیاری از کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه قرار گرفته است. در کشور ما، اجراییشدن زیرساختهای حمل و نقل جمعی و غیرموتوری، ضرورت تخصیص بودجه کافی از سوی هم دولت و هم شهرداریها را ایجاب میکند. در این راستا، در برنامه عمرانی پنجساله شهرداریها (قالب مصوب وزارت کشور)، عبور و مرور شهری یکی از فصول دهگانه برنامه عنوان شده است. این مقاله به بررسی محتوایی و اسنادی مرتبط با میزان تخصیص بودجه به بخش عبور و مرور در برنامههای پیشین شهـرداری شیـراز پرداخته و از روش تحلیل قیاسی برای بررسی جایگاه و اهمیت توسعه حمل و نقل پایدار در نزد برنامه ریزان و مدیریت شهری بهره گرفته است. نتایج تجزیه و تحلیل، نشان دهنده آن است در حالیکه برای توسعه شبکه معابر سواره و تقاطعهای غیرهمسطح هزینه‌های کلانی تخصیص یافته، در همان حال، سیستم‌های حمل و نقل عمومی و شبکه دوچرخهسواری و پیادهروی به عنوان گزینههای حمل و نقل پایدار، کمتر مورد توجه بوده است. به نظر می‌رسد، دستیابی به توسعه پایدار در بخش حمل و نقل شهری، نیاز اساسی به تغییر پارادایم توسعه حمل و نقل درونشهری و تجدید نظر در نگرش‌های مدیران و برنامه ریزان داشته و در این میان، اصلاح چرخه تنظیم برنامه عمران شهری همراه با بازنگری در سازوکار تخصیص بودجه و تعریف طرح‌ها و پروژه‌ها در بخشهای مختلف، ضروری می‌نماید.
