تاثیر جزایر سرد شهری در کاهش جزایر حرارتی مطالعه موردی مناطق 2 و 4 کلان شهر تبریز
مهدی هریسچیان
1
(
دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز،
)
حسن محمودزاده- برنامه ریزی شهری
2
(
دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تبریز
)
رسول قربانی
3
(
استاد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
)
الکلمات المفتاحية: جزایر حرارتی شهری, جزایر سرد شهری, زیرساخت های سبز, مدل سرمایش شهری, مناطق 2 و 4 تبریز,
ملخص المقالة :
در این پژوهش به ارزیابی تاثیرات جزایر سرد شهری (زیرساخت های سبز) موجود در مناطق 2 و 4 کلان شهر تبریز بر کاهش جزایر حرارتی شهری پرداخته شده است. در این تحقیق داده ها با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست، نقشه های کاربری اراضی مربوط به دوره های زمانی 1363، 1381 و 1401، داده های هواشناسی، جدول بیوفیزیکال و نقشه طرح تفصیلی 1395 شهرداری تبریز جمع آوری گردیده و با استفاده از GIS و مدل سرمایش شهری نرم افزار InVEST مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان داد که در سال 1363 منطقه 2 با دارا بودن 04/10 درصد فضای سبز و منطقه 4 به ترتیب با 51/4 درصد فضای سبز و 08/32 درصد اراضی کشاورزی به ترتیب حدود 42/14 و 79/37 درصد، در سال 1381 منطقه 2 با فضای سبز در حدود 72/7 درصد و منطقه 4 با اراضی کشاورزی و فضای سبز در حدود 37/24 و 83/1 درصد به ترتیب حدود 46/10 و 10/27 درصد و در سال 1401 نیز منطقه 2 با فضای سبز و اراضی کشاورزی در حدود 96/12 و 155/0 درصد و منطقه 4 با اراضی کشاورزی و فضای سبز در حدود 74/19 و 09/3 درصد در بهترین حالت به ترتیب حدود 15/33 و 47/23 درصد توانسته اند، جزایر حرارتی شهری را کاهش دهند. همچنین نتایج نشان داد که در سال 1363 الگوی کاهش جزایر حرارتی شهری منطقه 2 بلوکی و تکه تکه، منطقه 4 بیشتر بلوکی و کمتر تکه تکه، در سال 1381 منطقه 2 خوشه ای و تکه تکه، منطقه 4 بیشتر بلوکی و کمتر خوشه ای و تکه تکه و در سال 1401 منطقه 2 بیشتر خوشه ای و کمتر بلوکی و تکه تکه، منطقه 4 نیز بیشتر بلوکی و بعد از آن تکه تکه بوده است. همچنین در سال 1363 مناطق 4 و 2 کلان شهر تبریز به ترتیب با 69688158 و 19337882، در سال 1381 نیز به ترتیب با 107206826و 58416241 و در سال 1401 مناطق 2 و 4 کلان شهر تبریز به ترتیب با 173423460 و 153319717 کیلو وات ساعت بیشترین میزان ذخیره انرژی ناشی از کاهش جزایر حرارتی شهری را داشته اند.
