سنجش طرح تفصیلی منطقه ده تهران با استفاده از روش ارزیابی اثرات سلامت
الموضوعات :
فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری
مهدی صادقیها
1
,
امید حسینی
2
1 - گروه برنامه ریزی و طراحی شهری و منطقه ای، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهیدبهشتی، تهران، ایران
2 - گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشکاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
تاريخ الإرسال : 04 الجمعة , رمضان, 1442
تاريخ التأكيد : 13 الجمعة , جمادى الأولى, 1443
تاريخ الإصدار : 10 الثلاثاء , شعبان, 1445
الکلمات المفتاحية:
طرح تفصیلی,
ارزیابی اثرات سلامت (HIA),
منطقه 10 تهران,
ملخص المقالة :
امروزه رشد نرخ شهرنشینی در جهان نه‌تنها مسائلی نظیر تخریب محیط‌زیست، ناکارآمدی بافت‌های شهری و معضلات ترافیکی را به همراه آورده، بلکه بر سلامت ساکنان شهری نیز تأثیری سوء گذاشته است. درواقع سلامتی شهروندان به‌شدت تحت تأثیر برنامه‌ها و پروژه‌های شهری نظیر مسکن، نوسازی شهری و سیستم حمل‌ونقل قرارگرفته و در معرض تهدید می‌باشد. از طرفی برنامه‌های توسعه شهری که در قالب طرح‌ها اجرا می‌گردند از مهم‌ترین ابزار برنامه‌ریزان در راستای مداخله در امور شهر به شمار می‌آیند که توجه به آن‌ها می‌تواند در زمینه افزایش سلامت شهروندان مناسب باشد. جهت ارزیابی طرح‌ها از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود. روش ارزیابی اثرات سلامت (HIA)، با شناسایی ارتباط بین عوامل برنامه‌ریزی شهری و سلامت، میزان تأثیر یک برنامه شهری را بر سلامت شهروندان می‌سنجد و قبل از اجرایی شدن یک طرح آثار آن را بر سلامت شهروندان نشان دهد. هدف از انجام این تحقیق به‌طورکلی شناسایی سلامت در برنامه‌ریزی شهری و به‌طور خاص ارزیابی طرح تفصیلی منطقه ده شهر تهران با روش ارزیابی اثرات سلامت می‌باشد. در مورد روش انجام این پژوهش که از نوع کاربردی است باید گفت که با توجه به مشکلات منطقه ده تهران نظیر ناکارآمدی بافت شهری و مشکلات محیط زیستی و ترافیکی و همچنین در توجه به مبانی نظری، متغیرهای سنجش پژوهش استخراج گردید و سپس به ارزیابی طرح تفصیلی آن با روش ارزیابی اثر سلامت پرداخته شد که در بطن این ارزیابی، ابزارهای مطالعه اسنادی و مصاحبه نیمه ساختاریافته که از نرم‌افزار expert choice استفاده می‌کند وجود داشت. یافته‌های تحقیق نشان داد که هشت معیار در چهار مؤلفه حمل‌ونقل و دسترسی پایدار، اقتصاد پایدار و همه‌شمولی اجتماعی بیشترین تأثیر بر سلامت را دارند. در پایان نیز با ارزیابی طرح تفصیلی منطقه ده به روش آمیخته پژوهشی مشخص شد که معیارهای کیفیت محیط سکونت (با امتیاز 0.271)، دسترسی به خدمات عمومی (0.165) و بهینگی اندازه مسکن (0.143) دارای بیشترین تأثیر منفی بر سلامت شهروندان این منطقه هستند و ضروری است که جهت بهبود وضعیت سلامتی شهروندان منطقه ده شهر تهران توجه اساسی‌تری به مسائل کیفیت محیط سکونت، دسترسی به خدمات عمومی و بهینگی اندازه مسکن در طرح تفصیلی این منطقه صورت گیرد.
المصادر:
References
Abrahams, d, den broeder, l, doyle, c, fehr, r, haigh, f, mekel, o, & scott-samuel, a. (2004). Ephia-european policy health impact assessment: a guide. International health impact assessment consortium. Liverpool: impact, university of liverpool.
Consulting Engineers Tarh va Memari. (2005). Detailed plan region 10 of Tehran. Deputy of Architecture and Urban Planning of Tehran Municipality. [In Persian]
Daunt, A. B. P., Inostroza, L., & Hersperger, A. M. (2021). The role of spatial planning in land change: An assessment of urban planning and nature conservation efficiency at the southeastern coast of Brazil. Land Use Policy. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2021.105771
Forsyth, A, Schively Slotterback, C, & Krizek, K. (2010). Health Impact Assessment (HIA) for Planners: What Tools Are Useful? Journal of Planning Literature, 24(3), 231–245.
Gamache, S., Diallo, T. A., Shankardass, K., & Lebel, A. (2020). The Elaboration of an Intersectoral Partnership to Perform Health Impact Assessment in Urban Planning: The Experience of Quebec City (Canada). International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(20), 56-75. https://doi.org/10.3390/ijerph17207556
Heidary mokarrar H, Nasimi H R, Ramezanpour Z. (2019). Evaluating the effects of guide plans on the mental health of villagers (Case study: Central district of Darab County). Journal of Applied researches in Geographical Sciences. 19 (55) :193-213. http://dx.doi.org/10.29252/jgs.19.55.193[In Persian]
Islamic Consultative Assembly of Iran. (2014). Economic, Social and Cultural Development Plan of Iran. Vol 5.
Laurian, L, Crawford, J, Day, M, Kouwenhoven, P, Mason, G, Ericksen, N, & Beattie, L. (2010). Evaluating the Outcomes of Plans: Theory, Practice, and Methodology. Environment and Planning B: Planning and Design, 37(4), 740–757. https://doi.org/10.1068/b35051
Mahdavi, M. Asadilari, M. Malekafzali, H. (2013). Results of the second round of the Justice Assessment Project in Tehran. (2), 20-30. doi: 10.1186/1475-9276-11-18. [In Persian]
Mahkouii, H. Shirani, N. (2020). Analysis of Indicators of the Creative City and its Relationship with Healthy City Development Case Study: Isfahan Metropolis. Research and Urban Planning. 7(26): 131-146. [In Persian]
Mohammadi, M. Parvizian, A. Alizadeh, M.(2017). Extraction and sensing, indicators healthy city in eight districts Ahwaz city. Research and Urban Planning. 8(29), 161-178. https://dorl.net/dor/20.1001.1.22285229.1396.8.29.9.3. [In Persian]
Municipality Tehran of Organization Technology Communication and Information. (2018). Statistical Yearbook of Tehran, Vol 14.
Muñoz, E., & Navia, R. (2018). Urban metabolism as a key method to assess sustainability of cities. Waste Management & Research, 36(8), 661–662.
Nasiri, E. (2013). The Analysis of Unstablityplac – Special Urban Erode Texture. Case Study: Tehran (district of ten) Urban Manegment. 11(31), 269-280. http://dx.doi.org/10.22059/JHGR.2022.331951.1008390. [In Persian]
Nieuwenhuijsen, M. J., Khreis, H., Verlinghieri, E., Mueller, N., & Rojas-Rueda, D. (2017). Participatory quantitative health impact assessment of urban and transport planning in cities: A review and research needs. Environment international, 103, 61-72
Saeedimonfared, S. Golro, A. (2019). Evaluation of mental health promotion in abandoned urban spaces with a focus on the formation of a healthy city Case study: Mashhad. Geography and human relations. 2(2): 58-82. https://dorl.net/dor/20.1001.1.26453851.1398.2.2.4.4. [In Persian]
Sagaris, L. 2014. Citizen participation for sustainable transport: the case of ‘“ Living City ”’. Journal of Transport Geography 41, 74–83.
Shamsodini, A. kiani, P. Amiri , M.(2016). Spatial analysis of Physical Development of the City Nurabad Mamasani with an Emphasis on Healthy City indicators. Research and Urban Planning. 7(26): 113-130.https://dorl.net/dor/20.1001.1.22285229.1395.7.26.7.8. . [In Persian]
Shojaei P, Malekafzali H, Karimloo M, Sajjadi H, Forouzan A S, Mohammadi F.(2013). Review Models of Health Impact Assessment. refahj. 12 (47) :7-28. doi: 10.1016/j.puhe.2008.03.014. [In Persian]
Tajdar, V., Rafieian, M., Taghvaee, A. (2010). An Analysis and Assessment of Health Index in Mashad Metropolis with Focus of Urban Planning Approach. Honar-Ha-Ye-Ziba: Memary Va Shahrsazi, 2(41), 101-110. https://dorl.net/dor/20.1001.1.22286020.1389.2.41.9.6. [In Persian]
Thomson, h, petticrew, m, & morrison, d. (2002). Housing improvement and health gain: a summary and systematic review. Mrc social & public health services unit: university of glasgow.
Thomson, h, petticrew, m, & morrison, d. (2002). Housing improvement and health gain: a summary and systematic review. Mrc social & public health services unit: university of glasgow.
Thondoo, M., Mueller, N., Rojas-Rueda, D., de Vries, D., Gupta, J., & Nieuwenhuijsen, M. J. (2020). Participatory quantitative health impact assessment of urban transport planning: A case study from Eastern Africa. Environment international, 144, 106027. doi: 10.1016/j.envint.2020.106027
Transport and health study group. (2000). Carrying out a health impact assessment of a transport policy–guidance from the transport and health study group. Stockport: faculty of public health medicine and transport and health study group.
Un-habitat. (2009). Making sustainable cities(chapter 9: the monitoring and evaluation of urban plans).
World health organization. (2007). Training manual for the healthy city programme. Regional Office for the Eastern Mediterranean.Capuno, J. J., Garcia, M. M. S., & Sardalla, J. S. (2001). Promoting local development through good governance: A partial assessment of the GOFORDEV Index. Issues & Letters, 10(3).
_||_
