بررسی آسیب پذیری شهر شیراز از منظر پدافند غیرعامل

بابک منصوری ¹ ( استادیار گروه مهندسی عمران، واحد فیروزاباد، مرکز میمند، دانشگاه آزاد اسلامی، میمند، ایران )

تاريخ الإرسال : 16 الخميس , محرم, 1445 تاريخ التأكيد : 06 الخميس , رجب, 1445

الکلمات المفتاحية: شیراز, پدافند غیرعامل, مدیریت ساخت و ساز, مدل آسیب‌پذیری,

ملخص المقالة :

آسیب‌پذیری شهری از منظر پدافند غیرعامل را می‌توان از مهم‌ترین و اساسی ترین موضوعات برنامه‌ریزی شهری دانست که هدف از آن افزایش توان شهر و شهروندان در مقابله با خسارات جانی، مالی و محیطی است. ارزیابی شناخت و میزان آسیب‌پذیری خسارت‌هایی که در هنگام مخاطرات انسان ساز مانند جنگ و نزاع اتفاق می‌افتد، از اهداف مهم‌این تحقیق جهت بررسی الزامات پدافند غیرعامل در زیر ساخت‌های توسعه شهری کلانشهر شیراز می‌باشد. در ‌این زمینه و در تحقیق حاضر، شاخص‌هایی چون پهنه خطر‌پذیری و پراکندگی بافت فرسوده شهری، دسترسی به مراکز امدادی و شریان‌های شهری، دسترسی به مراکز پشتیبان و فضاهای امن، همجواری با کاربری‌های خطرآفرین و تراکم جمعیت در معرض خطر به عنوان مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار جهت اهمیت رعایت اصول پداغند غیرعامل شهری معرفی شدند. شاخص‌ها و معیارهای آسیب‌پذیر شهری معرفی و ارزش گذاری شدند و نقشه‌هایی برای هر کدام از معیارها با استفاده از توابع منطق فازی AHP در سیستم اطلاعات جغرافیایی با استفاده و تلفیق نرم افزارهای QGIS و Global Mapper تهیه گردیده. نتایج ‌این تحقیق ماهیت کاربردی دارد و بصورت توصیفی – تحلیلی ارزیابی شده است. داده‌های بکارگرفته شده در ‌این تحقیق با جمع آوری اطلاعات جامع شهری و مطالعات کتابخانه‌ای و تحلیل با نرم افزارهای مربوطه بدست آمده است. لایه‌های آسیب‌پذیر از نظر شاخص‌های مرتبط با مسـئله پدافنـد غیرعامـل نشـان می‌دهد که حدود 28% از کل مناطق 11 گانه شهر شیراز را پهنه‌هایی با آسیب‌پذیری زیـاد تشـکیل داده اسـت،که ‌این امر می‌تواند در زمان بحران به خصوص جنگ‌ها سبب ناکارآمدی شهر شود و شهروندان را با مشکلات زیادی مواجه کند.