بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با هویت محیطی در بین شهروندان شهر ایلام
الموضوعات : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری
1 - دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلام‌آباد غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلام‌آباد غرب، ایران.
2 - دانشیار گروه جامعه شناسی، واحد اسلام آباد غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلام آباد غرب، ایران
الکلمات المفتاحية: تعلق مکانی, هویت محیطی, مناسبات خویشاوندی, خاطرات جمعی,
ملخص المقالة :
چکیده مقدمه: هویت محیطی یکی از ابعاد هویت است که به یک موقعیت جغرافیایی خاص گره خورده و مربوط به نگرانی افراد یک جامعه برای مشکلات محیطی است که در یک مکان تأثیر می‌گذارند و می‌تواند مجموعه‌ای از گرایش‌ها و نگرش‌های مثبت را نسبت به عناصر و الگوهای هویت‌بخش در سطح یک جامعه به وجود آورد. هدف اصلی این پژوهش بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با هویت محیطی در بین شهروندان شهر ایلام است. روش: این پژوهش با رویکرد کمی و روش توصیفی از نوع پیمایشی انجام گرفت. داده‌های مورد نیاز از راه پرسش‌نامه محقق ساخته گرد‌آوری شده است. جامعه آماری شامل شهروندان 18 سال به بالای شهر ایلام با 580158 نفر که با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 384 نفر مشخص و با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای آن‌ها مورد مطالعه قرار گرفتند. برای روایی ابزار پژوهش از روایی صوری و برای برآورد پایایی آن از آلفای کرونباخ استفاده شد که بیش‌تر متغیرها سطح آلفای بالای 75/0 را داشتند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزارهای آماری SPSS و AMOS استفاده شده است. یافته ها: رگرسیون چندمتغیره نشان می‌دهد که ضریب بتا برای متغیر میزان تعاملات اجتماعی برابر (812/0Beta=)، برای روابط و مناسبات خویشاوندی یا اقوام برابر (351/0Beta=) و برای خاطرات و یادبودهای مربوط به شهر ایلام برابر (110/0Beta=) است. این سه متغیر روی هم رفته 73 درصد از تغییرات آن را پیش‌بینی کرده‌اند. هم‌چنین، نتایج بدست آمده از مدل اندازه گیری براساس شاخص‌های ریشه میانگین مربعات باقی‌مانده (RMR) برابر 053/0، شاخص ریشه میانگین مربعات خطای برآورد (RMSEA) برابر با 069/0، شاخص کای اسکوئر بهنجار (نسبی) (CMIN/DF) برابر 82/2 و شاخص برازش تطبیقی (CFI) برابر 916/0 مدل را مورد تأیید قرار می دهند. نتیجه گیری: نشان می‌دهد که هویت محیطی نه تنها به عنوان یک ویژگی فردی بلکه به عنوان یک مؤلفه اصلی فرهنگی در بین شهروندان ایلام متأثر از ارتقای زمینه‌های اجتماعی مانند افزایش تعاملات اجتماعی، تقویت خاطرات جمعی و تاریخی و هم‌چنین، افزایش مناسبات خویشاوندی بین ساکنان آن است.
1- Asadi, A., Mawdudi, M., & Hosseinabadi, S. (2020). Modeling the relationship between urban vitality and the sense of spatial belonging in Qaen city, Quarterly Journal of Urban Planning, 11(40), 17-30. (In Persian)
2- Brieger, S. A. (2019). Social Identity and Environmental Concern: The Importance of Contextual Effects, Environment and Behavior, 51 (7), 828-855.
3- Castells, M. (2001): The Emergence of Networking Society, translated by Aligian and Khakbaz, Tehran: New Plan. (In Persian)
4- Clayton, Susan D. (2012). Environment and Identity, The Oxford Handbook of Environmental and Conservation Psychology, Print Publication Date: Sep 2012Subject: Psychology, Social PsychologyOnline Publication Date: Nov 2012
5- Coser, L. (1996). The Life and Thought of Sociological Elders, translated by Mohsen Thalasi, Scientific-Cultural Publishing.
6- Edoward, R. (2017). Nietzsche in his book The Place and the Sense of Laccani, which is originally the doctoral dissertation of August and Jizu, the first critical works of modernism in the field of human and transnational geography.
7- Falahat, M. S. (2006). The concept of spatial sense and its constituent factors, Journal of Fine Arts, 26, 56-77.
8- Ghiasvand, E. (2019). “The effect of social capital on the quality of life of residents of urban neighborhoods”, Chapter of Engineering Consulting Engineer, 45(2). 12-28. (In Persian)
9- Giddens, A. (2006). Sociology, translated by Manouchehr Sabouri, Tehran, Ney Publishing, 16th edition. (In Persian)
10- Habibi, H. (2018). “Analysis of the role of urban spaces in creating social capital”, Journal of Fine Arts, 3(2), 10-27. (In Persian)
11- Hassani, A. (2003). “A Study of Factors Affecting the Social Solidarity of Baloch Students in Relation to National Identity”, Faculty of Humanities, Tabriz, 7(10), 44-59. (In Persian)
12- Hayati, A. (2019). Evaluation of the components of the identity of urban neighborhoods, master's thesis, geography and urban planning of Modares Teacher Training University.
13- Javadi, M., Budagh, M., & Makani, V. (2015). “An Introduction to the Concept of Identity of the Human Environment Built by the Components of Place, Space, and Body”. Quarterly Journal of Urban Management. 14(4)1139-159. (In Persian)
14- Kazemian, Gh. R., Salehi, I. Ayazi, S. M. H., Nozarpour, A., Imani Jajarmi, H., Saeedi Rezvani, N. & Abdollahi, M. (2013). Urban Management: Fundamentals and Areas, Tehran, General Department of Social and Cultural Studies. (In Persian)
15- Kopnina, H. (2012). The Lorax complex: Deep ecology, ecocentrism and exclusion. Journal Integration Environment Science. 9, 235–254.
16- Lewicka, M. (2010). What makes neighborhood different from home and city? Effects of place scale on place attachment. Journal of environmental psychology, 30(1), 35-51.
17- Majidzadeh, Y. (1991): History and Civilization of Ilam, Tehran, University Press. (In Persian)
18- McAdams, D.P., & Olson, B.D. (2010). Personality development: Continuity and change over the life course. Annu. Rev. Psychol., 61, 517–542.
19- Meijers, F., Lengelle, R., & Kopnina, H. (2016). Environmental Identity and Natural Resources: A Dialogical Learning Process, Academic Editor: Antonio A. R. Ioris.
20- Mirgardar, L., & Hadi, L. F. (2018). The importance of spatial identity and its role in urban development, Tehran, Institute of National Studies, Iranian Civilization. (In Persian)
21- Padilla, M. A., & Perez, W. (2003). “Acculturation, Social identity and Social Cognition: A New Perspective”. Hispanic Journal of Behavioral Sciences, 25(1), 35-55.
22- Payton, M., & Angela, P. (2019). Influence of Place Attachment and Social Capital on Civic Action: A Study at Sherburne National Wildlife Refuge, master’s thesis of Natural Resources Science and Management Program, University of Minnesota.
23- Rafian, M., & Seifai, M. (2019). “Public Urban Spaces; Qualitative Review and Evaluation”, Journal of Fine Arts, 5(23), 35-42. (In Persian)
24- Ralph, E. (2017). Location and sense of Lamkan, translated by Jalal Tabrizi, Simai Danesh Publications, Tehran, first edition. (In Persian)
25- Saffari Nia, M. (2013). An Introduction to Urban Psychology, Tehran, Tisa Publications. (In Persian)
26- Sharifi, M., Ramasht, M.H., Mojtaba Rafieian, M., & Ghavidel, Y. (2013). Identity of place and its perception with a geosystemic approach, geography and environmental planning, 24(2), 1-22. (In Persian)
27- Shokooi, Hossein., & Tabrizi, J. (2017). “The effect of technological urban modernization on creating a sense of possibility (case study: the new project)”, Teacher of Humanities-Space Planning and Planning, 7(2), 141-162. (In Persian)
28- Sinirella (1997). Moving Towards a European Identity, Using Tajfel's Social Identity Theory and Using the Questionnaire, Relationship between National and European Identity among British and Italian Students, Journal of youth and society, 30(2).
29- Town, R. (2016). Examines the ways that people find semantic belonging to the place, Journal of Planning Literature, 20(4).
30- Warsi, H. R., Amel Bafandeh, M., & Mohammadzadeh, M. (2017). “Investigating and analyzing the components of urban identity and its relationship with the place of spatial suspension of residents of the new city of Golbahar”, urban research and planning, 1(2), 17-36. (In Persian)
31- Yelsedik, et al. (2010). Religion as Identity: Toward Understanding the Dimension from a Social Identity Perspective, Journal of marriage and the family, 2(3), 199 – 209.
32- Zarifpour Langroudi, A., Alborzi, F., & Soheili, J. (2020). Explaining the role of urban views in creating attachment to place among citizens (case study: residential views of Tehran), Quarterly Journal of Urban Planning, 11(40), 217-232. (In Persian)
_||_
