واکاوی تغییرات شاخص پوشش گیاهی در شکلگیری جزایر حرارتی شهری (مطالعه موردی: شهر ارومیه)
الموضوعات : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری
صادق رمضانی
1
(گروه شهرسازی،معماری شهرسازی و هنر،ارومیه،ارومیه،ایران)
فریدون نقیبی
2
(گروه شهرسازی ، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران)
الکلمات المفتاحية: سنجش از دور, ارومیه, جزایر حرارتی, تصاویر ماهواره لندست, شاخص پوشش گیاهی,
ملخص المقالة :
امروزه عواملی متعددی از جمله تخریب پوششهای سبز شهری و افزایش بیرویه آلایندههای زیستمحیطی در نواحی شهری سبب حبس شدن انرژی تابشی خورشید و بروز پدیده جزیره حرارتی شهری می گردد که. پیامدهای خطرناکی از جمله انتقال آلودگی هوا و ذرات پراکنده سمی به همراه دارد. هدف عمده این پژوهش تحلیل وضعیت پوشش گیاهی و دمای سطح زمین در شهر ارومیه جهت بررسی شکل گیری جزایر حرارتی شهری و تحلیل آنها است. در این راستا از تصاویر ماهواره ای لندست 4 و8 مربوط به سالهای 1989 و 2017 مورد استفاده قرار گرفت. در این پژوهش بعد از اعمال تصحیحات لازم و آموزش تصاویر اقدام به شناسایی تغییرات تغییرات کاربری اراضی و نوع تغییرات آن گردید. شاخص پوشش گیاهی (NDVI) محاسبه و سپس با استفاده از باندهای حرارتی دمای سطح زمین (LST) محاسبه گردید. نتایج حاصل نشان داد که در طول 28 سال (2017-1989) دمای شهر ارومیه افزایش پیداکرده است. همچنین مشخص گردید که افزایش دمای نواحی داخل شهر ارومیه، عمدتاً ناشی از بین رفتن پوشش گیاهی و به زیرساخت و ساز رفتن اراضی سبز و همچنین فضاهای داخل محدوده شهری است که پوشش تنک آنها از بین رفته است. بررسیها نشان داد که شاخص پوشش گیاهی کاهشیافته بهگونهای که در مناطق بایر پوشش گیاهی از023/0 به 051/0- رسید. این موضوع نشاندهنده از بین رفتن پوشش سبز تنک است (حدود9.24 درصد از پوشش گیاهی شهر ارومیه در طی دوره 1989-2017 از بین رفته است.
_||_