بررسی عوامل مؤثر بر تداعی مفهوم هویت در معماری و شهرسازی شیراز

الموضوعات : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

فاطمه پناهی ¹ (کارشناس ارشد مهندسی معماری، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسالمی، مرودشت، ایران)
شهرزاد شهریاری ² (هیات علمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت)
علیرضا دانش پور ³ (عضو هیات علمی‌ دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت)

تاريخ الإرسال : 18 الأحد , ذو القعدة, 1440 تاريخ التأكيد : 08 الجمعة , صفر, 1442 تاريخ الإصدار : 20 الخميس , رمضان, 1443

الکلمات المفتاحية: هویت, شیراز, معماری, شهرسازی, مفهوم هویت,

ملخص المقالة :

امروزه توجه به مفهوم هویت به شکل نگران کننده ای در فضاهای شهری احساس می گردد. نادیده انگاشتن ابعاد و عوامل هویت بخش در شهرهای کنونی موجب ایجاد محیط هایی فاقد شخصیت منسجم و خوانا شده و در نتیجه احساس تعلق خاطر و دلبستگی به کالبد نیز کاهش یافته است. شهر ایرانی همواره دارای هویت منحصر به فرد خود بوده در حالی که اکنون عدم توجه در حفظ و احیاء آن، موجب بروز صدمات جبران ناپذیری به ارزش ها و الگوهای شهرسازی سنتی ایران گشته است. هدف پژوهش حاضر بررسی و شناخت مؤلفه های تأثیرگذار در بحث تداعی مفهوم هویت در معماری و شهرسازی شهر شیراز می باشد تا از عوامل از بین برنده ی هویت شهری جلوگیری گردد. روش تحقیق به کار گرفته شده از نوع توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای-اسنادی و پیمایش های میدانی از جمله پرسشنامه می باشد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS و آزمون فریدمن استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که انواع مؤلفه های هویت کالبدی شهر شیراز در 3 دسته عوامل مصنوع، طبیعی و انسانی دسته بندی می شوند. در این میان متغیر عوامل مصنوع بیشترین تداعی کننده هویت در معماری و شهرسازی شهر شیراز می باشد. متغیر عوامل طبیعی و انسانی، به ترتیب در اولویت دوم و سوم قرار می گیرند. همچنین معیار «بناهای شاخص» با میانگین 87/4 در مؤلفه مصنوع، معیار «نارنجستان ها» با میانگین 35/3 در مؤلفه طبیعی و معیار «بیان گویش و زبان» با میانگین 12/3 در مؤلفه ی انسانی بیشترین تأثیر را از دید پاسخ دهندگان به خود اختصاص داده اند.

المصادر:

1. Ardeshiri, M., & Meamarian, Gh. (2010). Shiraz Urban Identity, Navid Publications, Shiraz, 23-24.


2. Bazrgar, M. R. (2017). "Investigating the Role of Urban Elements in Strengthening Physical Identity: A Case Study of Shiraz", Journal of Urban Research and Planning. 8(30), 83-100.


3. Danesh payeh, N., Toghyani, F., & Sh. (2017). "Compilation of physical indicators affecting the creation of place in new urban development ", Journal of Urban Management. 47, 119-130.


4. Gharab, N. (2011). Urban Identity, Publications of the Organization of Municipalities and Rural Affairs, Tehran.


5. Hafez Nia, MR. (2010). Introduction to Research Methods in Humanities, Samt Publications, Tehran, 17th edition.


6. Habib, F., Naderi, S.M., & Forouzangohar, H. (2008). "Team Question in the Discourse of City Physical and Identity (The physical body of the city is a function of identity with the identity of a function of the city)", Journal of City Identity. 2(3), 13-23.


7. Hashemnezhad, H., Heidari, A. A. & Mohammad Hoseini, P. (2013): "Sense of Place and Place Attachment (A Comparative Study)", International Journal of Architecture and Urban Development, Vol. 3, No. 1. PP 5-12.


8. Hojjat, M. (2008). "A machine for the bird from kingdom (in conversation with Mehdi Keshavarz Afshar)", Ayneh khiyal Monthly. 9, 84-88.


9. Izad Panahi, P. (2016). "Comparison and ideological study of Bushehr urban signs before and after the arrival of modernity in the city", Journal of Art and Architecture Studies. 4 and 5, 40-52.


10. Lynch, Q. (1995). City Appearance, translated by Mozini, Manouchehr, University of Tehran Publication, Tehran.


11. Moinzadeh, Gh. & Karamzadeh Shirani, M. (2015). "The Relationship between Sense of Belonging to Place and Identity in the Historical Context of Ardabil", National Conference on Sustainable Architecture and Urban Planning with a Human and Environmental Approach.


12. Mohammad Taghi, I., Hashemi, S. S. & Tabiei, M. (2017). "Exploring the Sensory Spatial Modem of Tourists in the Cultural Heritage of Shiraz", Quarterly Journal of National Studies. 19 (1), 22-34.


13. Mohammad Hassani, E., Toghraei, Abolfazl., & Mir-Gholami, M. (2014). "Typological analysis of factors affecting the readability of urban signs, a case study: Vanak Square to Tajrish Square, Valiasr St, Tehran", Journal of City Identity. 10 (25), 61-74.


14. Momenzadeh, F., & Rostampour K. (2016). "Identity and Architecture", the first National Conference on Technology in Applied Engineering of Young and Elite Researchers of Islamic Azad University (2016 NCTAE), Tehran Branch.


15. Mousavi, S. S. & Shakoor, A. (2018). "Study of the role of urban signs with emphasis on identifying the space (Case study of Shahid Chamran Boulevard, Shiraz)", Journal of Urban Research and Planning. 9, 1-10.


16. Nasr, T. (2016). Physical identity of the city, concepts and theories, Islamic Azad University, Tehran Science and Research Branch Publications.


17. Nasr, T. (2016). "The place of urban signs in the analysis of the components of identity and culture in the image of the Iranian city", Journal of City Identity. 11(29), 17-28.


18. Nasr, T. & Majedi, H. (2013)." A Look at the Category of Identity in Urban Planning", Journal of Armanshahr Architecture and Urban Planning. 11, 269-277.


19. Noghrehkar, A., & Al-AlHesabi, A. (2017). The Realizability of Identity in Architecture and Urban Planning, Fekr-e-Noo Publishing, Tehran.


20. Noofel, S.A., Kolbadi, P., & Pour Jafar, M.R. (2009). "Study and evaluation of effective indicators in urban identity (Case study:Jolfa neighborhood in Isfahan)", Armanshahr. 3, 57-69.


21. Nurberg-Schultz, Ch. (2002). Architecture of the Presence of Language and Place, translated by Seyed-Ahmadian, Alireza, Institute of Architects Publications.


22. Pakzad, J. (2006). Theoretical Foundations and Urban Design Process, Shahidi Publications, Tehran.


23. Parhizkari, Z. (2013). "Dimensions of Identity and Aesthetics of Urban Elements and Symbols in Iranian Islamic Architecture", National Conference on Humanistic Architecture and Urbanism, Islamic Azad University of Qarvin.


24. Qazimi, Sh. (2014): Sense of place and place identity, European Journal of Social Sciences Education and Research, 1,306-311.


25. Rahimion, A. A. (2011). "Identifying the city through the use of natural elements", Journal of City Identity. 9 (5), 93-104.


26. Rahmani, J. & Pour Jafar, M.R. (2016). "Analysis and study of effective characteristics in the identity of the neighborhood (Case study: Zanjan copper-smiths neighborhood). 4 (1), 19-30.


27. Relph, E. (1976). Place & Placelessness, Pion, London.


28. Shahbazi Chegini, B., Dadkhah, K., & Moeini, M. (2013). "A Study of the Role of Identity Patterns in the Identity of Contemporary Iranian Architecture", Two Quarterly Journal of Comparative Art Studies. 4 (8), 113-121.


29. Taqvaei, S. H. (2012). "From style to identity in architecture", Journal of Fine Arts, Architecture and Urban Planning. 17(2), 65-73.


30. Yousefi, I., Rahmani, A., & Ghorbankhani, M. (2014). "Evaluating the role of urban elements on promoting a sense of place in urban spaces (case study: Hamadan)", Haft Hesar environmental studies. 10 (3), 81-71.