تبیین نقش حکمروایی خوب بر تاب آوری بافت های ناکارآمد شهری (مطالعه موردی محله هلال احمر ناحیه 4 منطقه11 تهران)

الموضوعات :

علیرضا استادمحمودنیا ¹ , یوسفعلی زیاری ²

1 - دانشجوی دکتری تخصصی جغرافیا و برنامه ریزی شهری واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران
2 - دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری ، واحد تهران مرکزی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران

تاريخ الإرسال : 13 الأربعاء , شعبان, 1443 تاريخ التأكيد : 23 الثلاثاء , شوال, 1443 تاريخ الإصدار : 24 الجمعة , رجب, 1446

الکلمات المفتاحية: تهران, حکمروایی خوب شهری, تاب آوری شهری,

ملخص المقالة :

هدف کلی این پژوهش ، دستیابی به مدلی مفهومی جهت سنجش میزان تطبیق مولفه های حکمروایی خوب و تاب آوری ویافتن ارتباط میان شاخصه ها و متغیر های حکمروایی خوب و تاب آوری بافت های ناکارآمد شهری و تعیین میزان تحقق پذیری آنها بود. روش پژوهش کمی - پیمایشی و از نوع رابطه‌ای (همبستگی) است. ابزار اصلی پژوهش پرسشنامه‌ای بود که روایی آن توسط هیئت‌رئیسه متخصصان و پایایی آن توسط ضریب آلفای کرون باخ تأیید شد (7/0< α) . این پرسشنامه شامل سه بخش ، ویژگی‌های عمومی پاسخگویان ، سنجش وضعیت حکم روایی شهری (26 گویه) ، سنجش تاب آوری (32 گویه) است. جامعه آماری این تحقیق خانوارهای محله هلال احمر منطقه 11 شهرداری تهران از بخش های مرکزی کلان شهر تهران است ، با توجه توزیع تعداد خانوار در محله هلال احمر ، حجم نمونه تحقیق از طریق فرمول کوکران محاسبه شد. برای تبیین و میزان اثرگذاری هرکدام از ابعاد هشت‌گانه حکمروایی شهری در تاب‌آوری از مدل رگرسیونی چندگانه توأم عوامل و شاخص‌های تأثیرگذار در میزان تاب‌آوری استفاده شد نتایج حاصله حکایت از آن دارد که یافته‌های پژوهش نشان داد که در محله هلال احمر به عنوان بافت ناکارآمد شهری ، از ابعاد حکمروایی خوب شهری مولفه های مشارکت شهروندی ، شفافیت و قانون مداری بیشترین تاثیر را بر تاب آوری این محله دارند و با توجه به سطح معناداری آن‌ها نتایج آن قابل‌تعمیم است. همچنین با توجه به نتایج بدست آمده مولفه عدالت نیز با اثر گذاری بر این مولفه های مشارکت و قانون مداری اثر غیر مستقیمی بر تاب آوری شهری دارد.

المصادر:

1. Bixler, R. P. , Lieberknecht, K. , Atshan, S. , Zutz, C. P. , Richter, S. M. , & Belaire, J. A. (2020). Reframing urban governance for resilience implementation: The role of network closure and other insights from a network approach. Cities, 103, 102726. doi: https://doi.org/10.1016/j. cities. 2020.102726
2. De Kraker, J. (2017). Social learning for resilience in social–ecological systems. Current Opinion in Environmental Sustainability, 28, 100-107.
3. De La Fabián, R. (2020). Resilience and Sovereignty in the Context of Contemporary Biopolitics. Critical Times, 3(3), 327-357. doi: 10.1215/26410478-8662272
4. Hadavi, F. , Pourahmad, a. , Keshavarz, M. , & Aliakbari, E. (2017). Analaysis of sustainable regeneration urban distressed area, case study: (District 10, Tehran city). Quarterly Journal of Environmental Based Territorial Planning, 10(37), 167-194.
5. Izadfar, n. , Rezaei, M. R. , & Mohammadi, H. (2020). Assessment of effective factors on the future of Inefficient Urban Tissue Based o(Case Study: Yazd ). GEOGRAPHICAL URBAN PLANNING RESEARCH, 8(2 #l001216), 327-345.
6. Khalili, S. , Harre, M. , & Morley, P. (2015). A temporal framework of social resilience indicators of communities to flood, case studies: Wagga wagga and Kempsey, NSW, Australia. International journal of disaster risk reduction, 13, 248-254.
7. Khayami, F. , Fakhri, S. , & Khaknezhad, S. (2020). Urban Form Resilience in Physical-Social Regeneration Approach. Journal of Urban Management and Energy Sustainability, 2(1), 111-117. doi: 10.22034/ijumes. 2019.4.10.037
8. Lotfi, H. , Mofareh, M. , Aftab, A. , & Majnoony, A. (2018). The role of good urban governance in increasing the resilience of informal settlements in Iran, Case study: Tabriz megalopolis. Quarterly of Geography(Regional Planning), 8(2), 209-224.
9. Maleki, S. , Ārvin, M. , & Bazrafkan, S. (2019). The role of good urban governance in the realization of the resilient city (A case study of Ahwāz city). Urban Planning Knowledge, 2(4), 1-18.
10. Ribeiro, P. J. G. , & Pena Jardim Gonçalves, L. A. (2019). Urban resilience: A conceptual framework. Sustainable Cities and Society, 50, 101625. doi: https://doi.org/10.1016/j. scs. 2019.101625
11. Saja, A. A. , Goonetilleke, A. , Teo, M. , & Ziyath, A. M. (2019). A critical review of social resilience assessment frameworks in disaster management. International journal of disaster risk reduction, 35, 101096.
12. Sajjad, M. , Chan, J. C. L. , & Chopra, S. S. (2021). Rethinking disaster resilience in high-density cities: Towards an urban resilience knowledge system. Sustainable Cities and Society, 69, 102850. doi: https://doi.org/10.1016/j. scs. 2021.102850
13. Shaw, D. , Scully, J. , & Hart, T. (2014). The paradox of social resilience: How cognitive strategies and coping mechanisms attenuate and accentuate resilience. Global Environmental Change, 25, 194-203.
14. Singh-Peterson, L. , & Underhill, S. J. (2017). A multi-scalar, mixed methods framework for assessing rural communities’ capacity for resilience, adaptation, and transformation. Community Development, 48(1), 124-140.
15. Tafkari, A. , & Warsi, H. R. (2019). Investigating the growth pattern of cities around the metropolis of Tehran with emphasis on government policies on urban land; Case study: Damavand city Geography and planning, 24(73), 95-120.
16. Therrien, M. -C. , Usher, S. , & Matyas, D. (2020). Enabling strategies and impeding factors to urban resilience implementation: A scoping review. Journal of Contingencies and Crisis Management, 28(1), 83-102. doi: https://doi.org/10.1111/1468-5973.12283
17. Wardekker, A. , Wilk, B. , Brown, V. , Uittenbroek, C. , Mees, H. , Driessen, P. ,. .. Runhaar, H. (2020). A diagnostic tool for supporting policymaking on urban resilience. Cities, 101, 102691.
18. Yee-Melichar, D. , Boyle, A. R. , Wanek, L. J. , & Pawlowsky, S. B. (2014). Geriatric rehabilitation and resilience from a cultural perspective. Geriatric Nursing, 35(6), 451-454. e459.