ارزیابی عملکرد هیدرولیکی نهر پایه‌دار گلوبلند با مقطع سرریز لبه پهن با استفاده از نمونه‌ی شبیه‌ساز WIN-FLUME

الموضوعات :

محمد جواد ساکی ¹ (دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران آب دانشکده مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی‌واحد علوم و تحقیقات فارس)
نجم الدین واصلی ² (عضو هیأت علمی‌گروه مهندسی عمران آب دانشگاه آزاد اسلامی‌واحد علوم و تحقیقات فارس)
ناصر طالب طالب بیدختی ³ (استاد دانشکده مهندسی دانشگاه شیراز)

تاريخ الإرسال : 10 الإثنين , ذو القعدة, 1434 تاريخ التأكيد : 10 الإثنين , ذو القعدة, 1434 تاريخ الإصدار : 16 الجمعة , شوال, 1434

الکلمات المفتاحية: نهر پایه‌دار گلوبلند, شبیه WIN-FLUME, رابطه‌ی بده– مقیاس, اندازه‌گیری بده جریان, خطای اندازه‌گیری,

ملخص المقالة :

تجهیز نقاط تحویل به وسایل و ادوات اندازه‌گیری جریان از مهمترین اقداماتی است که در جهت افزایش کارآیی آب و ارتقای بازده‌ی آبیاری در طی دهه‌ی اخیر مورد توجه قرار گرفته است. همانند سایر شبکه‌های کشور، شبکه‌ی آبیاری و زهکشی درودزن نیز با مشکل دقیق نبودن سازه‌ها و ادوات اندازه‌گیری، و عدم واسنجی آنها روبروست. در همین راستا، یکی از نهرهای درجه‌ی دو شبکه‌ی آبیاری درودزن به‌نام نهر اردیبهشت انتخاب شده و از سال 1386 تعداد 10 سازه نهر پایه‌دار گلوبلند در آن مورد استفاده قرار گرفته‌اند. در این پژوهش، سازه‌های نهر پایه‌دار گلوبلند واقع در ابتدای نهرهای درجه‌ی3 به نامهای T15 ،T19و T20 مورد بررسی قرار گرفتند. اندازه‌گیری میدانی طی یک فصل آبیاری (90-91) با استفاده از یک دستگاه پروانه‌ی آبی کوچک با تکرار حداقل 3 و حداکثر 5 نوبت برای هر کدام از سازه‌ها انجام گرفت، و ضمن محاسبه‌ی بده، جداول و نمودارهای بده- مقیاس برای آنها ترسیم گردید. داده‌های میدانی با رابطه‌ی زندپارسا (2008) مقایسه شدند و صحت رابطه در شرایط میدانی مورد تأیید قرار گرفت. با استفاده از شبیه وین- نهر پایه‌دار، عملکرد سازه شبیه‌سازی گردیدند. نتایج نشان دادند که شبیه وین- نهر پایه‌دار قابلیت طراحی، شبیه‌سازی و ارزیابی انواع سازه‌های نهر پایه‌دار گلوبلند را داراست و جدول، منحنی و رابطه‌ی وایازی بده- مقیاس را استخراج و ارائه می‌دهد. سازه‌ی نهر پایه‌دار گلوبلند با مقطع سرریز لبه پهن در شرایط شبکه‌ی درودزن و شبکه‌های مشابه در بده‌های پایین در اندازه‌گیری جریان خطایی را بین 12 تا 21 درصد دارد، که به‌مراتب بیش از خطا در بده‌های حداکثر است؛ لذا، با تغییر مقطع سرریز و شبیه‌ساز در شبیه وین نهر پایه‌دار، سازه‌ای دقیقتر در بده‌های کم (و حتی بده‌های زیاد) ارائه شد، که می‌تواند در نقاط حساس شبکه‌های آب کشور مورد استفاده قرار گیرد.

المصادر:

2- Ackers, P., W. R. White, J. A. Perkins,
and A. J. M. Harrison, 1978, Weirs and
Flumes for Flow Measurement, John
Wiley & Sons, New York,.
3- Bos, M. G., J. A. Replogle, and A. J.
Clemmens, 1991, Flow Measuring Flum-
es for Open Channel Systems, American
Society of Agricultural Engineers, St.
Joseph, MI, (republication of 1984
edition by John Wiley & Sons).
4- Bos, M.G. and Y. Reinink. 1981. Head
loss over long-throated flumes. J. Irrigation. ASCE.107:87-102.
5- Clements, A.J., T.L. Wahl, M.G. Bos,
and J.A. Replogle. 2001, Water measureement with flumes and weirs. ILRI,
Wagenigen The Netherlands. 382p.
6- Replogle, J.A. 1975, Critical flow flumes
with complex cross-section. In: Irrigation
and Drainage in Age of Competition for
Resources, Specialty Conference Proceding, ASCE, Logon, Utah, pp. 366-388.
7- Replogle, J.A. 1999, Flow measurement.
Journal of Irrigation and Drainage Systems. 12: 71-83.
8- Replogle, J.A., Clements A.J., Pugh,
C.A. 2004, Hydraulic Design Handbook,
chapter 21, USDA -ARS Water conservation Laboratory, Phoenix, Arizona
9- U.S. Bureau of Reclamation, 1997, Water
Measurement Manual, 3rd ed., U.S.
Government Printing Office, Washington, DC 20402
10- Wahl, Tony L., Albert J. Clemmens, John
A. Replogle, and Marinus G. Bos,2000,
"WinFlume - Windows-Based Software
for the Design of Long-Throated Measuring Flumes". Fourth Decennial National IrrigationSymposium, American
Society of Agricultural Engineers, Nov.
14-16, Phoenix, Arizona.
11- Zand-Parsa, Sh. 2008, Difficulties of
Irrigation water measurements in Iran
and recommendation for a suitable
method. Water Management in Iran and
the United States, pp121-131 

_||_