ارزیابی آب های زیرزمینی دشت بهار همدان از نظر خورندگی و رسوب گذاری

الموضوعات :

وحید یزدانی ¹ (دانشجوی دکترای مهندسی آب)
حسین بانژاد ² (استادیار گروه مهندسی آب)
محسن میرزایی ³ (دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آب)

تاريخ الإرسال : 30 الأحد , ربيع الأول, 1437 تاريخ التأكيد : 30 الأحد , ربيع الأول, 1437 تاريخ الإصدار : 05 الثلاثاء , محرم, 1431

الکلمات المفتاحية: دشت بهار, خورندگی, رسوب‌گذاری, شاخص رایزنر, شاخص لانژیلر, شاخص پوکوریوس,

ملخص المقالة :

یکی از هدف های آبشناسی تامین آب با ویژگی ها و معیارهای کیفی مناسب برای بخش های شرب، کشاورزی و صنعت است. در این راستا، خورندگی و رسوب گذاری آب یکی از مشکلات کیفی آن می باشد که بر شبکه ی توزیع تاثیری بسزا دارد. بر این مبنا، برای ارزیابی خورندگی و رسوب گذاری منابع آب زیرزمینی دشت بهار از سه شاخص رایزنر، لانژیلر و پوکوریوس استفاده شد. با توجه به بررسی انجام شده در سطح آب های زیرزمینی دشت بهار، تمایل به رسوب گذاری و خورندگی در آن با غالبیت رسوب گذاری وجود دارد. در ارزیابی رسوب گذاری نمونه ها مشخص گردید که این مشکل در قنات ها کم تر از سایر منابع است؛ این کاهش به دلیل حذف بخشی از مسیر جریان با نقب زدن به عنوان کوره ی قنات است. بر اساس شاخص رایزنر، در 7/95 درصد از نمونه های آب چاه تمایل به رسوب گذاری مشاهده گردید در حالی که بر اساس شاخص پوکوریوس، در 2/53 درصد از نمونه ها مقدار نمایه ی پوکوریوس کم تر از 6 بوده که در این حالت نمونه ی آب دارای توان رسوب گذاری می باشد. بررسی نوع و رخساره ی آب ها نشان می دهد که که 70 درصد از نمونه ها دارای نوع بی کربنات کلسیم، 14 درصد دارای بی کربنات سدیک، 4 درصد سولفات کلسیک، 5 درصد بی کربنات منیزیک، 4 درصد سولفات سدیک و 3 درصد کلراید کلسیک است. نتایج نشان دادند که شاخص لانژیلر کارایی لازم را جهت بررسی رسوب گذاری و خورندگی نمونه ی آب ندارد. در مجموع، منابع آب زیرزمینی دشت بهار در محدوده ی کم تا متوسط رسوب گذاری و خورندگی قرار دارند، لیکن رسوب گذاری در سامانه ی آبرسانی نسبت به خورندگی محسوس تر است که سبب کاهش سطح مقطع جریان شده و افت های مسیر را در پی دارد