بررسی شاخص‌های هیدرولیکی کیفیت تولید لوله‌های قطره‌چکان‌دار رایج در ایران

الموضوعات :

سارا عبدی ¹ (دانش آموخته)
عیسی معروف پور ² (دانشیار گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه کردستان)

تاريخ الإرسال : 09 الجمعة , رمضان, 1436 تاريخ التأكيد : 01 الأحد , جمادى الثانية, 1441 تاريخ الإصدار : 24 الأربعاء , صفر, 1441

الکلمات المفتاحية: آبیاری قطره‌ای, ضریب یکنواختی, ضریب تغییرات ساخت, یکنواختی پخش,

ملخص المقالة :

ارزیابی عملکرد هیدرولیکی قطره­چکان­ها به عنوان مهم­ترین بخش سامانه آبیاری قطره­ای، بسیار مهم و ضروری است. بدین منظور ، 8 نمونه لوله قطره‌چکان­دار، 6 نمونه از نوع غیر­تنظیم‌کننده فشار و 2 نمونه از نوع تنظیم‌کننده فشار بر مدل فیزیکی آبیاری قطره­ای ساخته شده در آزمایشگاه آب دانشگاه کردستان، آزمایش گردیدند. آزمایش‌ها در 4 دمای مختلف آب شامل 13، 23، 33 و 43  درجه سانتی‌گراد با فشارهای متفاوت، در محدوده صفر تا 2/1 برابر فشار حداکثر، انجام شد. نتایج نشان دادند به لحاظ ضریب تغییرات ساخت، تمامی لوله­های قطره­چکان­دار آزمایش‌شده به غیر از 3 نمونه، در تمامی دماها و فشارهای آزمایش، از بالاترین درجه کیفیت برخوردارند. براساس درصد خطای اندازه­گیری بده، از 8 لوله قطره­چکان­دار آزمایش‌شده، 4 نمونه در درجه خوب، 2 نمونه در درجه قابل قبول، 1 نمونه در درجه متوسط و 1 نمونه در درجه غیر قابل قبول قرار داشت. میزان یکنواختی پخش تمامی لوله­های قطره­چکان­دار آزمایش‌شده، به غیر از 2 نمونه­، در تمامی فشارها و دماهای آزمایش در طبقه عالی و یا خوب قرار داشت. میزان ضریب یکنواختی کریستیان سن تمامی نمونه ها بیش از 70 درصد بود. میزان ضریب تغییرات بده در لوله­های قطره­چکان­دار، در محدوده 7/7 تا 2/37 درصد بود که 2 نمونه در درجه خوب، 4 نمونه قابل قبول و 2 نمونه غیر قابل قبول بود. به طور کلی وضعیت  لوله‌های  قطره­چکان­دار آزمایش‌شده از لحاظ شاخص‌های هیدرولیکی کیفیت تولید، مطلوب ارزیابی می شود.

المصادر:

1)       استاندارد 6775 جمهوری اسلامی ایران .1385. ماشین­های کشاورزی- تجهیزات آبیاری-قطره­چکانها و لوله­های قطره­چکان­دار- ویژگی و روش­های آزمون ، موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران.

2)       پروینی، م و معروف­پور، ع. 1392 . بررسی ضریب تغییرات ساخت و یکنواختی ریزش قطره­چکان­های تنظیم کننده فشار رایج در کشور، نشریه آبیاری وزهکشی ایران. جلد7، شماره2.

3)       زهتابیان، غ. 1385. راهنمای عملی آبیاری (ترجمه). انتشارات دانشگاه تهران.

4)       سهرابی، ت .و  گازری و. ن.۱۳۷۵ . بررسی کارایی آبیاری زیرزمینی با لوله­های لاستیکی تراوا. مجموعه مقالات دومین کنگره ملی مسایل آب و خاک کشور، وزارت کشاورزی، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی ، تهران.

5)       علیزاده، ا. ۱۳89 . اصول وعملیات آبیاری قطره­ای. انتشارات دانشگاه امام رضا، ۴۵۰ صفحه.

6)       علی حوری، م. 1378 . عملکرد و خصوصیات هیدرولیکی انواع قطره­چکانها در فشارها و دماهای مختلف.  پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد.

7)       نادری، ن. 1387. تعیین عملکرد خروجی­ها در مقابل کیفیت­های مختلف آب در آبیاری قطره­ای. مجموعه مقالات دومین همایش ملی مدیریت شبکه­های آبیاری و زهکشی.

8)       نصرالهی، ع، م، بهزاد. س، برومند نسب و رمضانی مقدم، ج.1391 . بررسی عملکرد هیدرولیکی قطره چکان‌های  تنظیم‌کننده و غیر تنظیم‌کننده فشار در فشار و دماهای مختلف. علوم و مهندسی آبیاری، جلد 5، شماره 3.

9)       هزارجریبی، ا، قربانی نصر آباد. ق، فضل اولی. ر. و عابدین­پور، م. 1392. بررسی عملکرد هیدرولیکی سه نوع قطره چکان خارجی تنظیم شونده در فشارهای کارکرد مختلف. مجله پژوهش­های حفاظت آب وخاک، جلد20، شماره 1.

10)   Hezarjaribi, A., Dehghani, A.A., Meftah Helghi, M., and Kiani, A. 2008. Hydraulic performances of various trickle irrigation emitters. Journal of Agronomy. 7: 265-271.

11)   Bracy, R.P., Parish, R.L., and Rosendale, R.M. 2003. Fertigation uniformity affected by injector type. Hort. Technology, 13: 1. 103-105.

12)   ISO 9261. 2004. Agricultural irrigation equipment Emitters and emitting pipe – Specification and test methods.

13)      Olivira, A. M, Porto, F. Medeiros, J. F. and Costa, M. 2000. Hydraulic characterization of the integral drip line Hydro drip ll. Revista Brasilia Engenharia Agrocola Ambient.

14)     Zhang, C., Kang, Y., Jiang, S., Wan, S., and Liu, S. 2011. Assessment of Hydraulic Performance of Drip-Irrigation Emitters at Low Head Pressures. Journal of Irrigation and Drainage Engineering. 137(11): 730–734.