سنتز نانو کامپوزیت (MoSi2-20%TiC) به روش سنتز احتراقی خود گستر فعال شده مکانیکی (MASHS)
الموضوعات : فصلنامه علمی - پژوهشی مواد نوینمهدی بدرلو 1 , سید علی طیبی فرد 2 , محمد ذاکری 3
1 - کارشناس ارشد مهندسی نانو مواد، پژوهشگاه مواد و انرژی کرج
2 - استادیار پژوهشکده نیمه هادیها، پژوهشگاه مواد و انرژی
3 - استادیار پژوهشکده سرامیک، پژوهشگاه مواد و انرژی
الکلمات المفتاحية: نانوکامپوزیت, کاربید تیتانیوم, دی سیلیساید مولیبدن, سنتز احتراقی فعال شده مکانیکی. (MASHS),
ملخص المقالة :
در این پژوهش از مواد اولیه عنصری جهت تشکیل نانو کامپوزیت MoSi2-TiC استفاده شد. روش اجرای این پژوهش بر مبنای سنتز احتراقی با سازوکار فعال سازی مکانیکی(MASHS)[1]) برنامه ریزی شده بود. در این پژوهش برای فعال سازی پودرهای عنصری Mo، Si، Ti و C از آسیاب با نسبت وزنی گلوله به پودر 5 به 1، 10به 1 و 15 به 1 ، هم‌چنین زمان آسیاب 4، 8 ، 12 ساعت و دور آسیاب 250 و 300 دور در دقیقه استفاده شد. بعد از آسیاب، پودرها توسط پرس تک محور فشرده شدند. سنتز نمونه‌ها در کوره تیوبی تحت اتمسفر آرگون با شرایط دمایی 700 الی 1100 درجه سانتیگراد انجام پذیرفت. از آنالیز XRD جهت شناسایی فازها و از تصاویر SEM و TEM جهت ارزیابی مورفولوژی استفاده شد. بررسی الگوهای XRD نمونه‌های سنتز شده به روش MASHS نشان داد، کامپوزیت دی سیلیساید مولیبدن- کاربید تیتانیوم با موفقیت سنتز شده است. نتایج سنتز نانو کامپوزیت MoSi2-TiCبه روش MASHS نشان داد، زمان آسیاب حدود 4 ساعت، نسبت وزنی گلوله به پودر 15 به 1، سرعت چرخش آسیاب 300 دور در دقیقه، فشار ثابت پرس MPa300 و دمای °C850 شرایط بهینه می‌باشند. محاسبه اندازه دانه‌ها توسط روش ریتولد نشان داد، اندازه بلورک کاربید تیتانیوم در شرایط بهینه در حدود 28 نانو متر و اندازه بلورک دی سیلیساید مولیبدن بالای 100 نانو متر می‌باشد. هم‌چنین بررسی تصاویر SEM و TEM نانو ساختار بودن کامپوزیت را به اثبات رساند.
[1] - Mechanically Activated Self Propagating High Temperature Synthesis (MASHS)
1- حائریان اردکانی ع، همتی م، ترکیبهای بین فلزی، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد،مشهد،1382.
2- طیبی فرد ع، پایان نامه کارشناسی ارشد، " بررسی پارامترهای موثر بر سنتز مولیبدن دی سیلیساید (MoSi2) به روش SHS " پژوهشگاه مواد و انرژی1377.
3- رمضانی م، پایان نامه کارشناسی ارشد، " سنتز درجای پودر نانو کامپوزیتی MoSi2-TiC با روش آلیاژ سازی مکانیکی" دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه 1390.
4- L. Sun, J. Pan "TiC whisker-reinforced MoSi2 matrix composites",Materials Letters 51, pp270–274, 2001.
5- J. Meng, J. Lu, J. wang, S.yang "Preparation and properties of MoSi2 Composites reinforced by TiC, TiCN, and TiB2" engineering A396, pp277-284, 2005.
6- L. Sun, J. Pan "Fabrication and characterization of TiC-particle-reinforced MoSi2 composite" J.European ceramic society 22, pp791-796, 2002.
7- Sheela, K. Ramasesha, S. Tantri, P.Bhattacharya, K. Anup "Mosi2 and mosi2- based materials as structural ceramics" ,Metals Materials And Processes, 12, pp 181-190, 2003.
8- Q. Zhu, K. Shobu, Y. Zeng, T. Watanabe " Oxidation Behavior Of Hot-Pressed Mosi2-Tic Composite" Journal Of Materials Science36, pp313– 319, 2001.
9- ب.امینی کیا، ص. فیروزی " بررسی تاثیر پارامتر زمان آسیاب کاری بر ریز ساختار نهایی پودر TiB2-TiC نانو کریستالی تولیدی به روش سنتز احتراقی تحت ماکروویو" مجله مواد نوین، جلد 5، شماره 1، پائیز 1393 صفحه 15-26.
10- M. Zakeri, M. Ramezani " Synthesis of MoSi2–TiC nanocomposite powder via mechanical alloying and subsequent annealing" Ceramics International 38, pp1353–1357, 2012.
11- J. Subrahmanyam, R. Mohan Rao " Cumbustion synthesis of MoSi2 ̶ TiC composite" Kanchanbagh, Heydarabad-500258, India, J.Mater. Res, Vol. 10,No.5, May 1995.
12- محمد حسین عنایتی،" مواد نانو ساختار"، انتشارات جهاد دانشگاهی واحد اصفهان، چاپ اول، پائیز سال 1386.
13- J.Subrahmanyam, M.Vijayakumar "Review Self-Propagating High-Temperature Synthesis" Journal Of Materials Science 27, pp6249-6273, 1992.
14- Zuhair A. Munir, U. Anselmi-Tamburini "Self-propagating exothermic reactions: the synthesis of high-temperature materials by combustion" Materials Science Reports 3, pp277-365, 1989.
15- A. Varma, J. P. Lebrat " Combustion synthesis of advanced materials" Chemical Engineering Science, Vol_ 47, No . 9-11, pp 2179-2194, 1992.
16- T. Grigorieva, M. Korchagin and N. Lyakhov "Combination of SHS and mechanochemical synthesis for nanopowder technologies" kona No.20, 2002.
17- F.Bernard, and E.Gaffet, Mechanical alloying in SHS research, Int. J. SHS, vol. 10, no. 2, pp. 109–132, 2001.
18- F. Bernard ,S. Paris and E. Gaffet "Mechanical activation as a new method for SHS" Advances in Science and Technology Vol. 45, pp. 979-988, 2006.
19- M. A. Korchagin, T. F. Grigor'eva, B. B. Bokhonov, M. R. Sharafutdinov, A. P. Barinova, and N. Z. Lyakhov "Solid-state combustion in mechanically activated SHS systems.I. Eect of activation time on process parameters and combustion product composition" Combustion, Explosion, and Shock Waves, Vol. 39, No. 1, pp. 43-50, 2003.
20- L. Takacs "Self-sustaining reactions induced by ball milling" Progress in Materials Science 47, pp355–414, 2002.
21- B. B. Khina "Effect of mechanical activation on SHS: physicochemical mechanism" International Journal of Self-Propagating High-Temperature Synthesis, Vol. 17, No. 4, pp211–217, 2008.
22- I. Barin, " Thermochemical data of pure substances", Third Edition, in collaboration with Gregor Platzki, 1995.
23- F.Bernard, E. Gaffet, "Mechanical alloying in SHS research", Int. J. SHS, vol. 10, no. 2, pp. 109–132, 2001.
24- C.R.Bowen and B. Derby " Self propagation high temperture synthesis of ceramic materials " British Ceramic Transations, vol.96 No.1, 1997.
25- http://chemsoc.velp.info/alloys.php http://www.crct.polymtl.ca/fact/documentation/SGTE/SGTE_Figs.htm.
