بررسی مقاومت به خوردگی ناحیه جوش آلیاژTi-6Al-4V جوشکاری شده به روش TIG
الموضوعات : فصلنامه علمی - پژوهشی مواد نوینمهدی کبیری لقب 1 , مجید بلباسی 2 , محمد عمار مفید 3
1 - دانش‌آموخته کارشناسی ارشد رشته مهندسی مواد، گروه مهندسی نفت، معدن و مواد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران
2 - استادیار، گروه مهندسی نفت، معدن و مواد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران
3 - استادیار، گروه مهندسی نفت، معدن و مواد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: مقاومت به خوردگی, آلیاژ Ti-6Al-4V, جوشکاری TIG, آب دریا, NaCl % 5/3,
ملخص المقالة :
چکیده مقدمه: آلیاژ Ti-6Al-4V از آلیاژهای پرکاربرد در صنایع هوایی، دریایی و شیمیایی می باشد. در ارتباط با خوردگی مقطع جوش این آلیاژ تحقیقات معدودی صورت گرفته است هدف از انجام این تحقیق بررسی اثر شدت جریان بر مقاومت به خوردگی مقطع جوش آلیاژ Ti-6Al-4V جوشکاری شده به روش تنگستن-گاز خنثی (TIG) در محلول های آب دریا و NaCl % 5/3می باشد. روش: در این تحقیق ورقی از جنس آلیاژ Ti-6Al-4V به ابعاد mm 3×50×40 و فیلر از جنس آلیاژ Ti-6Al-4V تهیه شد. سپس به منظور بررسی تاثیر شدت جریان بر روی مقاومت به خوردگی مقطع جوش این آلیاژ، نمونه های تهیه شده با شدت جریان های 70، 80 و90 آمپر جوشکاری شد. به منظور مشاهده ریزساختار نمونه ها، ابتدا نسبت به آماده سازی و میکرو اچ قطعات اقدام شد و در ادامه تصویربرداری از قطعات در منطقه فلز پایه، مقطع جوش و منطقه متاثر از حرارت، با استفاده از میکروسکوپ نوری صورت گرفت. برای آزمونهای الکتروشیمیایی پلاریزاسیون پتانسیو دینامیک، از دستگاه پتانسیواستات استفاده شد. در این آزمون از دو محفظه شیشه ای مجزاء (با الکترود مرجع کالومل اشباع KCl-sat، الکترود شمارنده گرافیتی و الکترود کاری نمونه قطعات)، به طوری که در محفظه شیشه ای اول، الکترولیت محلول NaCl % 5/3 و محفظه شیشه ای دوم، محلول آب دریا شبیه سازی شده استفاده گردید. سپس در شرایط مدار باز به منظور رسیدن به حالت پایداری، نسبت به غوطه وری نمونه های آماده سازی شده از مقاطع جوش با شدت جریان های 70و 80 و 90 آمپر، به مدت زمان 30 دقیقه در هر یک از الکترولیت ها اقدام شد. در این آزمون به روش تافل، پتانسیل خوردگی (Ecorr) و دانسیته جریان (icorr) محاسبه گردید. یافتهها: بررسی های ریزساختاری نمونه ها نشان داد فلز پایه دارای ساختار جهت دار فاز α در زمینه فاز β تغییر فرم یافته است. در ناحیه HAZ به دلیل سرد شدن نسبتاً سریع آلیاژ از دمای بالای استحاله β، فاز α سوزنی ریز تشکیل شده است. در ناحیه جوش نمونه های جوشکاری شده با شدت جریانهای 80 و 90 آمپر نسبت به نمونه 70 آمپر، حرارت بیشتری وارد شده و این امر منجر به رشد بیشتر دانه ها شده است. با افزایش شدت جریان جوشکاری از 70 به 80 آمپر، اندازه دانه ها در ناحیه جوش و همچنین نرخ خوردگی ناحیه جوش افزایش یافته است و با افزایش بیشتر شدت جریان از 80 به 90 آمپر در ناحیه جوش اندازه دانه تغییری نشان نداده و نرخ خوردگی ناحیه جوش نیز کاهش یافته است. برای جوشکاری آلیاژ Ti-6Al-4V استفاده از شدت جریان 70 آمپر، مقاومت به خوردگی مناسب تری نسبت به شدت جریانهای 80 و 90 آمپری از خود نشان داده است. نتیجهگیری: بررسی نرخ خوردگی ناحیه جوش آلیاژ Ti-6Al-4V در محلول NaCl % 5/3 و آب دریا نشان داد که نرخ خوردگی ناحیه جوش آلیاژ در محلول NaCl % 5/3 بیشتر از آب دریا است. دلیل آن را نیز می توان به غلظت بالاتر نمک NaCl در محلول NaCl % 5/3 در مقایسه با آب دریا نسبت داد. در مقایسه شدت جریان های به کار برده شده برای جوشکاری آلیاژ Ti-6Al-4V استفاده از شدت جریان 70 آمپر، مقاومت به خوردگی مناسب تری نسبت به شدت جریانهای 80 و 90 آمپری از خود نشان داده است.
1. Matthew, J. D., Titanium and Its alloys source book, ASM, 1982.
2. Lin, J.J., Lv, Y.H., Liu, Y.X., Xu, B.S., Sun, Z., Li, Z.G. and Wu, Y.X. 2016. Microstructural evolution and mechanical properties of Ti-6Al-4V wall deposited by pulsed plasma arc additive manufacturing, Materials and Design, 102: 30–40.
3. Kashaev, N., Ventzke, V., Fomichev, Fomin, V. F. and Riekehr, S. 2016. Effect of Nd:YAG laser beam welding on weld morphology and mechanical properties of Ti–6Al–4V butt joints and T-joints , Optic Lasers Engineering, 86: 172–180.
4. Yu, H., Li, F., Yang, J., Shao, J., Wang, Z. and Zeng, X. 2018. Investigation on laser welding of selective laser melted Ti-6Al-4V parts: Weldability, microstructure and mechanical properties, Materials Science Engieering A, 712: 20–27.
5. Balasubramanian, M., Jayabalan , V. and Balasubramanian, V. 2008. Effect of pulsed gas tungsten arc welding on corrosion behavior of Ti–6Al–4V titanium alloy, Materials and Design, 29:1359–1363.
6. Vahid Shad, Y., and khodabakhshi, A. 2019. Investigation of different parameters on penetration depth and welding width of titanium alloy grade 5 (Ti-6Al-4V) welded by plasma method, Journal of New Materials, 10(38): 33-48. [In Persian].
7. Wahid, A., Olson, D.L. and Matlock, D.K. 1993. Corrosion of Weldments, Colorado School of Mines C.E. Cross, Martin Marietta Astronautics Group.
8. Boyer, R., Welsch, G. and Cooling, E.W. 1994. Titanium Alloys, Properties and physical Metallurgy, ASM.
9. Atapor, M., fathi, M. and shamaniyan, M. 2019. Investigation of the effect of tungsten-gas arc welding process on corrosion behavior of Ti-6Al-4V alloy weld zone in 10% hydrochloric acid solution, The fourth joint conference of the Association of Metallurgical Engineers and the Iranian Foundry Association. [In Persian].
10. Atapor, M., fathi, M. and shamaniyan, M. 2018. Evaluation of corrosion behavior of Ti-6Al-4V alloy weld zone in 3.5% NaCl solution, Eleventh National Corrosion Congress. [In Persian].
11. Heydarbeygi, M., Karimzadeh, F., Saatchi, A. and Tahviliyan, A. 2016. Improvment the corrosion behavior of Ti-6Al-4V alloy weld area by heat treatment, 11th Annual Congress of Iranian Association of Metallurgical Engineers. [In Persian].
12. Karimzadeh, F., Heidarbeigy, M. and Saatchi, A. 2008. Effect of heat treatment on corrosion behavior of Ti–6Al–4V alloy weldments, journal of materials processing technology, 206: 388–394.
13. Rodney, R.B. 1998. Metals Hand book, Corrosion Resistance of Titanium and Titanium Alloys, ASM.
14. Atapour, M., Pilchak AL. and Frankel, GS. 2010. Corrosion behavior of friction stir-processed and gas tungsten arc-welded Ti-6Al-4V, Metallurgical and Materials Transactions A, 41: 2318–2327.
15. Chiyani, M. and Atapor, M. 2019. Investigation of the effect of temperature on the corrosion behavior of similar welded titanium alloy Ti-6Al-4V by friction stirring method, Iranian Journal of Welding Science and Technology, 5(2): 129-140. [In Persian].
16. Fukuzaki, M., Tamura, Y. and kono, N. 2005. Relationship between Behavior and Microstructure in an AZ91 Magnesium Alloy, Journal of japan institute of light metals, 55(9): 389-394.
17. Atapor, M., Fathi, M. and Shamaniyan, M. 2019. Investigation of the effect of tungsten-gas arc welding process on corrosion behavior of Ti-6Al-4V alloy weld zone in 10% hydrochloric acid solution, The fourth joint conference of the Association of Metallurgical Engineers and the Iranian Foundry Association. [In Persian].
_||_
