بررسی تاثیر نامتعارف میکروساختارهای دوفازی فریتی- بینیتی بر اصلاح خواص مکانیکی فولاد کم‌آلیاژ MO40 در مقایسه با شرایط تمام بینیتی

الموضوعات : فصلنامه علمی - پژوهشی مواد نوین

عباس یزدی زاده خلیلی ¹ (دانشگاه یزد)
سید صادق قاسمی بنادکوکی ² (دانشکده مهندسی معدن و متالورژی، بخش مهندسی مواد، دانشگاه یزد، یزد، ایران)
حمیدرضا کریمی ³ (یزد، دانشگاه یزد، دانشکده مهندسی معدن و متالورژی، بخش مهندسی مواد)
مسعود مصلایی پور یزدی ⁴ (2. استادیار دانشکده مهندسی معدن و متالورژی، دانشگاه یزد)

تاريخ الإرسال : 14 الجمعة , شعبان, 1440 تاريخ التأكيد : 29 الثلاثاء , ربيع الأول, 1441 تاريخ الإصدار : 24 الأربعاء , صفر, 1441

الکلمات المفتاحية: فولاد کم‌آلیاژ MO40, عملیات حرارتی کوئنچ مرحله‌ای, ریزساختارهای دوفازی فریتی- بینیتی, برهمکنش فازهای فریت و بینیت, خواص مکانیکی نامتعارف,

ملخص المقالة :

هدف از این پژوهش، بررسی جزئیات ریزساختارها و خواص مکانیکی فولاد کم‌آلیاژ MO40 در حالت دوفازی فریتی- بینیتی در مقایسه با شرایط تمام بینیتی می‌باشد. برای این منظور سیکل‌های عملیات حرارتی متنوعی برای ایجاد میکروساختارهای دوفازی فریتی- بینیتی، شامل آستنیته کردن نمونه‌ها در دمای ℃860 به مدت 50 دقیقه و سپس کوئنچ سریع نمونه‌ها به داخل حمام نمک مذاب اولیه با دمای ℃620 برای مدت زمان‌های متفاوت 1 الی 10 دقیقه به ‌منظور ایجاد کسرهای حجمی مختلفی از فازهای فریت و آستنیت تحول نیافته استفاده شد و بلافاصله پس از آن برای ایجاد بینیت از آستنیت تحول نیافته، این نمونه‌ها به داخل حمام نمک مذاب ثانویه با دمای ℃350 به مدت زمان‌ 30 دقیقه انتقال داده ‌شده و در نهایت در آب کوئنچ گردیدند. همچنین برای ایجاد ریزساختار تمام بینیتی، نمونه‌ها پس از آستنیته شدن در دمای ℃860 به مدت 50 دقیقه، بلافاصله به داخل حمام نمک مذاب ℃350  منتقل و به مدت زمان 30 دقیقه نگه‌داری و در پایان در آب کوئنچ گردیدند. از آزمون‌های کشش، سختی‌سنجی در مقیاس ماکرو و میکرو، متالوگرافی نوری و الکترونی روبشی گسیل میدانی FE-SEM مجهز به آنالیزور EDS برای بررسی تغییرات خواص مکانیکی و ریزساختاری استفاده شد. نتایج تجربی استخراج شده نشان می‌دهد که یک رابطه غیرخطی و نامتعارف بین خواص مکانیکی نمونه‌های دوفازی فریتی- بینیتی با تغییرات کسر حجمی فازهای فریت و بینیت وجود دارد. خواص مکانیکی نمونه‌های دوفازی فریتی- بینیتی شامل 8 تا 12 درصد حجمی فاز فریت مرزدانه‌ای در مجاورت بینیت، به طور قابل توجهی بیش از سایر نمونه‌های دوفازی فریتی- بینیتی و حتی نمونه‌های تمام بینیتی می‌باشد. این اصلاح در خواص مکانیکی نمونه‌های دو فازی فریتی- بینیتی با کسرهای حجمی 8 تا 12 درصد فریت ناشی از برهمکنش فازهای بینیت و فریت مرزدانه‌ای می‌باشد.

المصادر:

1-         T. Baudin, C. Quesne, J. Jura, R. Penelle, Microstructural characterization in a hot-rolled, two-phase steel, Mater. Charact. 47 (2001) 365–373.

2-         A. Das, M. Ghosh, S. Tarafder, S. Sivaprasad, D. Chakrabarti, Micromechanisms of deformation in dual phase steels at high strain rates, Mater. Sci. Eng. A. 680 (2017) 249–258.

3-         H. Ashrafi, M. Shamanian, R. Emadi, N. Saeidi, A novel and simple technique for development of dual phase steels with excellent ductility, Mater. Sci. Eng. A. 680 (2017) 197–202.

4-         F. Rieger, M. Wenk, S. Schuster, T. Böhlke, Mechanism based mean-field modeling of the work-hardening behavior of dual-phase steels, Mater. Sci. Eng. A. 682 (2017) 126–138..

5-         R.R. Mohanty, O.A. Girina, N.M. Fonstein, Effect of Heating Rate on the Austenite Formation in Low-Carbon High-Strength Steels Annealed in the Intercritical Region, Metall. Mater. Trans. A. 42 (2011) 3680.

6-         R. Khondker, A. Mertens, J.R. McDermid, Effect of annealing atmosphere on the galvanizing behavior of a dual-phase steel, Mater. Sci. Eng. A. 463 (2007) 157–165.

7-    م. کاشفی و ص. قاسمی، مقایسه ریزساختار و رفتار مکانیکی فولاد MO40 در شرایط دوفازی فریتی- مارتنزیتی و کوئنچ مستقیم بازگشت داده شده، مجله مواد نوین، جلد 9، شماره 1، پاییز 97.

 

8-         A. Fallahi, Microstructure-properties correlation of dual phase steels produced by controlled rolling process, Mater. Sci. Technol. 01 (2002) 451–454.

9-         A. Bag, K.K. Ray, E.S. Dwarakadasa, Influence of martensite content and morphology on the toughness and fatigue behavior of high-martensite dual-phase steels, Metall. Mater. Trans. A. 32 (2001) 2207–2217.

10-       A. Bag, K.K. Ray, E.S. Dwarakadasa, Influence of martensite content and morphology on tensile and impact properties of high-martensite dual-phase steels, Metall. Mater. Trans. A. 30 (1999) 1193–1202.

11-       P. Movahed, S. Kolahgar, S.P.H. Marashi, M. Pouranvari, N. Parvin, The effect of intercritical heat treatment temperature on the tensile properties and work hardening behavior of ferrite–martensite dual phase steel sheets, Mater. Sci. Eng. A. 518 (2009) 1–6.

12-       E. Fereiduni, S.S.G. Banadkouki, Improvement of mechanical properties in a dual-phase ferrite–martensite AISI4140 steel under tough-strong ferrite formation, Mater. Des. 56 (2014) 232–240.

13-       S.S.G. Banadkouki, E. Fereiduni, Effect of prior austenite carbon partitioning on martensite hardening variation in a low alloy ferrite–martensite dual phase steel, Mater. Sci. Eng. A. 619 (2014) 129–136.

14-       E. Fereiduni, S.S.G. Banadkouki, Reliability/unreliability of mixture rule in a low alloy ferrite–martensite dual phase steel, J. Alloys Compd. 577 (2013) 351–359.

15-       N. Saeidi, A. Ekrami, Comparison of mechanical properties of martensite/ferrite and bainite/ferrite dual phase 4340 steels, Mater. Sci. Eng. A. 523 (2009) 125–129.

16-       A. Kumar, S.B. Singh, K.K. Ray, Influence of bainite/martensite-content on the tensile properties of low carbon dual-phase steels, Mater. Sci. Eng. A. 474 (2008)270–282.

17-       م. خاکیان، ارتباط ریزساختار و خواص مکانیکی فولاد AISI 4340 در شرایط دوفازی فریتی- ببینیتی، دانشگاه صنعتی شریف، 1385.

18-       M. Sudo, S. Hashimoto, S. Kambe, Niobium bearing ferrite-bainite high strength hot-rolled sheet steel with improved formability, Trans. Iron Steel Inst. Japan. 23 (1983) 303–311.

19-       G.F. Vander voort, "Atlas of Time-Temprature Digrams for Irons and Steels" ASM International, 1991.

20-       N.C. Goel, S. Sangal, K. Tangri, A theoretical model for the flow behavior of commercial dual-phase steels containing metastable retained austenite: Part I. derivation of flow curve equations, Metall. Trans. A. 16 (1985) 2013–2021.

21-       V. Singh, "physical metallurgy" Lomus Offset Press, Delhi-110006, PP. 617.

22-       C. Garcia-Mateo and F. G. Caballero, “Ultra-high-strength Bainitic steels”, ISIJ International, 2005, vol. 45, no. 11, pp. 1736-1740.

23-       N. Anand et al., “Microstructural dependence of work hardening behavior in Martensite-Ferrite microalloyed steels”, ASM International, Journal of Materials Engineering and Performance, 2015, vol. 24(1), pp. 517-528.

24-       Y.  Mazaheri et al.,” A novel route for development of ultrahigh strength dual phase steels”, Elsevier, Journal of Materials Science and Engineering A, 2014, vol. A 619, pp. 1-11.