تفکیک گونه‌های Leptosphaeria maculans و Leptosphaeria biglobosa عوامل بیماری ساق سیاه کلزا با برخی خصوصیات هاگ‌های جنسی در برخی جدایه‌ها از استان‌های مازندران و گلستان

الموضوعات : دو فصلنامه تحقیقات بیماریهای گیاهی

علی زمان میرآبادی ¹ (مربی پژوهش، مرکز تحقیقات کاربردی و تولید بذر شرکت توسعه کشت دانه های روغنی، ساری، ایران.)
کامران رهنما ² (دانشیار، گروه گیاه پزشکی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران)
مهدی صدروی ³ (دانشیار، گروه گیاه پزشکی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران)
منصور صلاتی ⁴ (استادیار پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، مشهد، ایران.)

تاريخ الإرسال : 17 الأحد , ذو الحجة, 1437 تاريخ التأكيد : 17 الأحد , ذو الحجة, 1437 تاريخ الإصدار : 21 الإثنين , صفر, 1438

الکلمات المفتاحية: کلزا, ساق سیاه, Leptosphaeria maculans, Leptosphaeria biglobosa, هاگ جنسی,

ملخص المقالة :

خصوصیات آسکوسپورهای هشت جمعیت قارچ­های عوامل بیماری ساق سیاه کلزا Leptosphaeria maculans و L. biglobosa در استان‌های مازندران و گلستان جداسازی شده از بقایای کلزا و خردل وحشی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس طول و عرض آسکوسپورها نشان داد که اختلاف معنی داری در سطح 1% در جمعیت­های هر دو گونه وجود دارد. تغییرات طول و عرض آسکوسپورها به ترتیب 25/6 و 5/2 میکرومتر از بالاترین تغییرات دامنه طول و عرض آسکوسپورهای دیگر مطالعات انجام شده در جهان بیشتر بود. همچنین اختلاف معنی داری از نظر طول لوله تندش پس از 4، 16 و 24 ساعت از آزمایش مورد بررسی مشاهده گردید. هاگ‌های جنسی جمعیت مناطق دشت ناز ساری، کوهی خیل و فاضل آباد دارای تعداد لوله تندش بیشتر، کوتاهتر، پیچ خورده و با منشاء از سلول‌های میانی بودند در صورتیکه در جمعیت مناطق لالا، مازاروستاق و خالخیل لوله تندش بلندتر، صاف و از سلولهای طرفین منشاء گرفته بود که با در نظر گرفتن خصوصیات مربوط به ریخت شناسی لوله تندش، به ترتیب هاگ های جنسی بخشی از جمعیت های بررسی شده مکان‌های اول را تیپ‌های بیماری‌زا L. maculansو اکثر جمعیت های مناطق دوم را تیپ غیر بیماری‌زا L. biglobosaتشکیل می‌دهد. با توجه به بالا بودن درصد جوانه زنی اغلب جمعیت های قارچ عامل بیماری ساق سیاه کلزا در این بررسی، می‌توان نتیجه گرفت که بیشتر جمعیت ارزیابی شده از مناطق مختلف، متعلق به گروه غیر بیماری زا است. با توجه به خصوصیات لوله تندش جمعیت های قارچ بر روی خردل وحشی، این جمعیت‌ها غیربیماری‌زا تشخیص داده شد. رابطه‌ایی بین خصوصیات مربوطه به لوله تندش جمعیت های قارچ بر روی خردل و بیماریزا بودن آن مشاهده نشد.

المصادر:

1. 
   

   Brun H, Levivier S, Eber F, Renard M and Chevre AM. 1997. Electrophoretic analysis of natural populations of Leptosphaeria maculans directly from leaf lesions. Plant Pathology 46: 147–154.

   
   


2. 
   

   Fitt BDL, Hu BC, Barbetti MJ and Rimmer SR. 2006. World-breadth importance of phoma stem canker (Leptosphaeria maculans and L.biglobosa) on oilseed rape (Brassica napus). European journal plant pathology 114: 3–15.

   
   


3. 
   

   Huang YJ, Toscano-Underwood C, Fitt BDL, Todd AD, West JS, Koopmann B and Balesdent MH. 2001. Effects of temperature on germination and hyphal growth from ascospores of A-group and B-group Leptosphaeria maculans (phoma stem canker of oilseed rape). Annals of Applied Biology 139: 193–207.

   
   


4. 
   

   Jensen LB.1994. First record of ascomata of Leptosphaeria maculans on winter-grown oilseed rape in Denmark. Plant Pathology 43 (4): 759–761.

   
   


5. 
   

   Johnson RD and Lewis BG. 1994. Variation in host range, systemic infection and epidemiology of Leptosphaeria maculans. Plant Pathology 43(2): 269–277.

   
   


6. 
   

   Koch E, Badawy HMA and Hoppe HH. 1989. Differences between aggressive and non-aggressive single spore lines of Leptosphaeria maculans in cultural characteristics and phytotoxin production. Journal of phytopathology 124: 52–62.

   
   


7. 
   

   McGee DC and Petrie GA. 1978.Variability of Leptosphaeria maculans in relation to blackleg of oilseed rape. Phytopathology 68: 625–630.

   
   


8. 
   

   Mengistu A, Rimmer SR, Koch E and Williams PH. 1991. Pathogenicity grouping of isolates of Leptosphaeria maculans on brassica napus cultivars and their disease reaction profiles on rapid-cycling brassicas. Plant disease 75: 1279–1282.

   
   


9. 
   

   Mengistu A, Rimmer RS and Williams PH. 1993. Protocols for in vitro sporulation, ascospore release, sexual mating, and fertility in crosses of Leptosphaeria maculans. Plant Disease 77: 538–540.

   
   


10. 
    

    Ndimande B. 1976. Studies on Phoma lingam (Tode ex. Fr.j Desm. and the Dry Rot on Oilseed Rape. Brassica napus (L.) var. oleifera Metzger [PhD]. [Uppsala]: Agricultural College of Sweden.

    
    


11. 
    

    Petrie GA. 1988. The rapid differentiation of virulent and weakly virulent strains of Leptosphaeria maculans (blackleg or stem canker) and related pycnidial fungi Brassica seeds and stems. Canadian Journal of Plant Pathology 10: 188–190.

    
    


12. 
    

    Punithalingam E and Holliday P. 1972. Leptosphaeria maculans. CMI descriptions of pathogenic Fungi and Bacteria. No. 331.

    
    


13. 
    

    Salisbury PA, Ballinger DJ, Wratten N, Plummer KM and Howlett BJ. 1995. Blackleg disease on oilseed Brassica species in Australia: A review. Australian Journal of Experimental Agriculture 35: 665–672.

    
    


14. 
    

    Smith HC and Sutton BC. 1964.Leptosphaeria maculans the ascogenous state of Phoma lingam. Transactions of the British Mycological Society 47: 159–165.

    
    


15. 
    

    Toscano-Underwood, Westa, CJS, Fitta BDL, Todda AD and edryczka, MJ. 2001. Development of phoma lesions on oilseed rape leaves inoculated with ascospores of A-group or B-group Leptosphaeria maculans (stem canker) at different temperatures and wetness durations. Plant Pathology 50: 28–41.

    
    


16. 
    

    West JS, Kharbanda PD, Barbetti MJ and Fitt BDL. 2001. Epidemiology and management of Leptosphaeria maculans (phoma stem canker) on oilseed rape in Australia, Canada and Europe. Plant Pathology 50: 10–27.

    
    


17. 
    

    Zaman Mirabadi A, Mehdi Alamdarlou R, Esmailifar A and Fathi H. 2010a. Distribution of Leptosphaeria maculans in Iran. Paper presented at: 19^th Iranian Plant Protection Congress; 31 July – 3 August; Tehran, Iran.

    
    


18. 
    

    Zaman Mirabadi A, Rahnama Kand Esmaailifar A. 2009a. First report of pathogenicity group 2 of Leptosphaeria maculans causing blackleg of oilseed rape in Iran. Plant Pathology 58: 1175.

    
    


19. 
    

    Zaman Mirabadi A, Rahnama K, Sadravi M and Mehdi Alamdarlou R. 2009b. First report of Leptosphaeria maculans teleomorph on canola stem in the north of Iran. Rostaniha 9(1): 128–130.

    
    


20. 
    

    Zaman Mirabadi A, Rahnama K, Sadravi M and Salati M. 2010b. Identification, distribution, symptomology and population structure of the causal agents of rapeseed blackleg (Leptosphaeria maculans and Leptosphaeria biglobosa) in Mazandaran and Golestan provinces and determination of three common cultivars susceptibility reaction of rapeseed. Iranian Plant Disease 45(4): 285–267.