شناسایی و بیماری‌زایی عوامل قارچی پوسیدگی ریشه و طوقه برخی گیاهان جالیزی در منطقه شاهرود

الموضوعات : دو فصلنامه تحقیقات بیماریهای گیاهی

زهرا عراقی ¹ (گروه گیاهپزشکی، دانشکده تولیدات گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران. بخشی از یافته های پایان نامه کارشناسی ارشد)
کامران رهنما ² (دانشیار گروه گیاهپزشکی، دانشکده تولیدات گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان)
مجتبی ممرآبادی ³ (استادیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود)
فرخنده امتی ⁴ (مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی استان سمنان (شاهرود))

تاريخ الإرسال : 15 السبت , رمضان, 1438 تاريخ التأكيد : 15 السبت , رمضان, 1438 تاريخ الإصدار : 15 الثلاثاء , رمضان, 1434

الکلمات المفتاحية: Rhizoctonia solani, بیماری پوسیدگی طوقه و ریشه, گیاهان جالیزی, شاهرود, Fusarium spp, Phytophthora nicotianae,

ملخص المقالة :

پوسیدگی طوقه و ریشه از مهم‌ترین بیماری‌های کدوییان در جهان است. جهت شناسایی عوامل قارچی مولد این بیماری در سال زراعی 90-1389 از مزارع محصولات جالیزی (هندوانه، خربزه و طالبی) در منطقه شاهرود، میامی و بیارجمند بازدید و نمونه‌های مشکوک به بیماری پوسیدگی طوقه و ریشه جمع‌آوری و به آزمایشگاه منتقل شدند. قطعات بافت­های آلوده پس از ضدعفونی سطحی با هیپوکلرید سدیم 1 درصد روی محیط کشت PDA و یا بدون ضدعفونی سطحی پس از شستشو با آب مقطر استریل روی محیط کشت نیمه‌انتخابی CMA-PARPH، CMA-PARP و CMA کشت شدند. خالص سازی جدایه­های دارای اسپور به روش تک اسپور و آزمون بیماری­زایی آنها با روش فرو بردن ریشه گیاهچه­های کشت شده در گلخانه در سوسپانسیون حاوی 10⁶ اسپور در میلی­لیتر انجام شد. خالص­سازی جدایه­های بدون اسپور به­روش نوک ریسه و آزمون بیماری­زایی آنها به­روش مایه‌زنی قطعاتی از پرگنه فعال قارچ اطراف طوقه و ریشه گیاهچه‌های میزبان مورد مطالعه قرار گرفت. جدایه‌ها بر اساس ویژگی‌های مورفولوژیکی (خصوصیات ماکروسکوپی، میکروسکوپی) و خصوصیات فیزیولوژیکی با استفاده از کلیدهای شناسایی معتبر شناسایی گردیدند. گونه­های بیماریزای شناسایی شده شامل Fusarium solani،
F. oxysporum f. sp. melonis، F. oxysporum f. sp. niveum، F. equiseti، Phytophthora nicotianae و Rhizoctonia solani بودند که گونه اول به عنوان گونه غالب شناسایی گردید. هم­چنین نتایج نشان داد که گونه­های F.solani و
F. oxysporum از تمامی مراحل رویشی از گیاهچه تا میوه­دهی قابل جدا سازی بوده و در سراسر منطقه پراکنش وسیعی دارند. این گونه‌ها برای اولین بار از مزارع جالیز شهرستان شاهرود گزارش می­شوند.

المصادر:

1. Agrios GN. 2005. Plant Pathology. 5^th ed. New York: Academic Press. 635 p.


2. Aigbe SO, Fawole B and Berner DK. 1999. A cowpea seed rot disease caused by Fusarium equiseti identified in Nigeria. Plant Disease 83: 964 (Abstract).


3. Aegerter BJ, Gordon TR and Davis RM. 2000. Occurrence and pathogenicity of fungi associated with melon root rot and vine decline in California. Plant Disease 84: 224–230.


4. Alexopoulos GJ, Mims GW and Blackwell M. 1996. Introductory Mycology. 4^th ed. London: John Wiley & Sons, Inc. 868 p.


5. Banihashemi SZ. 2009. Reaction of cucumis melo cultivars to races of Fusarium oxysporum f. sp. melonis the cause of melon vascular wilt. Iranian Journal of Plant Pathology 46: 11–22.


6. Beckman CH. 1987. The Nature of Wilt Diseases of Plants. St. Paul, MN: American Phytopathological Society Press. 175 p.


7. Behrozin M and Asadi P. 1994. Report on three Fusarium species as the causal agent of the basal root rot of onion and their distribution in East Azarbaijan. Iranian Journal of Plant Pathology 3: 41–49.


8. Behdad E. 2006. Phytopathology And Important Plant Disease In Iran. Tehran: Atr-e-Etrat Publication. 800 p.


9. Cooke DE, Schena L and Caccipla SO. 2007. Invited review tools to detect, identify and monitor Phytophthora species in natural ecosystems. Plant Pathology 89: 13–28.


10. 10.  Cubeta MA and Vilgalys R. 1997. Population biology of the Rhizoctonia solani complex. Phytopathology 87: 480–484.


11. 11.  Elmer WH, Covert SF and Donnell K. 2007. Investigation of an outbreak of Fusarium foot and fruit rot of pumpkin within the United States. Plant Disease 91: 1142–1146.


12. 12.  Erwin DC and Ribeiro OK. 1996. Phytophthora Diseases Worldwide. St. Paul, Minnesota: American Phytopathological Society Press. 563p


13. 13.  Ershad J. 1992. Phytophthra Species in Iran. Ministry of Agriculture. Tehran: Agricultural Research Organization. 217 p.


14. 15.  Garibaldi A, Gilardi G, Bertoldo C and Gullino ML. 2011. First report of leaf spot of rocket (Eruca sativa) caused by Fusarium equiseti in Italy. Plant Disease 95: 1315 (Abstract).


15. 16.  Hansen HN and Smith RE. 1932. The mechanisms of variation in imperfect fungi: Botrytis cinerea. Phytopathology 37: 369–371.


16. 17.  Jahanbakhsh V. 1998. Investigation on foot and root rot of honeydew melon in Khorasan provinces [MSc]. [Mashhad, Iran]: University of Ferdowsi Mashhad.


17. 18.  Pivonia S, Cohen R, Kafkafi U, Ben Ze’ev IS and Katan J. 1997. Sudden wilt of melons in southern Israel: Fungal agents and relationship with plant development. Plant Disease 81: 1264–1268.


18. 19.  Leslie JF and Summerell BA. 2006. The Fusarium Laboratory Manual. Oxford: Wiley- Blackwell. 388p.


19. 20.  Latani S, Taheri AH and Rahnama K. 2006. Identification and pathogenicity of Fusarium species isolated from root and crown of potato in Gorgan area. Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources 13: 115–126.


20. 21.  Michereff SJ, Andrade DE and Junior RS. 2008. Reaction of melon genotypes to Rhizoctonia solani. Horticultura Brasileira 26: 639–643.


21. 22.  Nelson PE, Toussoun TA and Marasas WFO. 1983. Fusarium Species-An Illustrated Manual for Identification. Pennsylvania: Pennsylvania State University Press. 193 p.


22. 23.  Nasrollah nezhad S. 1996. An investigation on fungal root and crown rots of cucurbits in Khuzestan province. [MSc]. [Khuzestan, Iran]: University of Shahid Chamran.


23. 24.  Ohkura M, Abawi GS, Smart CD and Hodge KT. 2009. Diversity and aggressiveness of Rhizoctonia solani and Rhizoctonia-like fungi on vegetables in New York. Plant Disease 93: 615–624.


24. 25.  Risser G, Banihashemi Z and Davis DW. 1976. A proposed nomeclature of Fusarium oxysporum f. sp. melonis races and resistance genes in cucumis melo. Phytopathology 66: 1105–1106.


25. 26.  Safarnezhad MR. 2004. Investigation root rot of cucurbits in sistan region. Paper presented at: 16th Iranian Plant Protection Congress; August 28- September 1; Tabriz, Iran.


26. 27.  Sneh B, Burpee L and Ogoshi A. 1991. Identification of Rhizoctonia species. St. Paul, Minnesota: American Phytopathological Society Press. 133 p.


27. 28.  Stamps DJ, Waterhouse GM, Newhook FJ and Hall GS. 1990. Revised tabular key to the species of Phytophthora. Mycological Papers 162: 1-28.


28. 29.  Shekari F, Masiha S and Esmailpour B. 2006. The Physiology of Vegetable Crops. Zanjan: Zanjan University Press. 394 p.


29. 30.  Suarez-Estrella F, Vargas-Garcia MC, Lopez MJ and Moreno J. 2004. Survival of Fusarium oxysporum f. sp. melonis on plant waste. Crop Protection 23: 127–133.


30. 31.  Taheri M. 2010. Identification of Phytophthora species from some crops in Gorgan region [MSc]. [Gorgan, Iran]: Gorgan University of Agricalture and Natural Resource.


31. 32.  Tomaso-Peterson M and Trevathan LE. 2004. Rhizoctonia solani AG-13 isolated from corn in Mississippi. Plant Disease 88: 908 (Abstract).


32. 33.  Tsao PH and Guy SO. 1977. Inhibition of Mortierella and Pythium in a Phytophthora isolation medium containing hymexazol. Phytopathology 67: 796–801.


33. 34.  Teimouri S. 2010. Identification of the most fungal agents cause muskmelon wilting and damping off in Khorasan Razavi province [MSc]. [Gorgan, Iran]: Gorgan University of Agriculture and Natural Resource.


34. 35.  Teimuri S, Rahnama K, Hajian Shahri M and Afzali H. 2011. Identification, distribution and pathogenicity of Fusarium species isolated from root and crown of cantaloupe and melon in Khorasan Razavi province. Researches in Plant Pathology 1: 33–44.


35. 36.  Vujanovic V, Hamel C, Yergeau E and St-Arnaud M. 2006. Biodiversity and biogeography of Fusarium species from northeastern North American asparagus fields based on microbiological and molecular approaches. Microbial Ecology 512: 242–255.


36. 37.  Yoshimura MA, Uchida JY and Aragaki M. 1985. Etiology and control of poinsettia blight caused by Phytophthora nicotianae var. parasitica and P. drechsleri. Plant Disease 69: 511–513.


37. 38.  Zare R and Ershad D. 1997. Fusarium species isolated from cereal in Gorgan area. Iran Journal of Plant Pathology 33: 1–14.


38. 39.  Zuniga TL, Zitter TA, Gordon TR, Schroeder DT and Okamoto D. 1977. Characterization of pathogenic races of Fusarium oxysporum f. sp. melonis causing Fusarium wilt of melon in New York. Plant Disease 81: 592–596.

14.  Gally T, Gonzalez B and Soberoy Rojo MB. 1998. Plumele soft rot caused by Fusarium equiseti, F. oxysporum, and F. pallidoroseum on soybean seedlings in Argentina. Plant Disease 82: 1063 (Abstract).