بررسی اثر بخشی آموزش برنامه فرندز (FRIENDS) بر اضطراب کودکان شهر شیراز

الموضوعات :

محمود حیدری ¹ , سعید بختیارپور ² , بهنام مکوندی ³ , فرح نادری ⁴ , فریبا حافظی ⁵

1 - گروه روانشناسی، پردیس علوم و تحقیقات خوزستان،دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایر ان و گروه روانشناسی ، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
2 - گروه روان شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
3 - گروه روان شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
4 - گروه روان شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
5 - گروه روان شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

تاريخ الإرسال : 01 الثلاثاء , صفر, 1438 تاريخ التأكيد : 01 الثلاثاء , صفر, 1438 تاريخ الإصدار : 17 الجمعة , شوال, 1437

الکلمات المفتاحية: اضطراب, کودکان, برنامه فرندز (FRIENDS),

ملخص المقالة :

 مقدمه:اضطراب شایع ترین مشکلات روان شناختی کودکان بشمار می­رود که همواره مورد توجه پژوهشگران بوده است. هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثر بخشی آموزش برنامه فرندز بر اضطراب کودکان شهر شیراز انجام شده است. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی کودکان دختر و پسر 9 تا 11 ساله مدارس ابتدایی شهر شیراز در سال تحصیلی 94-93 بود که با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله­ای و با استفاده از پرسش نامه­اضطراب کودکان20 نفر از دانش آموزان انتخاب و با روش تصادفی ساده به دو گروه آزمایش(10 نفر) و گروه کنترل(10 نفر) اختصاص یافتند. گروه آزمایش به مدت 3 ماه در معرض آموزش برنامه فرندز قرار گرفت و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکردند، پس از سه ماه و پایان برنامه پس آزمون و یک ماه پس از مداخله مرحله پیگیری انجام گرفت. تجزیه و تحلیل داده­ها هم با استفاده از آزمون تی تست و تحلیل کوواریانس چند متغیری انجام شده است. یافته­ها: نتایج پژوهش هم سو با مطالعات دیگر از اثر بخشی آموزش برنامه فرندز بر کاهش اضطراب کودکان به شکل قاطع در مرحله پس آزمون و پیگیری حمایت کرد، هم چنین، مشخص شد بیش ترین تأثیر در مرحله پس آزمون بر کاهش اضطراب اجتماعی کودکان و در مرحله پی گیری بر کاهش اضطراب اجتماعی و اضطراب فراگیر بوده است. نتیجه گیری: برنامه فرندز می­تواند به عنوان یک مداخله پیشگیرانه در کاهش اضطراب کودکان در جامعه ایرانی مورد توجه قرار گیرد.

المصادر:

- اصلی آزاد، عارفی، فرهادی، شیخ محمدی (1391). اثر بخشی بازی درمانی کودک محور بر اضطراب و افسردگی کودکان دختر دارای اختلال اضطراب و افسردگی در دوره دبستان، مجله روش‌ها و مدل های روان شناختی؛ سال دوم، شماره نهم، پاییز 1391،ص ص 71 – 90.

- بساک نژاد، س. نیازی، ز. داودی، ا. (1390).اثربخشی گروه درمانی شناختی- رفتاری به روش کندال بر اضطراب دختران نوجوان. مجله تحقیقات علوم رفتاری، دوره 9، شماره 4، 250-241

- دهقانی، ف. (1392). اثربخشی درمان ذهن آگاهی و درمان شناختی رفتاری بر اضطراب فراگیر دانش‌آموزان دختر، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.

- نظری، ا. پورمحمد، ح. (1387). اثربخشی مهارت های اجتماعی بر اضطراب و عزت نفس دانش آموزان دختر دبیرستان، روان شناسی اجتماعی (یافته های نو در روان شناسی) دوره 2، شماره 6، 116-95.

- Barrett, P. M. (1998). Evaluation of cognitive-behavioral group treatments forchildhood anxiety disorders.Journal of Clinical Child Psychology, 27, 459–468.

- Barrett, P. M., Dadds, M. R., & Rapee, R. M. (1996). Family treatment of childhood anxiety: A controlled trial. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 64, 333–342.

- Barrett, P.M., Lowry-Webster, H.M., & Turner, C.M. (1999). FRIENDS program social validity and treatment integrity scales. Brisbane: Australian Academic Press.

- Barrett, P. M., & Turner, C. M. (2001). Prevention of anxiety symptoms in primary school children: Preliminary results from a universal trial. British Journal ofClinical Psychology, 40, 399–410. doi:10.1348/014466501163887

- Barrett, P. M., Sonderegger, R., &Xenos, S. (2003). Using FRIENDS to combat anxiety and adjustment problems among young migrants to Australia: A national 90 trial.Clinical Child Psychology and Psychiatry, 8, 241–260.

- Barrett, P. M., Lock, S., & Farrell, L. J. (2005). Developmental differences in universal preventive intervention for child anxiety.Clinical Child Psychology andPsychiatry, 10, 539-555.

- Barrett, P. M., &Pahl, K. M. (2006). School-based intervention: Examining a universal approach to anxiety management. Australian Journal of Guidance andCounselling, 16, 55−75. doi:10.1375/ajgc.16.1.55

- Barrett, P. M., Farrell, L. J., Ollendick, T. H., & Dadds, M. (2006). Long-term outcomes of an Australian universal prevention trial of anxiety and depression symptoms in children and youth: An evaluation of the FRIENDS programme. Journalof Clinical Child and Adolescent Psychology, 35, 3, 403-411.

- Barta, P. (2013). Evaluation of the Hong Kong FRIENDS Intervention Program for Childhood Anxiety, In Partial Fulfilment of the Requirements of the Degree Doctor of Psychology, Alliant International University

- Dadds, M. R., Spence, S. H., Holland, D., Barrett, P. M., & Laurens, K. (1999). Early intervention and prevention of anxiety disorders in Children: Results at 2-Year Follow-Up, Journal of Consulting and Clinical Psychology, 67(1): 145-150.

- James, AC., James, G., Cowerdy, FA.,Soler, A., & Choke, A. (2015). Cognative behavioral therapy for anxiety disorders in children and adolescents. Cochrane Database Syst Rev. 2-Cd004690.

- Kendall, P.C., Choudhury, M., Hudson, J., & Webb, A. (2006).The C.A.T. Project Workbook.

- Liddle, I., & Macmillan, S. (2010).Evaluating the FRIENDS programme in a Scottish setting. Educational Psychology in Practice, 26(1), 53-67.

- Lock, S., & Barrett, P. M. (2003). A longitudinal study of developmental differences in universal preventive intervention for child anxiety.Behaviour Change, 20, 183- 199. doi:10.1375/bech.20.4.183.29383

- Mash, E. J., & Barkley, R. A. (Eds). (2014). Child psychopathology (3rd ed.). New York: Guilford Press.

- Mychailyszvn, M. P., Mendez, J. L., & Kendall, P. C. (2010). School functioning in youth withand without anxiety disorders: Comparisons by diagnosis and comorbidity. SchoolPsychology Review, 39(1), 106-121.

- Rodgers A. & Dunsmuir S. (2015). A controlled evaluation of the ‘FRIENDS for Life’ emotional resiliency programme on overall anxiety levels, anxiety subtype levels and school adjustment. Child and Adolescent Mental Health. 20(1), 13-19.

- Stallard, P., Simpson, N., Anderson, S., Hibbert, S. & Osborn, C. (2007). The FRIENDS emotional health programme: Initial findings from a school based project. Child and Adolescent Mental Health, 12, 1, 32-37.

- Stallard, P., Skryabina, E., Taylor, G., Phillips, R., Daniels, H., Anderson, R., & Simpson, N. (2015). A randomised controlled cluster trial comparing the effectiveness and cost effectiveness of a school based cognitive behaviour therapy programme (FRIENDS) in the reduction of anxiety and improvement in mood in children aged 9/10. Public Health Research, 3(14), v.

- Thompson H. & Lonsdale J. (2008).Adapting the manual: Reflections on modifying standardised group materials.Clinical Psychology Forum, 188, August, 21 – 24.

- World Health Organisation (2004) Prevention of Mental Disorders: Effective interventions and policy options. Geneva: WHO 129.