تبیین مدل علی گرایش به رفتارهای پرخطر بر اساس انعطاف‌پذیری روانشناختی و سبک‌های دلبستگی با واسطه‌گری هیجان‌خواهی در دانش‌آموزان دختر و پسر دوره دوم متوسطه

الموضوعات :

شهرام مناجاتی ¹ , ناصر امینی ² , غلامرضا جعفری نیا ³

1 - دانشجوی دکتری روان‌شناسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران
2 - استادیار، گروه روان‌شناسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران.
3 - استادیار، گروه جامعه‌شناسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران

تاريخ الإرسال : 29 الإثنين , محرم, 1443 تاريخ التأكيد : 04 السبت , رجب, 1443 تاريخ الإصدار : 18 الجمعة , جمادى الثانية, 1443

الکلمات المفتاحية: هیجان خواهی, سبک های دلبستگی, انعطاف پذیری, گرایش به رفتار پرخطر,

ملخص المقالة :

مقدمه: هدف از انجام این پژوهش تبیین مدل علی گرایش به رفتارهای پرخطر بر اساس انعطاف‌پذیری روان‎شناختی و سبک‌های دلبستگی با واسطه‌گری هیجان‌خواهی در دانش‌آموزان دختر و پسر دوره دوم متوسطه بوده است. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ گردآوری داده ها توصیفی از نوع همبستگی به روش معادلات ساختاری بوده است. جامعه آماری پژوهش تمامی دانش‌آموزان در حال تحصیل دوره دوم متوسطه شهر شیراز در سال تحصیلی 1400-1399بوده است. ۳۰۰ نفر به عنوان نمونه و با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شده اند. در بخش آمار توصیفی از شاخص‌های میانگین، انحراف معیار، کمینه و بیشینه نمرات و در بخش آمار استنباطی از ضریب پیرسون، رگرسیون چندگانه و آزمون تحلیل مسیر استفاده شده است. یافته­ها: یافته ها نشان داد که مدل علی گرایش به رفتارهای پرخطر بر اساس انعطاف‌پذیری روان‎شناختی و سبک‌های دلبستگی با واسطه‌گری هیجان‌خواهی در دانش‌آموزان دختر و پسر دوره دوم متوسطه از برازش و معنی داری مطلوبی برخوردار است(05/0> P). تمام مسیرهای مستقیم و غیر مستقیم در این پژوهش که به پیش‌بینی گرایش به رفتار پرخطر منتهی می‌شوند معنی دار بوده‌اند(05/0> P). در این بین فقط سبک دلبستگی دوسوگرا نتوانست به صورت معنی دار گرایش به رفتار پرخطر را تبیین نماید(05/0< P). نتیجه­گیری: بر اساس یافته های این پژوهش می‌توان استنتاج کرد که دانش آموزان متوسطه دوم اعم از پسر و دختر، با داشتن انعطاف پذیری بالا، برخورداری از سبک دلبستگی ایمن و فاصله داشتن با سبک دلبستگی اجتنابی می‌توانند از میزان هیجان خواهی خود بکاهند و در نهایت از این راه از انجام رفتارهای پرخطر اجتناب کنند.

المصادر:

1- Atash Nafs, A., Ghorbani, R., Tabatabai, M., Abdus, H., Abbaspour, S., & Mahmoudian, A. (2014). Common high-risk behaviors and family factors affecting it from the perspective of adolescents: A qualitative study. Family Studies, 10 (2), 217-233.[in persian]

2- Eskandari, H., Pajuhinia, Sh., & Abovisani, Y. (2016). Explain psychological problems based on their cognitive flexibility and differentiation. Khatam Healing Neuroscience, 4 (3), 18-27.[in persian]

3- Bahari, S., & Shirkhani, M. (2009). The relationship between personality traits, attachment styles and risk-taking in young people. Educational Management Innovations, 15, 18, 29 46.

4- Bahrami, M., & Kamrani Saleh, B. (2016). Investigating the relationship between personality traits and attachment styles with the level of excitement of the operational forces of a military organization. Military Psychology, 28, 16, 29-44.

5- Jalvani, M., Abedi, A., & Mr. Jashoughani, A. (2015). The relationship between attachment styles and emotion seeking in high school girls in Isfahan. Journal of Rehabilitation Research in Nursing. 1 (3): 45-53.

6- Rezapour Mirsaleh, Y., & Ismail Beigi, M. (2020). Comparison of family functioning, marital satisfaction and thinking styles in mothers of children with learning disabilities and mothers of normal children. Learning Disabilities, 9 (4), 34-51.

7- Salimi Kochi, A. (2014). Predicting adolescent high-risk behaviors based on parenting styles, attachment styles, and family cohesion. Master Thesis. Tehran, Teacher Training University, Faculty of Psychology and Educational Sciences.

8- Fouladi, F., Esfandiarpour Boroujeni, N., Adnani, A., & Kaviani Boroujeni, M. (2020). Predicting students' tendency to risky behaviors based on psychological toughness, coping styles, and psychological resilience. 8th Scientific-Research Conference on Educational Sciences and Psychology, Social and Cultural Harms of Iran, 2020.

9- Mohammadi, M., Farnam, R., & Mahboubi, P. (2011). Relationship between attachment styles and difficulty in emotional regulation with marital satisfaction in female teachers of Kish Island. Women and Culture, 2 (7), 9-20.

10- Mehrabizadeh Honarmand, M., Fathi, K., & Shahni Yilagh, M. (2008). Study of depression, excitement, aggression, attachment styles and socioeconomic status as predictors of drug dependence in male adolescents in Ahvaz. Journal of Educational Sciences and Psychology, 15 (1) (Special Issue of Psychology), 153-178.

11- Baumeister, R. F. (2016). Toward a general theory of motivation: Problems, challenges, opportunities, and the big picture. Motivation and Emotion, 40(1), 1–10.

12- Beirne, P. J. W. Messerschmid. (2011). Criminology: A Sociological Approach. Oxford: Oxford University Press.

13- Blakemore SJ, Mills KL. Is adolescence a sensitive period for sociocultural processing? Annu Rev Psychol. 2014; 65:187-207. doi: 10.1146/annurev-psych-010213-115202. Epub 2013 Sep 6. PMID: 24016274.

14- Burton, C. L., Yan, O. H., Pat-Horenczyk, R., Chan, I. S. F., Ho, S., & Bonanno, G. A. (2012). Coping flexibility and complicated grief: A comparison of American and Chinese samples. Depression and Anxiety, 29, 16–22.

15- Daspe, M. È., Arbel, R., Ramos, M. C., Shapiro, L. A., & Margolin, G. (2019). Deviant peers and adolescent risky behaviors: The protective effect of nonverbal display of parental warmth. Journal of research on adolescence, 29(4), 863-878.

16- DeLisi, M., Tostlebe, J., Burgason, K., Heirigs, M., & Vaughn, M. (2018). Self-Control Versus Psychopathy: A Head-to-Head Test of General Theories of Antisociality. Youth Violence and Juvenile Justice.; 16(1):53-76.

17- Fuchshuber J, Hiebler-Ragger M, Kresse A, Kapfhammer HP, Unterrainer HF. The Influence of Attachment Styles and Personality Organization on Emotional Functioning After Childhood Trauma. Front Psychiatry. 2019 Sep 5; 10:643. doi: 10.3389/fpsyt.2019.00643.

18- Griffin, P., & Esther, c. (2012). Assessment and Teaching of 21st Century Skills. USA: Springer.

19- Gupta, S., & Bonanno, G. A. (2011). Complicated grief and deficits in emotional expressive flexibility. Journal of abnormal psychology, 120(3), 635.‏

20- Hu, N., Shu, C., & Chen, X. (2019). Adult attachment and self-disclosure on social networking site: A content analysis of Sina Weibo. Personality and individual differences, 138, 96-105.

21- Kagitcibasi, C. (2013). Adolescent Autonomy-Relatedness and the Family in Cultural Context: What Is Optimal. Journal of Research on Adolescence, 23(2). https://doi.org/10.1111/jora.2041

22- Kashdan, T. B., & Rottenberg, J. (2010). Psychological flexibility as a fundamental aspect of health. Clinical psychology review, 30(7), 865-878.‏

23- Kim, H. M., & Miller, L. C. (2020). Are insecure attachment styles related to risky sexual behavior? A meta-analysis. Health Psychology, 39(1), 46.

24- Kupfer, D. J., Steinberg, L., Dahl, R., Keating, D., Masten, A. S., & Pine, D. S. (2006). The study of developmental psychopathology in adolescence: Integrating affective neuroscience with the study of context. In D. Cicchetti & D. J. Cohen (Eds.), Developmental psychopathology: Developmental neuroscience (pp. 710–741)

25- Lougheed, J. P., Hollenstein, T., & Lewis, M. D. (2016). Maternal regulation of daughters' emotion during conflicts from early to mid‐adolescence. Journal of Research on Adolescence, 26(3), 610-616.‏

26- Mathews, E S. (2015). Towards an Independent Future: Life Skills Training and Vulnerable Deaf Adults, Irish Journal of Applied Social Studies: 15(1): 1- 15.

27- Polaschek,D., & Wong, S. (2020). Risk-Reducing Treatment in High-Risk Psychopathic and Violent Offenders. UK: Routledge.

28- Schumpe, B. M., Bélanger, J. J., Moyano, M., & Nisa, C. F. (2020). The role of sensation seeking in political violence: An extension of the Significance Quest Theory. Journal of personality and social psychology, 118(4), 743.‏

29- Stein, D. J., & Vythilingum, B. (2009). Love and attachment: the psychobiology of social bonding. CNS spectrums, 14(5), 239-242.‏

30- Tu, X, C., Lou, E., Gao, N., Li, L., S. Zabin. (2012). the Relationship between Sexual Behavior and Nonsexual Risk Behaviors among Unmarried Youth in Three Asian Cities.” Journal of Adolescent Health, 4(50), pp: 75-82.

31 -Vujanovic, A. A. (Eds.)., Zvolemky, M. J. (Ed.), Leyro, T. M., & Bernstein, A. (2011). Historical perspectives, theory, and measurement of distress tolerance. In M. J. Zvolensky, A. Bernstein, & A. A. Vujanovic (Eds.), Distress tolerance: Theory, research, and clinical applications (pp. 3–27). The Guilford Press.