بررسی نقش میانجی ارضای نیازهای روانشناختی پایه در رابطه بین ابعاد الگوهای ارتباطی خانواده و ادراک از محیط کلاس با خودتنظیمی تحصیلی در دانشآموزان
الموضوعات :
مروارید بزرگ پوری
1
(روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، مرودشت، ایران)
اذرمیدخت رضایی
2
(عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت)
مریم کورش نیا
3
(هیات علمی / دانشگاه آزاد)
سلطانعلی کاظمی
4
(دانشیار، گروه روانشناسی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران.)
الکلمات المفتاحية: الگوهای ارتباطی خانواده, خود تنظیمی تحصیلی, نیازهای پایه روانشناختی, ادراک کلاس,
ملخص المقالة :
مقدمه و هدف: آموزش و پرورش سالیانه هزینه قابل توجهی صرف تحصیل دانشآموزان میکند و افت تحصیلی دانشآموزان علاوه بر اینکه موجب هدر رفت هزینههای کشور میشود منابع نیروی انسانی نسل آینده را در معرض خطر قرار میدهد؛ بنابراین این مطالعه با هدف بررسی نقش میانجی ارضای نیازهای روان شناختی در رابطه بین الگوهای ارتباطی خانواده و ادراک از محیط کلاس با خودتنظیمی تحصیلی صورت گرفت.
مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی-همبستگی تعداد 225 دانشآموز دختر دوره دوم متوسطه از میان دانشآموزان مدارس شهر شیراز به روش تصادفی خوشهای انتخاب شدند. شرکتکنندگان پرسشنامههای ارضاء نیازهای روانشناختی گانیه (2003)، الگوهای ارتباطی خانواده کوئرنر و فیتزپاتریک (2002)، خودتنظیمی تحصیلی سواری و عرب زاده (1392) و ادراک از محیط کلاس جنتری، گبل و ریزا (2002) را تکمیل کردند. یافتهها با استفاده از نرمافزارهای SPSS-20 و SMART-PLS-3 با روش آماری معادلات ساختاری و ضریب همبستگی پیرسون تجزیه تحلیل شدند.
یافتهها: . نتایج به دست آمده نشان داد ارضای نیازهای روانشناختی پایه، جهتگیری گفتوشنود و ادراک از محیط کلاس با خودتنظیمی تحصیلی ارتباط معناداری دارند (05/0 > p). همچنین، ارضای نیازهای روانشناختی پایه بین جهتگیری گفتوشنود و ادراک از محیط کلاس با خودتنظیمی تحصیلی نقش واسطه ایفا کرد.
بحث و نتیجهگیری: بنابراین بر اساس یافتههای به دست آمده در این مطالعه میتوان گفت که جدا از عوامل اثرگذار خانوادگی و آموزشی، ارضای نیازهای روانشناختی به عنوان یک متغیر واسطهگر در جهت بهبود عملکرد تحصیلی نقش داشته و میبایست در جهت بهبود خود تنظیمی تحصیلی مد نظر قرار گیرد.