ارزیابی منافع اقتصادی تحقیقات بادام ایران با استفاده از الگوی مازاد اقتصادی
الموضوعات : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی
1 - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی
الکلمات المفتاحية: تحقیقات کشاورزی, توزیع منافع, تجارت, انتقال موازی و غیرموازی,
ملخص المقالة :
این مطالعه با هدف تعیین میزان منافع مورد انتظار ناشی از سرمایهگذاری در فعالیتهای پژوهشی بادام و نحوهی توزیع آن میان گروههای همسود، با فرض اقتصادی باز در دو حالت انتقال موازی و غیرموازی منحنی عرضه، انجام گردید. نتایج نشان داد با افزایش یک درصدی عملکرد در یک انتقال موازی، سالانه 3/59 میلیارد ریال منفعت اجتماعی ایجاد میگردد که از این مقدار 8/56 میلیارد ریال به تولیدکنندگان و 5/2 میلیارد ریال به مصرفکنندگان بادام در ایران منتقل میشود. همچنین در نتیجهی کاهش قیمت جهانی، تولیدکنندگان بادام در سایر کشورها بهاندازهی 39 میلیارد ریال زیان و مصرفکنندگان در آن کشورها بهمیزان 03/39 میلیارد ریال سود میبرند. در انتقال غیرموازی تغییری در آثار رفاهی مورد انتظار برای تولیدکنندگان و مصرفکنندگان سایر نقاط جهان ایجاد نشده، ولی مقدار منافع داخلی از 3/59 به 7/29 میلیارد ریال کاهش مییابد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که میان ارزش اقتصادی فعالیتهای پژوهشی که در پی افزایش عملکرد یا کاهش در هزینههای تولید بادام میباشند، تفاوت قابل توجهای وجود دارد. بهطوریکه با کاهش یک درصدی در هزینهی هر هکتار باغ بادام و انتقال موازی منحنی عرضه، مجموع منافع تولیدکنندگان و مصرفکنندگان داخلی 5/41 میلیارد ریال بوده که بهمیزان 1/17 میلیارد ریال کمتر از وضعیت پیشین است. در مقابل زیان تولیدکنندگان خارجی از 39 به 3/27 میلیارد ریال کاهش مییابد. بهعبارت دیگر تحقیقات بادام در ایران بیشتر به نفع تولیدکنندگان داخلی بوده و میزان منافع مورد انتظار به نحوهی تأثیرگذاری یافتههای پژوهشی و چگونگی انتقال منحنی عرضه بستگی دارد. طبقهبندی JEL:O24,O33