عوامل موثر بر صادرات پسته ایران

الموضوعات : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

علیرضا کرباسی ¹ , امیرحسین توحیدی ²

1 - دانشیار گروه مهندسی اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
2 - دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی- بازاریابی محصولات کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

تاريخ الإرسال : 06 الأربعاء , جمادى الأولى, 1436 تاريخ التأكيد : 06 الأربعاء , جمادى الأولى, 1436 تاريخ الإصدار : 04 الجمعة , شعبان, 1436

الکلمات المفتاحية: پسته ایران, داده‌های تابلویی, تقاضای صادرات, سیستم معادلات همزمان,

ملخص المقالة :

ایران طی سالیان متمادی بزرگ­ترین تولیدکننده و صادرکننده پسته در سطح جهانی بوده است. همچنین پسته به­عنوان یکی از منابع مهم درآمدهای ارزی در نظر گرفته می­شود و نقش مهمی در کاهش وابستگی بودجه عمومی دولت به درآمدهای نفتی دارد. با توجه به اهمیت پسته در اقتصاد کشاورزی ایران، شناسایی عوامل تاثیرگذار بر صادرات پسته به بازارهای جهانی امری ضروری است. هدف اصلی مقاله حاضر برآورد تابع تقاضای صادرات پسته ایران است. در این مطالعه با کنترل درون­زایی متغیرهای توضیحی، از روش حداقل مربعات دو مرحله­ای جزء خطا (EC2SLS) برای برآورد تابع تقاضای صادرات در منتخبی از بازارهای صادراتی استفاده شده است. نتایج مطالعه طی دوره­ی 2011-2002 نشان داد که تمام ضرایب تخمینی در سطح معنی­داری 5% مخالف با صفر هستند و از لحاظ نظری دارای علامت­های مورد انتظار می­باشند. بر اساس نتایج، قدر مطلق کشش بلندمدت تقاضای صادرات پسته ایران نسبت به تغییرات در قیمت نسبی و نرخ واقعی ارز به طور قابل ملاحظه­ای از مقدار متناظر آنها در کوتاه­مدت بزرگ­تر می­باشند. همچنین نتایج مبین آن است که تقاضای صادرات پسته ایران نسبت به تغییرات در درآمد واقعی در کوتاه­مدت و بلندمدت     بی­کشش است. بنابراین، با توجه به شرایط تقاضا در بازارهای مقصد، تدوین و اجرای سیاست­های حمایتی به منظور کاهش هزینه نهایی تولیدکنندگان پسته ایران امری ضروری است.

المصادر:

1. انویه­تکیه، ل. (1386). مقایسه مزیت نسبی صادرات سیب ایران با کشورهای عمده صادرکننده این محصول. اقتصاد کشاورزی و توسعه. 15 (58): 203-177.


2. پهلوانی، م.، دهمرده، ن. و حسینی، س.م. (1386). تخمین توابع تقاضای صادرات و واردات در اقتصاد ایران با استفاده از روش همگراییARDL. فصل­نامه اقتصاد مقداری. 4(3): 120-101.


3. جیانی، ه. و کوپاهی، م. (1384). تخمین توابع عرضه و تقاضای صادرات زعفران ایران. مجله علوم کشاورزی ایران. 36(3): 580-573.


4. رضاپور، ث. و مرتضوی، س.ا. (1389). بررسی اثر جهانی شدن بر عرضه و تقاضای صادرات زعفران. مجله اقتصاد کشاورزی. 4(3): 169-153.


5. زارع مهرجردی، م.ر. و توحیدی ا. (1392). رابطه انتقالی نرخ ارز در بازارهای صادراتی پسته ایران: رویکرد داده­های تابلویی. تحقیقات اقتصاد کشاورزی. 5(2): 185-165


6. Abdullah, A. (2011). Determinants of Indonesian Palm Oil Export: Price and Income. Trends in Agricultural Economics. 4(2): 50-57.


7. Ahmed, S.M., Hoque, Md.N. and Talukder, Md.S.I. (1993). Estimating Export Demand Function for Bangladesh: An Application of Cointegration and Error-Correction Modelling. The Bangladesh Development Studies. 21(4): 89-104.


8. AkhandAkhtar, H. (2009). Structural Change in the Export Demand Function for Indonesia: Estimation, Analysis and Policy Implications. Journal of Policy Modeling. 31(2): 260-271.


9. Alam, S. (2010). A Reassessment of the Effect of Exchange Rate Volatility on Pakistan's Exports Demand: ARDL Approach. European Journal of Economics, Finance & Administrative Sciences. 21: 77-91.


10. Arize, A. (1986). The Supply and Demand for Imports and Exports in a Simultaneous Model. Pakistan Economic and Social Review. 24(2): 57-76.


11. Athukorala, P. (1991). An Analysis of Demand and Supply Factors in Agricultural Exports from Developing Asian Countries.WeltwirtschaftlichesArchiv. 127(4): 764-791.


12. Athukorala, P. and Riedel, J. (1994). Demand and Supply Factors in the Determination of NieExports: ASimultaneousError Correction Model for Hong Kong. The Economic Journal, 104(427): 1411-1414.


13. Atique, Z. and Ahmad, M.H. (2004). The Supply and Demand for Exports of Pakistan: The Polynomial Distributed Lag Model (PDL). The Pakistan Development Review. 42(4): 961-972. 


14. Baltagi, B.H. (2005). Econometric Analysis of Panel Data. 3rd edition. John Wiley and Sons. New York.


15. Bond, M.E. (1987). An Econometric Study of Primary Commodity Exports from Developing Country Regions to the World. Staff Papers-International Monetary Fund. 34(2): 191-227.


16. Choudhury, R.Z. (2001). Export Demand Function of Bangladesh: An Econometric Exercise. The Bangladesh Development Studies. 27(3): 67-90.


17. Farris, P.L. (1971). Export Supply and Demand for U. S. Cattle Hides. American Journal of Agricultural Economics. 53(4): 643-646.


18. Goldstein, M. and Khan, M.S. (1978). The Supply and Demand for Exports: ASimultaneousApproach. The Review of Economics and Statistics. 60(2): 275-286.


19. Houthakker, H.S. and Magee, S.P. (1969). Income and Price Elasticities in World Trade. The Review of Economics and Statistics. 51(2): 111-125.


20. Kabir, R. (1988). Estimating Import and Export Demand Function: The Case of Bangladesh. The Bangladesh Development Studies. 16(4): 115-127.


21. Khan, M.S. (1974). Import and Export Demand in Developing Countries. Staff Papers-International Monetary Fund. 21(3): 678-693. 


22. King, A. (1997). From Demand Equations to Two Regimes: The Theoretical Development of Export Models. Bulletin of Economic Research. 49(2): 81-125.


23. Kumar, S. (2009). An Empirical Evaluation of Export Demand in China. Journal of Chinese Economic and Foreign Trade Studies.2(2): 100-109.


24. Kumar, S. (2011). Estimating Export Demand Equations in Selected Asian Countries. Journal of Chinese Economic and Foreign Trade Studies.4(1): 5-16.


25. Mutz, C. and Ziesemer, T. (2008). Simultaneous Estimation of Income and Price Elasticities of Export Demand, Scale Economies and Total Factor Productivity Growth for Brazil. Applied Economics. 40(22): 2921-2937.


26. Nanang, D.M. (2010). Analysis of Export Demand for Ghana’s Timber Products: AMultivariateCo-Integration Approach. Journal of Forest Economics. 16(1): 47-61.


27. Pakravan, M.R. and KavoosiKalashami, M. (2011). Future Prospects of Iran, U.S and Turkey's Pistachio Exports. International Journal of Agricultural Management & Development (IJAMAD). 1(3): 181-188.


28. Seddighi, H.R., Lawler, K.A. and Katos, A.V. (2000). Econometrics: APracticalApproach.Routledge. London.


29. Warr, P.G. and Wollmer, F. (1996). The Demand for LdcExports of Primary Commodities: The Case of the Philippines. Australian Journal of Agricultural and Resource Economics. 40(1): 37-49.


30. Wong, K.N. and Tang, T.C. (2011). Exchange Rate Variability and the Export Demand for Malaysia's Semiconductors: An Empirical Study. Applied Economics. 43(6): 695-706.


31. Yusoff, M. and Baharumshah, A.Z. (1993). The Effects of Real Exchange Rate on the Demand for Exports: ACase of Malaysian Primary. ASEAN Economic Bulletin. 9(3): 338-347.


32. Zheng, Z., Saghaian, S.H. and Reed, M.R. (2012). Factors Affecting the Export Demand for U.S. Pistachios. International Food and Agribusiness Management Review. 15(3): 139-154.