ملخص المقالة :
در دهه های اخیر به دلیل بروز بحران آب ، بیشتر کشورها به اتخاذ سیاست هـای نـو در
مورد مدیریت تقاضای آب به جای مدیریت عرضه ی آب گرایش یافتـه انـد . آب مهمتـرین عامـل
محدود کننده ی توسعه ی اقتصادی و نیز مهمترین نهاده ی کشاورزی در منـاطق خـشک و نیمـه
خشک ایران است . هدف این پژوهش ، ارزیابی اثرات سیاسـت هـای گونـاگون کـاهش میـزان آب
مصرفی و افزایش قیمت هر مترمکعب آب بر الگوی کشت می باشـد . داده هـای مـورد مطالعـه بـا
مصاحبه ی حضوری در میان بهره برداران منتخب مناطق کشاورزی آسپاس و بکان شهرستان اقلید
که دارای منابع آب زیرزمینی و سطحی می باشـد ، بدسـت آمـد . بـا انتخـاب مـزارع نمونـه از راه نمونه گیری تصادفی ، محاسبه ی مدل برای هر دو ناحیه انجام شد . در ایـن مطالعـه اثـر راههـای گوناگون کاهش مصرف آب بر الگوی استفاده از آن و بازده ناخالص برآورد شد . یافته های مطالعـه
نشان داد که در مورد نخست ، با استفاده از الگوی برنامه ریزی ریاضی مثبت و تابع تولید با کشش
جانشینی ثابـت ، بـا اتخـاذ سیاسـت کـاهش در موجـودی آب مـصرفی ، الگـوی کـشت بهینـه در
سطح10% نسبت به حالت مبنا تغییری چندان نمی یابد . در مورد دوم ، دو برابر نمودن قیمـت
هر متر مکعب آب مصرفی در میزان مصرف آن تاثیری ندارد و الگوی بهینه بار دیگر همـان مقـادیر
سال مبنا را تولید می کند.
المصادر:
1. اسدی ه . سلطانی غ ، 1379. بررسی واکنش مصرف کنندگان آب خانگی و کشاورزی نسبت به
نرخ آب. اقتصاد کشاورزی و توسعه. 167 -185: (32) 8.
2. حیدری ن، قدمی ع ، کانونی الف ، 1385. کارایی مصرف آب محصولات زراعی مناطق مختلف
کشور (مناطق کرمان، همدان، مغان، گلستان و خوزستان). اولین همایش ملی مدیریت شبکه
های آبیاری و زهکشی.
3. خلیلیان ص . موسوی ح . 1384. ارزیابی آثار ریسکی کاربرد سیستمهای آبیاری تحت فشار،
مطالعه موردی شهرستان شهرکرد. ویژه نامه اقتصاد کشاورزی و توسعه.3-8 :13.
4. سازمان جهاد کشاورزی فارس . 1387. آمار و اطلاعات GIS.
5. صبوحی م. سلطانی غ . زیبایی م. 1386. بررسی اثر تغییر قیمت آب آبیاری بر منافع خصوصی و
اجتماعی با استفاده از الگوی برنامه ریزی ریاضی مثبت. مجله علوم و صنایع کشاورزی.1-
.53-71:21
6. کریم کشته م . کوپاهی م . کیمیا ا . 1380. استفاده بهینه از آب رودخانه سیستان (مطالعه
موردی بخش شیب آب)، اقتصاد کشاورزی و توسعه. سال نهم، شماره197-35:221.
7. میرزایی ح . ابریشمی ح . 1386. نقش آب در توسعه. ششمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی،
مشهد.
8. Arfini F .2001. Mathematical Programming Models Employed in the
Analysis of the Common Agriculture Policy. INEA, Working Paper
N.9, Edizioni Scientifiche Italiane: 79-125.
9. Day R.H.1961. Recursive Programming and the Production of Supply."
Agricultural Supply Functions. Heady et al., eds. Iowa State
University Press.
10. He L, Tyner W, Doukkali R and Siam G.2005. Strategic policy options to
improve irrigation water allocation efficiency: Analysis of Egypt and
Morocco. Selected paper prepared for presenting at the American
Agricultural Economics Association Annual Meeting. July 24-27.
11. Heckelei T, Britz W. 2005. Models Based on Positive Mathematical
Programming: State of the Art and Further Extensions, Plenary paper
presented at the 89th EAAE Seminar – 3-5 February2005 – Parma.
12. Henry de Frahan B, Buysse J, Polomé P, Fernagut B, Harmignie O,
Lauwers L, Van Huylenbroeck G and Van Meensel J. 2005. Positive
Mathematical Programming for Agricultural and Environmental
Policy Analysis: Review and Practice, in A. Weintraub, T. Bjorndal,
R. Epstein and C. Romero (Editors) Management of Natural
Resources: A Handbook of Operations Research Models, Algorithms,
and Implementations.
13. Howitt R.E. 1995a. Positive Mathematical Programming. American
Journal of Agricultural Economics, 77(2): 329-342.
14. Howitt R.E .1995b. A Calibration Method for Agricultural Economic
Production Models. Journal of Agricultural Economics. 46(2): 147-
159.
15. Howitt R. E .2005. PMP Based Production Models- Development and
Integration. EAAE. The Future of Rural Europe in the Global AgriFood
System. Denmark, August 23-27.
16. Mhmoud A.2002. Water pricing in irrigation agriculture. Paper presented at
the conference on irrigation water policies; micro and macro
considerations, Agdir, Morocco, June 2002.
17. McCarl B.A. 1982.Cropping Activities in Agricultural Sector Models: A
Methodological Proposal. Amer. J. Agr. Econ. 64:768-71.
18. Mills G. 1984. Optimization in economic analysis. George Allen & Uwin
Ltd, London, UK, 193 p.
19. Seckler D, Amarasinghe U, Molden D, silva R and Baker R .1998.World
water Demand and supply, 1990 to 2025: Scenarios and Issues
"International Water management Institute.
20. Torres M, Vosti S, H.Bassoi L , Howitt R, Maneta M, Bennett L and
Rodrigues L. 2007. A Demonstration Economic Model for the Buriti
Vermelhc sub-Catchment of the Sao Francisco River Baisin:
Specification, calibration and Preliminary Simulations. Selected Paper
prepared for the American Agricultural Economics Association.Annual
Meeting, Portland, Oregon, and July 29 - August 1, 2007.
