بررسی مزیت نسبی و آثار سیاست‌گذاری دولت در تولید سیبزمینی استان همدان
الموضوعات : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزیحمید سپهردوست 1 , سوده السادات امامی 2
1 - دانشیار گروه اقتصاد، دانشگاه بوعلی سینا همدان.
2 - کارشناس ارشد اقتصاد توسعه و برنامهریزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان
الکلمات المفتاحية: توسعه, همدان, مزیت نسبی, ماتریس تحلیل سیاستی, محصول سیبزمینی,
ملخص المقالة :
لزوم تعادل بخشی بین فعالیت‌های اقتصادی روستا- شهری، ایجاب میکند تا سیاست‌های توسعهای دولت در راستای شناسایی مزیت نسبی تولید محصولات داخلی و افزایش توان رقابتی آنها در داخل و خارج از کشور بهکار گرفته شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی وضعیت و مزیت نسبی محصول سیبزمینی استان همدان در مقایسه با تولید این محصول در سایر نقاط کشور و هم‌چنین، تأثیر سیاست‌های توسعهای دولت در این زمینه میباشد. برای این منظور از ماتریس تحلیل سیاستی جهت بررسی مزیت نسبی محصول بر اساس آمار پایهای سالهای زراعی 92 تا 94 استفاده شده است. نتایج پژوهش بیانگر این واقعیت است که با وجود کاهش حمایت مستقیم دولت از این محصول، هنوز پرداخت یارانه غیرمستقیم به نهادههای این محصول در استان بیش‌تر از میانگین کل کشور و وضع مالیات غیرمستقیم بر نهادهها در استان کم‌تر از میانگین کل کشور است. بهگونهای که شاخصهای بدست‌آمده از ماتریس تحلیل سیاستی نشاندهنده بهبود وضعیت سودآوری این محصول در استان همدان طی سالهای مورد مطالعه است.
- آمارنامه کشاورزی، (1392). آمار پایهای محصولات زراعی- سال زراعی 91-1390، وزارت جهاد کشاورزی، معاونت برنامهریزی اقتصادی، دفتر آمار و فناوری اطلاعات، چاپ اول.
- آمارنامه کشاورزی، (1393). آمار پایهای محصولات زراعی، سال زراعی 92-1391، جلد اول، دفتر آمار و فناوری اطلاعات وزارت جهاد کشاورزی.
- آمارنامه کشاورزی، (1394). آمار پایهای کشاورزی استان همدان، دفتر آمار و فناوری اطلاعات اداره کل جهاد کشاورزی استان همدان.
- اشرفی، م. کرباسی، ع. و صدرالاشرافی، م. (1386). مزیت نسبی تولید و صادرات کشمش ایران. فصلنامهی اقتصاد کشاورزی و توسعه، 15(58)، 39-59.
- پورمقیم، س. ج. (1369). تجارت بین‌الملل: نظریهها و سیاست‌های بازرگانی. نشر نی، تهران.
- ثاقب، ح. (1384). بررسی سیاست‌های حمایتی در بخش کشاورزی با استفاده از ماتریس تحلیلی سیاست: مطالعهی موردی کیوی در شمال ایران. فصلنامه پژوهشنامهی بازرگانی، شماره 35، 176-153.
- حسینی، ص. و رفیعی، ح. (1387). بررسی مزیتنسبی تولیدی و صادراتی پسته ایران. مجله اقتصاد و توسعه کشاورزی (علوم و صنایع کشاورزی)، 22(2)، 57-45.
- سپهردوست، ح. و امامی، س. (1390). بررسی مزیت نسبی و سیاست‌گذاری دولت در تولید گردوی استان همدان. نشریه دانش کشاورزی و تولید پایدار، 21(4)،50-42.
- کرباسی، ع. شمس‌الدینی، س. و رستگاری پور، ف. (1388). تعیین مزیتنسبی محصولات عمده زراعی در استان کرمان. مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه. 17(65)، 15-1.
- کرباسی، ع. و رستگاری پور، ف. (1388). تحلیل مزیتنسبی تولید گندم در سیستان. مجله اقتصاد و توسعه کشاورزی (علوم و صنایع کشاورزی). 23(1)، 78-69.
- مظهری، م. و رحمانی، ف. (1388). تعیین مزیترقابتی بخش کشاورزی در استان خراسان شمالی. مجله اقتصاد و توسعه کشاورزی (علوم و صنایع کشاورزی)، 23(1)، 27-21.
- مهدیپور، الف.، صدرالاشرفی، م. و کاظمنژاد، م. (1388). بررسی مزیت نسبی تولید سیبزمینی در ایران. مجله علوم کشاورزی، 12(1)، 25- 15.
- نجارزاده، ر. و قلیزاده، م. (1387). بررسی توان رقابت هزینهای صنعت فرش دستباف در صورت پیوستن ایران به WTO با استفاده از ماتریس تحلیل سیاست (PAM). مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 84، 260- 231.
- نوری، ک. و جهاننما، ف. (1387). بررسی مزیت نسبی تولید سویای بهاره در ایران، مجله پژوهش و سازندگی در زراعت و باغبانی، شماره 79، صفحههای 35-26.
- Alammouri, N. (2008). Comparative advantage study of the Syrian potato, http://agris.fao.org/agris-search/search.do?recordID=QC2009200640
- Chen, Y, Li, X. & Wang, J. (2011). Changes and Effecting Factors of Grain Production in China. Chin. Geogra. Sci. 21(6) 676–684
- Fang, C. & Jon, C. B. (2000). Food Self – Sufficiency, Comparative Advantage, and Agricultural Trade: A policy Analysis Matrix for Chinese Agriculture.Working paper, 99 – 223. FAO, www.fao.org
- Food and Agriculture Organization, (2008). FAO, United Nations Working Paper, available at: http://www.potato.org.
- Joubert, C. J., Phahlane, N.H., Jooste, A., Dempers, C. & Kotze, L. (2010). Comparative advantage of potato production in seven regions of South Africa,Contributed Paper presented at the Joint 3rd African Association of Agricultural Economists (AAAE) and 48th Agricultural Economists Association of South Africa (AEASA) Conference, Cape Town, South Africa, September 19-23, (2010). https://ideas.repec.org/p/ags/aaae10/96432.html
- Khairol, M.A. & Shukor, N.M. (1992). Cost comparative advantage study of potato production in Malaysia compared to other SAPPRAD [Southeast Asian Program for Potato Research and Development] member countries [sep1992],http://agris.fao.org/agris-search/search.do?recordID=PH9310552
- Yu, X., Yu M. & Ewell, F. (2006). The Comparative Advantage of Upland Cotton Production in Texas. The Texas Journal of Agriculture and Natural Resource, 19:31-38.
- Zong, F., Zhigang, X. & Langbo, F. (2001). Regional Comparative Advantage in Chinas Main Grain Crops. Available at: http://Adelaide. Edu.Au/cies/ cerc/gmp1/pdf
_||_