بررسی آثار تغییر قیمت گوشت قرمز بر رفاه تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان ایران

الموضوعات : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

علیرضا کرباسی ¹ , بهاره زندی دره غریبی ²

1 - دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، استاد مدعو دانشگاه تربت حیدریه.
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه تربت حیدریه.

تاريخ الإرسال : 04 الإثنين , ذو الحجة, 1437 تاريخ التأكيد : 21 الإثنين , صفر, 1438 تاريخ الإصدار : 22 الجمعة , ربيع الثاني, 1438

الکلمات المفتاحية: عرضه, تقاضا, گوشت قرمز, تغییرات رفاه,

ملخص المقالة :

    ضروری بودن انواع گوشت در سبد مصرفی و از سوی دیگر، کاهش مخارج (درآمد) واقعی خانوار که به دلیل افزایش شدید شاخص قیمت می‌باشد؛ لزوم توجه خاص به صنعت دامپروری و توسعه آن را مشخص می­کند. بنابراین، لازم است که دولت با شناخت عوامل مؤثر بر توابع اصلی بازار گوشت و اتخاذ سیاست­های مناسب تنظیم بازار از تولیدکنندگان و مصرف کنندگان حمایت کند. در این مطالعه توابع عرضه و تقاضا گوشت قرمز برای دوره زمانی1390- 1360 با استفاده از الگوی خود توزیعی با وقفه­های گسترده برآورد شد و مقدار تغییرات رفاه تولیدکنندگان و مصرف‎کنندگان در اثر افزایش قیمت 5% ، 10% و 20% برای دوره زمانی 1390- 1380 مورد ارزیابی قرار گرفت.  نتایج نشان دادند که بر اثر افزایش 5% قیمت، رفاه مصرف کننده  و تولید کننده در سال 1380 به ترتیب 444247 و 503305 میلیون ریال کاهش یافته که این مقدار در سال 1390 به 2826653 و 3056330 میلیون ریال رسیده است. بنابراین، پیشنهاد می­شود با تخصیص یارانه نهاده­های تولیدی بویژه یارانه خوراک دام برای دامداران از افزایش بیش از اندازه قیمت گوشت قرمز جلوگیری کرد.

المصادر:

- آماده، ح. (1386) تحلیل تغییرات قیمتی گوشت مرغ با کاربرد الگوی ARDL: مطالعه موردی استان تهران. پژوهشنامه اقتصادی. سال 10. شماره 2. 295-325.

- بریم نژاد، و. و شوشتریان، آ. (1387) بررسی عرضه و تقاضای گوشت قرمز در ایران : نگرش سیستمی. اقتصاد کشاورزی. جلد2. شماره1. 89-97.

- بخشوده، م. (1375) بررسی تقاضای انواع گوشت در ایران. اولین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران.  جلد دوم. صفحه 565 -588.

- بستاکی، م. (1385) بررسی آثار سیاست­های حمایتی در بخش کشاورزی (مطالعه­ی موردی – زیربخش دام و طیور). پژوهش و سازندگی در امور دام و آبزیان، شماره 73. 11 – 20.

- چراغی، د. و قلی­پور، س. (1389) مروری بر عمده­ترین چالش­های گوشت قرمز در ایران، بررسی­های بازرگانی. شماره 41. 89 – 110.

- دهقان دهنوی، م.ع. کهزادی، ن وخلیلیان، صادق (1384) بررسی تغییر ساختاری تقاضای گوشت از طریق آزمون ناپارامتری ترجیحات آشکارشده. پنجمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی. دانشگاه سیستان و بلوچستان.

- دانشور کاخکی، م. سروری، ع.ا. صدراشرافی، س.م. و هاتف، ح. (1386) تعیین اثرات تغییر قیمت شیر بر رفاه تولیدکنندگان و مصرف کنندگان و پیش بینی آن. اقتصاد کشاورزی. دوره 1. شماره 2.

- رحمانی، ر. و سلطانی، غ. (1375) اثرات آزادسازی بازرگانی محصولات کشاورزی بر رفاه اقتصادی در ایران. مطالعه موردی: خرما و برنج. پایان نامه کارشناسی ارشد شیراز.

- زراء نژاد، م. و سعادت­مهر، م. (1386) برآورد تابع تقاضا برای گوشت قرمز در ایران. پژوهشنامه  علوم انسانی و اجتماعی. سال 7. شماره 26. 63-82.

- شوشتریان، ا. و بخشوده، م. (1386) بررسی اثر آزادسازی بازار گندم بر روی رفاه اجتماعی. مجله علمی کشاورزی. 30:1. 1-13.

- عزیزی، ج. و ترکمانی، ج. (1380) برآورد توابع تقاضای انواع گوشت در ایران. فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه. شماره 34. 17 – 35 .

- عزیزی، ج. (1380) برآورد توابع تقاضای انواع گوشت در ایران. فصلنامۀ اقتصادکشاورزی و توسعه. 34: 217- 237 .

- غلامی، م. و کوپاهی، م. (1368) تابع عرضه گوشت قرمز در ایران، گزارش اقتصادکشاورزی. سازمان تحقیقات کشاورزی و روستایی. وزارت کشاورزی، تهران.

- فاطمی، م. و یزدانی، س. (1381) اثرات آزادسازی تجارت محصولات دامی بر رفاه اقتصادی در ایران: مطالعه موردی مرغ و تخم مرغ. پایان نامه کارشناسی ارشد زابل.

- قریشی ابهری، ج. (1371) توابع تابع تقاضا و پیش بینی نیاز آتی گوشت. پایان نامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه شیراز.

- قنبری، ع. (1372) مدل عرضه و تقاضای گوشت در ایران. پایان نامۀ دکتری. دانشگاه تربیت مدرس. دانشکدة علوم انسانی. تهران.

- کرباسی، ع. و کاتب، م. (1389) بررسی آثار رفاهی حذف یارانه ی کود شیمیایی بر محصولات گندم و جو. اقتصاد کشاورزی. جلد5.شماره 2. 58-72.

- گیلان­پور، ا. کهنسال، م.ح. و پرمه، ز. و اسماعیلی­پور، ا. (1389). فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 63 . 137-168.

- نورالله زاده، ا. (1378) سیستم معادلات تقاضای تقریباً ایده آل(AIDS). سه مرحله ای برای بخش خوراک و گوشت در مناطق شهری ایران. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی. واحد علوم و تحقیقات. تهران.

- وزارت جهاد کشاورزی. معاونت امور دام اداره کل طیور. گزارش های داخلی سال­های مختلف.

- Alston, J. M., Smith, V. H., Acquaye, A. and Hosseini, S. (1999) Least-Cost Cheap Food Policies: Some Implications of International Food Aid. Agricultural Economics, 20: 191-201.

- Antonova, M. and Zeller, M. (2007). A Time – Series Analysis of the Beff Supply Response in Russia: Implications for Agricultural Sector Development Policies. Paper prepared for presentation at the joint IAAE- 104th EAAE Seminar Agricultural Economics and Transition. Corvinus University of Budapest (CUB). September 6-8, 2007.

- Fidan, H. and Klasra, A.M. (2005) Seasonality in Household Demand for Meat and Fish: Evidence from an Urban Area, Turk J. Vet Anim. Sci., 29: 1217-24.

- Miran, B. and Akgungor, S. (2005) The Effect of Mad Cow (BSE) Scare on Beef Demand and Sales Loss: The Case of Izmir, Turk J.

- Pesaran, M. H., Shin Y. and Smith R. I. (2001) Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships, Journal of Applied Econometrics, 16: 289-326.

- Pesaran, M. and Shin, Y. (1998). An autoregressive distributed lag modeling approach to cointegration analysis. In: Strom S, editor, Econometrics and economic theory in the 20th century: The Ragnar Frisch centennial symposium. Cambridge: Cambridge University Press.

- Pesaran, H.M. and Pesaran, B. (1997) Microfit 4.0. Oxford University Press. England.

- Rezitis, A. and Stardpoulos, K. (2009) Greek Meat Supply Response and Price Volatility in a Rational Expectations Framework: Amultivariate GARCH Approach, Paper Prepared for Presentation at the 113 EAAE seminar.

- Skaggs, R.K. and Falk, C.L. (1998) Market and Welfare Effects of Livestock Feed Subsidies in Southeastern New Mexico, Journal ofAgricultural and Resource Economics. 23(2):545-557.