ارزیابی اثرات ویژگی‌های اقتصادی- اجتماعی و روان‌شناختی بر پذیرش رفتارهای سازگاری با کم‌آبی

الموضوعات : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

مسعود یزدان پناه ¹ (دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان)
عباس میرزایی ² (استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده مهندسی زراعی و عمران روستایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران.)
طاهره زبیدی ³ (دانشجوی دکتری ترویج و آموزش کشاورزی، گروه ترویج کشاورزی، ارتباطات و توسعه روستایی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.)
آمنه سواری ممبینی ⁴ (دانشجوی دکتری گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران.)
سیده کبری همایون ⁵ (دانشجوی دکتری گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران.)

تاريخ الإرسال : 13 الجمعة , جمادى الثانية, 1441 تاريخ التأكيد : 12 الأربعاء , رجب, 1442 تاريخ الإصدار : 17 السبت , ربيع الأول, 1443

الکلمات المفتاحية: سرمایه اجتماعی, رفتار سازگاری کشاورزان, کم‌آبی, ویژگی‌های روان‌شناختی,

ملخص المقالة :

    درک نقش عوامل گوناگون تأثیرگذار بر سازگاری کشاورزان با کم‌آبی برای اطمینان از توسعه اقدام‌های سیاسی مناسب و طراحی پروژه­های موفق در زمینه مدیریت منابع آب ضروری است. این پژوهش با هدف بررسی نقش عوامل مؤثر بر رفتارهای سازگاری کشاورزان در ابعاد سرمایه اجتماعی، اقتصادی و روان‌شناختی انجام شد. نمونه مورد مطالعه شامل کشاورزان شهرستان دشتستان بودند که با استفاده از جدول نمونه­گیری کرجسی تعداد 330 نفر از طریق روش نمونه­گیری تصادفی انتخاب شده­اند. رفتارهای سازگاری با کم آبی عبارتند از: روش­های تعمیر کانال­ها، خرید آب اضافی، کشت گونه­های زودبازده، استفاده از آب­های نامتعارف و تنوع شغلی. نتایج نشان دادند که عوامل تحصیلات، فاصله زمین تا مرکز خدمات کشاورزی، تعداد محصولات، خودکارآمدی، ریسک­پذیری و پیوند از عوامل مؤثر بر تنوع شغلی و درآمدی به عنوان رفتار سازگاری با کم‌آبی می­باشند. هم‌چنین، وضعیت تأهل، تحصیلات، عضویت در تعاونی، تمایل به حفاظت از آب، درک خطر اجتماعی، خودکارآمدی، ریسک‌پذیری، نگرش زیست‌محیطی، تعاملات اجتماعی و پیوند اثر معنی­داری بر رفتار سازگاری خرید آب اضافی دارد. از طرف دیگر، متغیرهای وضعیت تأهل، ریسک زیست‌محیطی، برجستگی خطر، مسئولیت­پذیری، اعتماد کاری و پیوند بر تعمیر کانال­های آب و متغیرهای تعداد محصولات، تمایل به حفاظت از آب، ریسک‌پذیری، اعتماد کاری و تعاملات اجتماعی بر استفاده از منابع آب نامتعارف دارای اثر معنی­داری است. در پایان، متغیرهای سن، عضویت در تعاونی، تمایل به /حفظ آب، درک ریسک محیطی، درک ریسک اقتصادی، درک ریسک زیست­محیطی، خودکارآمدی، برجستگی خطر، انجمن غیر رسمی، اعتماد کاری و اعتمادی نهادی بر انتخاب رفتار سازگاری کشت گونه زودبازده مؤثر می­باشند. از این رو نمی­توان برای ترویج و گسترش تمام روش­های سازگاری نسخه یکسانی را در نظر گرفت.
 

المصادر:

1. Abrahamse W, Steg L, Gifford R, Vlek C. Factors's influencing car use for commuting and the intention to reduce it: A question of self-interest or morality. Trans. research part F: traffic psychol. and behave. 2009; 12 (4): 317-324.


2. Adger W N, Huq S, Brown K, Conway D, Hulme M. Adaptation to climate change in the developing world. Prog. Develop. Stud. 2003; 3 (3): 179-195,‏


3. Alam K. Farmers’ adaptation to water scarcity in drought-prone environments: A case study of Rajshahi District Bangladesh. Agricul. Wat. Manage. 2015; 148: 196-206,


4. Alexander P M, Holmner M, Lotriet H H, Matthee M C, Pieterse H V, Naidoo S, Twinomurinz H, Jordaan D. Factors affecting career choice: Comparison between students from computer and other disciplines. J. Scien. Educ. Tech. 2010; 20 (3): 300-315.


5. Arbuckle Jr J G, Morton L W, Hobbs J. Understanding farmer perspectives on climate change adaptation and mitigation: The roles of trust in sources of climate information climate change beliefs and perceived risk. Envir. Behave. 2015; 47 (2): 205-234.


6. Aitken C, Chapman R, McClure J. Climate change powerlessness and the commons dilemma: Assessing New Zealanders’ preparedness to act. Glob.Environ. Chang. 2011; 21 (2): 752-760,


7. Barnes-Mauthe M, Oleson K L, Brander L M, Zafindrasilivonona B, Oliver T A, Van Beukering P. Social capital as an ecosystem service: Evidence from a locally managed marine area. Ecosys. Serv. 2015; 16: 283-293.


8. Below T B, Mutabazi K D, Kirschke D, Franke C, Sieber S, Siebert R, Tscherning K. Can farmers’ adaptation to climate change be explained by socio-economic household-level variables?. Glob. Environ. Chang. 2012; 22 (1): 223-235.‏


9. Bijani M, Hayati D. Farmers’ Perceptions toward Agricultural Water Conflict: The Case of Doroodzan Dam Irrigation Network Iran. J. Agricul. Sci. Tech. 2015; 17 (3): 561-575.


10. Bolino M C, Turnley W H, Bloodgood J M. Citizenship behavior and the creation of social capital in organizations. Acad. Manage. Rev. 2002; 27 (4): 505-522.


11. Bradshaw B, Dolan H, Smit B. Farm-level adaptation to climatic variability and change: crop diversification in the Canadian prairies. Climat. Chang. 2004; 67 (1): 119-141.


12. Bryant C R, Smit B, Brklacich M, Johnston T R, Smithers J, Chiotti Q, Singh B. Adaptation in Canadian agriculture to climatic variability and change. In Societal adaptation to climate variability and change Springer Dordrecht. 2000; 181-201.


13. Bryan E, Deressa T T, Gbetibouo G A, Ringler C. Adaptation to climate change in Ethiopia and South Africa: options and constraints. Environ. Sci. 2009; 12 (4): 413-426.


14. Cavallo E, Ferrari E, Bollani L, Coccia M. Strategic management implications for the adoption of technological innovations in agricultural tractor: the role of scale factors and environmental attitude. Tech. Analy. Manage. 2014; 26 (7): 765-779.‏


15. Cascante D, Harper A, Sticks G. International amenity migration: Examining environmental behaviors and influences of amenity migrants and local residents in a rural community. J. Rural Stud. 2015; 38: 1-11.


16. Chen H, Wang J, Huang J. Policy support social capital and farmers’ adaptation to drought in China. Glob. Environ. Chang. 2014; 24: 193-202.


17. Chen M F. Extending the protection motivation theory model to predict public safe food choice behavioural intentions in Taiwan. Food Cont. 2016; 68: 145-152.‏


18. Coleman J S. Social capital in the creation of human capital. Americ. J. Socio. 1988; 94: 95-120.


19. Cooke R, French D P. How well do the theory of reasoned action and theory of planned behaviour predict intentions and attendance at screening programmes? A meta-analysis. Psych. Health. 2008; 23(7): 745-765.


20. Deressa T T, Hassan R M, Ringler C, Alemu T, Yesuf M. Determinants of farmers’ choice of adaptation methods to climate change in the Nile Basin of Ethiopia. Glob. Environ. Chang. 2009; 19 (2): 248-255.


21. Deressa T T, Hassan R M, Ringler C. Perception of and adaptation to climate change by farmers in the Nile basin of Ethiopia. The J. Agricul. Sci. 2011; 149 (1): 23-31.


22. Field J. Social capital and lifelong learning. Policy Press, 2005.


23. Forward S E. The intention to commit driving violations–A qualitative study. Trans. Res. Part F: Traffic Psychol. Behav. 2006; 9 (6): 412-426.


24. Gebrehiwot T, Van der Veen A. Farm level adaptation to climate change: the case of farmer’s in the Ethiopian Highlands. Environ. Manage. 2013; 52 (1): 29-44.


25. Giddens A. The consequences of modernity. John Wiley & Sons, 2013.


26. Grothmann T, Patt A. Adaptive capacity and human cognition: the process of individual adaptation to climate change. Glob. Environ. Chang. 2005; 15 (3): 199-213.


27. Harland P, Staats H, Wilke H A. Situational and personality factors as direct or personal norm mediated predictors of pro-environmental behavior: Questions derived from norm-activation theory. Basic. Appl. Soci. Psycho. 2007; 29 (4): 323-334.


28. Hines J M, Hungerford H R, Tomera A N. Analysis and synthesis of research on responsible environmental behavior: A meta-analysis. The J. Environ. Educ. 1987; 18 (2): 1-8.


29. Hung Lee T, Hauh Jan F, Yang Ch. Conceptualizing and measuring environmentally responsible behaviors from the perspective of community-based tourists. J. Tour. Manage. 2013; 36: 454-468.


30. Jin M. Does promote pro-environmental behaviors? Implications for collaborative social capital governance. Inter. J. Pub. Admin. 2013; 36: 397-407.


31. Karpudewan M, Roth W M, Abdullah M N S B. Enhancing primary school students' knowledge about global warming and environmental attitude using climate change activities. Intern. J. Sci. Educ. 2015; 37 (1): 31-54.‏


32. Kelley A E, Schochet T, Landry C F. Risk taking and novelty seeking in adolescence: introduction to part I. Annal. New York Academy. Sci. 2004; 1021 (1): 27-32.‏


33. Keraita B P, Drachsel R, Seidu P, Amerasinghe C O, Olufunka F, Konradsen F. Harnessing Farmers knowledge and perceptions for health- risk reduction in waste water- irrigated agriculture, IWMI/IDRC Ottawa Canada. 2010; 337-354.


34. Keshavarz A, Ashrafi S, Hydari N, Pouran M, Farzaneh E. Water allocation and pricing in agriculture of Iran, In Water conservation reuse and recycling: proceeding of an Iranian American workshop The National Academies Press: Washington DC, (2005 March), (pp, 153-172).‏


35. Kusakari Y, Asubonteng K O, Jasaw G S, Dayour F, Dzivenu T, Lolig V, Kranjac-Berisavljevic G. Farmer-perceived effects of climate change on livelihoods in Wa West District Upper West region of Ghana. J. Disas. Res. 2014; 9 (4): 516-528.


36. Leiserowitz A A. Global warming in the American mind: the roles of affect imagery and worldviews in risk perception policy preferences and behavior (Doctoral Dissertation University of Oregon). 2003.


37. Lent R W. Toward a Unifying Theoretical and Practical Perspective on Well-Being and Psychosocial Adjustment. J. Couns. Psychol. 2004; 51 (4): 482.


38. Martin W E, Martin I M, Kent B. The role of risk perceptions in the risk mitigation process: the case of wildfire in high risk communities. J. Environ. Manage.2009; 91 (2): 489-498.‏


39. Mertz O, Mbow C, Reenberg A, Diouf A. Farmers’ perceptions of climate change and agricultural adaptation strategies in rural Sahel. Environ. Manage. 2009; 43 (5): 804-816.‏


40. Miller E, Buys L. The impact of social capital on residential water-affecting behaviors in a drought-prone Australian community. Soci. Natu. Res. 2008; 21 (3): 244-257.


41. Nápoles-Rivera F, Serna-González M, El-Halwagi M M, Ponce-Ortega J M. Sustainable water management for macroscopic systems. J. Clean. Produc. 2013; 47: 102-117.


42. Nchise A. An Empirical Analysis of the Theory of Planned Behavior. E J. eDemoc. Open Govern. 2012; 4 (2).


43. Nummela O, Sulander T, Rahkonen O, Karisto A, Uutela A. Social participation trust and self-rated health: A study among ageing people in urban semi-urban and rural settings. J. Health Place. 2008; 14: 243-253.


44. Osborne E W, Dyer J E. Attitudes of Illinois agriscience students and their parents toward agriculture and agricultural education programs. J. Agricul. Educ. 2000; 41 (3): 50-59.


45. Pretty J, Ward H. Social capital and the environment. World develop. 2001; 29 (2): 209-227.


46. Rai D P, Singh K. Awareness Attitude and Training needs of farmers about recommended practices in watershed development programme. Ind. Res. J. Exten. Educ. 2016; 8 (3): 89-91.


47. Rohrmann B. Risk perception risk attitude risk communication risk management: A conceptual appraisal, In Conferencia presentada en la Sociedad Internacional de Gerenciamiento de Emergencias, 2008.


48. Rose C B, Manktelow K, Booth C A, Proverbs D G. Psychological factors affecting flood coping strategies. WIT Trans. State-of-the-art. Sci. Engin. 2011; 52.


49. Russell S, Fielding K. Water demand management research: A psychological perspective. J. Water Resour. Res. 2010; 46 (5): 1-12.


50. Salehi S, Emamgholi L. The effect of social capital on environmental behavior (Case Study: province of Kurdistan). Iran. J. Soci. 2012; 13 (4): 90-115.


51. Shortal S. Are rural development programs socially inclusive? Social inclusion civic engagement participation and social capital: Exploring the differences. J. Rural Stud. 2008; 24: 450-457.


52. Smucker T A, Wisner B. Changing household responses to drought in Tharaka Kenya: vulnerability persistence and challenge. Disasters. 2008; 32 (2): 190-215.‏


53. Surjono P, Sutikno F. Gender Equality and Social Capital as Rural Development Indicators in Indonesia (Case: Malang Regency Indonesia). J. Procedia – Soci. Behav. Sci. 2015; 211: 370-374.


54. Sztompka P. Trust: A sociological theory, Cambridge University Press, 1999.


55. Tucker C M, Eakin H, Castellanos E J. Perceptions of risk and adaptation: Coffee producers market shocks and extreme weather in Central America and Mexico. Glob. Environ. Chang. 2010; 20 (1): 23-32.‏


56. Ung M, Luginaah I, Chuenpagdee R, Campbell G. Perceived self-efficacy and adaptation to climate change in coastal Cambodia. Climat. 2016; 4 (1): 1.‏


57. Van den Bos R, Den Heijer E, Vlaar S, Houx B. Psychology of Decision Making in Education Behavior and High Risk Situations, 2007.

 

58. Veenstra G. Explicating social capital: Trust and participation in the civil space, Canad. J. Socio. 2002; 27 (4): 547-574.


59. Wang X. Modeling entrance into STEM fields of study among students beginning at community colleges and four-year institutions. Res. High. Educ. 2013; 54 (6): 664-692.


60. Wauters E, Bielders C, Poesen J, Govers G, Mathijs E. Adoption of soil conservation practices in Belgium: An examination of the theory of planned behavior in the agri-environmental domain. Land Use Pol. 2010; 27 (1): 86-94.


61. Woodhouse A. Social capital and economic development in regional Australia: A case study. J. rural stud. 2006; 22 (1): 83-94.


62. Williams L, O'Connor R C, Grubb N R, O'Carroll R E. Type D
    personality and illness perceptions in myocardial infarction patients. J. Psychos. Res. 2010; 70 (2): 141-144.‏


63. Yazdanpanah M, Forouzani M, Zobeidi T. Factors’ influencing farmer’s willingness to mitigate greenhouse gases in Bavi Township. Iran. J. Haz. Sci. 2016; 2 (4): 411-422.


64. Zhang B, Fu Z, Wang J, Zhang L. Farmers’ adoption of water-saving irrigation technology alleviates water scarcity in metropolis suburbs: A case study of Beijing China. Agricul. Wat. Manage. 2019; 212: 349-357.