بررسی همگرایی در رشد بهره‌وری کل عوامل تولید در بخش کشاورزی ایران: مطالعه موردی کشت ذرت

الموضوعات : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

مرتضی زنگنه ¹ (استادیار گروه مهندسی مکانیزاسیون کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان.)
حامد رفیعی ² (استادیار دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران.)

تاريخ الإرسال : 12 الخميس , جمادى الأولى, 1438 تاريخ التأكيد : 06 الثلاثاء , ذو القعدة, 1440 تاريخ الإصدار : 24 الإثنين , محرم, 1441

الکلمات المفتاحية: بهره‌وری کل عوامل تولید, همگرایی, ذرت, شاخص مالم‌کوئیست,

ملخص المقالة :

رشد بهره‌وری از عوامل لازم برای رشد مداوم اقتصاد ملی هر کشور است. پژوهش حاضر، بحث همگرایی در بهره‌وری کل عوامل تولید در زراعت ذرت در 9 استان، منتخب از تمامی طیف‌های تولیدکننده ذرت کشور به‌نحوی‌که معرف کل کشور باشد، را موردبررسی قرار داد. این پژوهش در یک دوره شش ساله از سال 1380 تا 1386 صورت گرفت. به‌منظور اندازه‌گیری رشد بهره‌وری کل عوامل تولید از روش ناپارامتریک تحلیل پوششی داده‌ها استفاده شد. داده‌های موردنیاز از بانک هزینه تولید منابع آماری وزارت جهاد کشاورزی و مرکز آمار ایران گردآوری شد. نتایج این مطالعه نشان داد که متوسط رشد سالانه بهره‌وری کل عوامل تولید در زراعت ذرت ایران در کل دوره 1386-1380 منفی (5/4 درصد) بوده است. این رقم در استان‌های مختلف متفاوت است. استان فارس بالاترین رقم به میزان 5/18 درصد در سال را داشته است و در استان‌های خوزستان، قزوین، کرمان و کرمانشاه منفی بوده است. آزمون‌های همگرایی نشان داد که باوجوداینکه در کوتاه‌مدت رشد بهره‌وری کل عوامل تولید در استان‌های مختلف متفاوت است، در بلندمدت این روند در کلیه مناطق همگرا است.

المصادر:

 

- اکبری پیرمومن سرایی، ا و مقدسی، ر. (1394). بررسی همگرایی رشد منطقه ای بخش کشاورزی در استان­های ایران. مجله تحقیقات اقتصاد کشاورزی. سال هفتم. شماره 1. 173-190.

- امامی میبدی، ع. (1380). اصول اندازه گیری کارایی و بهره­وری (علمی-کاربردی). موسسه مطالعات و پژوهش­های بازرگانی، تهران.

- بنی اسدی، م و جلالی اسفندآبادی، س.ع. (1395). تحلیل اثر سرریزهای تکنولوژی بر رشد بهره­وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی ایران. سال سی ام. شماره 2. 117-126.

- حیدری، خ. (1377). بهره­وری کل عوامل تولید گندم در استان مرکزی. مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه. شماره 28. 137-158.

- زارع، ا. چیذری، ا و پیکانی، غ. (1387). کاربرد روش تحلیل فراگیر داده­ها در تحلیل رشد بهره­وری کل عوامل تولید در زراعت پنبه ایران. مجله علوم آب و خاک. سال دوازدهم. شماره 43. 227-236.

- سلامی، ح. (1376). مفاهیم و اندازه گیری بهره­وری در کشاورزی. مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه. شماره 18. 7-31.

- مجاوریان، م.(1382). برآورد شاخص بهره­وری مالم کوئیست برای محصولات راهبردی طی دوره زمانی(1369-1378). مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه. شماره 43 و 44. 143-162.

- وزارت جهاد کشاورزی. 1387. آمارنامه کشاورزی. دفتر آمار و فناوری اطلاعات وزارت جهاد کشاورزی. تهران.

Refrences

- Arnade. C.A. )1994(. Using data envelopment analysis to measure international agricultural efficiency and productivity. In: Technical Bulletin No. 1831, United States Department of Agriculture, Economic Research Service, Washington DC.

- Bernard. A. & Jones. C.I. (1996). Productivity across industries and countries: time series theory and evidence. Rev. Econ. Stat. 78. 135-146.

- Gutierrez, L. (2005). Why is agricultural labor productivity higher in some countries than others?. Agricultural Economic Review. 3: pp. 58-78.

- Hardi. K. (2000). Testing for stationary in heterogeneous panel data. J. Econometrics 3. 148-161.

- Harris. R.D.F. & Tzavalis. E. (1999). Inference for unit roots in dynamic panels where the time dimension is fixed. J. Econometrics. 91. 201-226.

- Im. K. Pesaran. H. & Shin. Y. (1997). Testing for unit roots in heterogeneous panels. Manuscript. University of Cambridge, Cambridge.

- Levin. A. & Lin. C.F. (1992). Unit Root Tests In Panel Data: Asymptotic and Finite-sample Properties. Working Paper. University of California, San Diego.

- Levin. A. and Lin. C.F. (2002). Unit root tests in panel data: asymptotic and finite-sample properties. J. Econometrics 108. 1-24.

- McCunn. A. & Huffman. W.E. (2000). Convergence in US productivity growth for agriculture: implications of interstate research spillover for funding agricultural research. Amer. J. Agr. Econ. 28. 370-388.

- Mukherjee. A.N. & Kuroda. Y. (2003). Productivity growth in Indian agriculture: is there evidence of convergence across state?. Agricultural Economics. 29. 43-53.

- Nghiem. H.S. & Coelli. T. (2001). The effect of incentive reforms upon productivity: Evidence from the Vietnamese rice industry. CEPA Working papers, 3, 2001, School of Economics Studies, University of New England, Armidale, Australia.

- Shing. C.Y. (1995). Productivity growth, technical progress and efficiency change in Chinese agriculture. J. of Comparative Econ. 21. 207-229.