تعیین کشش تقاضای محصولات غذایی منتخب در استان مازندران با استفاده از الگوی سیستم معادلات تقاضای تقریباً ایده‌آل (AIDS) مطالعه موردی گوشت سفید، آبزیان و قرمز

الموضوعات : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

کمال عطایی سلوط ¹ , حمید محمدی ²

1 - دانش آموخته‌ دکتری اقتصاد کشاورزی از دانشگاه زابل.
2 - استادیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه زابل.

تاريخ الإرسال : 11 الأحد , ذو الحجة, 1435 تاريخ التأكيد : 25 السبت , رمضان, 1439 تاريخ الإصدار : 13 الأحد , محرم, 1440

الکلمات المفتاحية: استان مازندران, سیستم معادلات تقاضای تقریباً ایده‌آل (AIDS), کشش تابع تقاضا, گوشت,

ملخص المقالة :

    برگزیدن تصمیم‌های مستدل و اثربخش در زمینه تنظیم بازار محصولات کشاورزی نیازمند آگاهی از ضریب کشش قیمتی و متقاطع تابع تقاضا می‌باشد. در این پژوهش، سیستم توابع تقاضای محصولات گوشتی شامل گوشت مرغ، گوشت قرمز و گوشت آبزیان در چارچوب سیستم تقاضای تقریباً ایده‌آل (AIDS) در دوره زمانی 90-1367 در استان مازندران برآورد شده است. بر اساس یافته‌های پژوهش، تقاضای گوشت آبزیان و بویژه گوشت قرمز به لحاظ قیمتی باکشش و تقاضای گوشت سفید نیز دارای کشش واحد است. گوشت سفید و قرمز دارای کشش درآمدی کم‌تر از یک محصول نرمال ضروری و گوشت آبزیان با دارا بودن کشش درآمدی بیش‌تر از یک، محصولی لوکس بشمار می‌رود. هم‌چنین، در دوره مورد مطالعه با توجه به کشش‌های متقاطع تقاضای محاسبه شده، هر سه نوع گوشت محصولاتی جانشین بشمار می‌روند. به دلیل به پایین بودن ضرائب کشش‌های متقاطع تقاضا برای هر سه نوع گوشت (کشش گوشت آبزیان-سفید 2/0، کشش گوشت قرمز-سفید 21/0، کشش گوشت قرمز-آبزیان 33/0)، نبایستی انتظار داشت که تغییر در قیمت یک نوع گوشت، تقاضای سایر گوشت‌ها را به گونه‌ای چشمگیر دچار تغییر کند.
 
طبقه‌بندی JEL: D12, D49, Q11.

المصادر:

 

- بانک مرکزی جمهوری اسلامی‌ ایران 1392. گزارش حساب‌های ملی و شاخص بهای کلاها و خدمات مصرفی ایران. پایگاه آماری بانک مرکزی ایران: www.cbi.ir.

- بی‌نام، اداره کل جهاد کشاورزی استان مازندران 1392. معاونت برنامه‌ریزی و اقتصادی، اداره کل آمار و اطلاعات.

- شفیعی، ل. (1390). شناسایی عوامل مؤثر بر تقاضا و چگونگی افزایش مصرف آبزیان در استان کرمان، وزارت جهاد کشاورزی، مؤسسه پژوهش‌های برنامه ریزی.

- صبوحی صابونی، م. و احمدپور، م. (1391). برآورد تابع‌های تقاضای محصولات کشاورزی ایران با استفاده از روش برنامه‌ریزی ریاضی (کاربرد روش بیش‌ترین بی‌نظمی). فصلنامه اقتصاد کشاورزی، جلد 6، شماره 1، صفحه‌های 91-71.

- قربانی، م.، شکری، ا. و مطلبی، م. (1389).الگوی تصحیح خطای سیستم تقاضای تقریباً ایده‌آل برای انواع گوشت در ایران، فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، شماره 69، صفحه‌های 132-112.

- گودرزی، م.، مرتضوی، ا. و پیکانی، غ. (1386).بررسی تقاضای گروه‌های اصلی کالاهای مصرفی و خوراکی در مناطق شهری ایران با استفاده از الگوی بودجه‌بندی دو مرحله‌ای، فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، شماره 57 (ویژه بازارهای کشاورزی)، صفحه‌های 159-131.

- محمدزاده، پ.، بهبودی، د. و حکمتی فرید، ص. (1394).مقایسه تطبیقی سیستم­های مختلف تقاضا در تبیین رفتار مصرفی خانوارهای شهری. مجله پژوهشات اقتصادی، دوره 50، شماره 1، صفحه‌های 216-193.

- محمدی، ح. و نوروزی، ق. (1390).آزمون کشش پذیری مصرف کالاهای اساسی ایران با استفاده از الگوی تقاضای تقریباً آرمانی. فصلنامه علمی-پژوهشی رفاه اجتماعی، شماره 39، صفحه‌های 325-311.

- مرکز آمار ایران (1392).گزارش حساب‌های ملی و درآمدی خانوار ایران. پایگاه آماری مرکز آمار ایران: www.amar.org.ir.

 

 

Refrences

- Adhikari, M., Paudel, L., Houston ,J., Paudel, K.P. & Bukenya, J. (2006). Impact of cholesterol information on meat demand: Application of an updated cholesterol index. Journal of Food Distribution Research 37: 60-69.

- Alboghdady, M.A. & Alashry, M.K. (2010). The demand for meat in Egypt: An almost ideal estimation. African journal of Agricultural and Resource Economics 4: 70-81.

- Anderson, S. & Moser, A. (2010). Consumer choice and health: the importance of health attributes for retailmeat demand in Canada. Canadian Journal of Agricultural Economics 58: 249-271.

- Buse, A. (1994). Evaluating the linearized almost ideal demand system, American Journal of Agricultural Economics, 76: 781-793.

- Deaton, A. & Muellbauer, J. (1980). An Almost Ideal Demand System, American Economics Review, 70: 312-326.

- Henneberry, S.R. & Hwang, S.H. (2007). Meat demand in South Korea: An application of the restricted sourcedifferentiated almost ideal demand system model. Journal of Agricultural and Applied Economics 39: 47-60.

- Katchova, A.L. & Chern, W.S., (2004). Comparison of Quadratic Expenditure system and Almost Ideal Demand System based on Empirical data. International Journal of Applied Economics, 1(1): 55-64.

- Wnag, Z. & Bessler, D.A. (2013). Forecast Evaluation in Meat Demand Analysis. Agribusiness, 19(4): 505-524.

- Rajabi, M., Ranjbar, H. & Khorsandi, M.D. (2012). Dynamic Analysis of Iran’s Long-Run Import Demand (AIDS) (1969-2007). 2nd International Conference on Economics, Trade and Development. IPEDR 36: 133-138.

- Tonsor, G.T., Minter, J.R. & Schroeder, T.C. (2010). U.S. Meat demand: household dynamics and media information impacts. Journal of Agricultural and Resource Economics 35: 1-17.