بررسی و تحلیل روند تحولات نظام شهری استان ایلام طی سالهای 1345 تا 1385
الموضوعات : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ایعلی شماعی 1 , علی محمد جمهوری 2
1 - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
2 - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: ایلام, برنامه ریزی منطقه ای, نظام شهری, سلسله مراتب جمعیت شهری,
ملخص المقالة :
اولین مرحله در برنامهریزی منطقهای تحلیل نظام سلسلهمراتب شهری و روند تحولات آن درسطح مناطق و نواحی یک کشور است. در دنیای واقعی هیچ شهر و منطقهای بی نیاز از ارتباط و تعامل با شهرها و مناطق دیگر نیست. در پرتو این ارتباط متقابل است که نظام شهری متوازن شکل میگیرد. این مقاله با هدف، دستیابی به ویژگیهای شبکه شهری استان ایلام و چگونگی روند تحولات آن طی سالهای 1345 تا 1385 پرداخته است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی با بهرهگیری از مدلهای نخست شهری، ضریب آنتروپی، ضریب جینی، تمرکز هرفیندال، عدم تمرکز هندرسون و قانون رتبه- اندازه انجام گرفته است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که پدیدهی نخست شهری، گسست در ساختار سلسلهمراتبی، کم جمعیتی اکثر شهرها، عدم تعادل و توازن در توزیع فضایی جمعیت شهری از ویژگیهای شبکه شهری استان است. در سالهای اخیر اگرچه از میزان نخست شهری کاسته شده و از رقم 77 درصد در سال 45 به 48 درصد در سال 85 رسیده، اما شبکه شهری همچنان به لحاظ توزیع فضایی جمعیت ناموزون و نامتعادل است. این امر موجب عدم بهرهبرداری بهینه از منابع سرزمینی شده است.