تسکینی بر فقیران شهری: ارائه الگوی برنامهریزی مسکن بیخانمانها در کلانشهر تهران
الموضوعات :
فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای
ابوالفضل مشکینی
1
(دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.)
الهه شاکری منصور
2
(دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران)
تاريخ الإرسال : 17 الثلاثاء , ذو الحجة, 1442
تاريخ التأكيد : 04 السبت , صفر, 1443
تاريخ الإصدار : 08 الأربعاء , جمادى الأولى, 1445
الکلمات المفتاحية:
کلانشهر تهران,
تحلیل عاملی تاییدی,
برنامه ریزی مسکن,
بی خانمانی,
ملخص المقالة :
برنامهریزی و سیاستگذاری مسکن با توجه به ابعاد گسترده آن به ویژه برای بیخانمانها و الگوی مناسب برای ساکنان آن یکی از دغدغههای اصلی امروز برنامهریزان شهری است. بیخانمانی نوعی از سکونت است که استانداردهای اساسی مسکن آن جامعه در آن رعایت نشود. هدف این مقاله، ارائه الگوی برنامهریزی مسکن بیخانمانها براساس الگوی حق به مسکن مناسب است.این پژوهش به لحاظ هدف کابردی و با توجه به ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی و از نوع تحلیل محتوا میباشد. ابتدا با استفاده از ادبیات نظری تحقیق الگوی مناسب مسکن در شش شاخص (امنیت تصدی؛ دسترسی به خدمات، تسهیلات و زیرساختها؛ قابلیت سکونت؛ استطاعت و توانایی؛ قابلیت دسترسی و تناسب فرهنگی) تدوین گردیده و سپس با استفاده از روش دلفی متشکل از سه گروه اساتید، کارشناسان و مدیران حوزه مسکن و شهرسازی و دانشجویان دکتری و کارشناسی ارشد که از طریق روش نمونه گیری قضاوتی در دسترس انتخاب شدهاند؛ سپس پرسشنامهها بهصورت الکترونیکی ارسال گردید. در نهایت نیز برای ارائه الگوی برنامهریزی مسکن بیخانمانها در کلانشهر تهران از تحلیل عاملی تاییدی در نرم افزار Amos استفاده شدهاست.یافته ها نشان میدهد که شاخص امنیت تصدی با بار عاملی 83/0، شاخص دسترسی به خدمات، تسهیلات و زیرساختها با 80/0 و شاخص استطاعت و توانایی با 63/0 به ترتیب بیشترین بار عاملی و اهمیت را در ارائه الگوی برنامهریزی مسکن دارند. نتایج تحقیق حاکی از آن است که مدل عاملی تدوین شده، برازش خوبی داشته و رابطه معناداری میان شاخصهای مسکن مناسب در کلانشهر تهران وجود دارد. بنابراین میتوان گفت برای حل مشکل مسکن بیخانمانها، استفاده از الگوی برنامهریزی مسکن مبتنی بر حق به مسکن مناسب در سیاستگذاریها و برنامهریزیهای مسکن کشور مطابق با ماهیت قانون اساسی امری ضروری میباشد.
المصادر:
Aalbers, M.B.; Gibb, K. (2014). Housing and the right to the city: Introduction to the special issue. International Journal of Housing Policy, 14(3), 207-213. DOI:1080/14616718.2014.936179.
AlKhalili, N.; Dajani, M.; De Leo, D. (2014).Shifting realities: Dislocating Palestinian Jerusalemites from the capital to the edge. International Journal of Housing Policy, 14(3), 257-267. DOI:1080/14616718.2014.933651.
Amore, K. (2013).Focusing on conceptual validity: a response. European Journal of Homelessness, 7(2), 223-236.
Anderson, L. (2012). Policies to Address Homelessness: Rights-Based Approaches. International Encyclopedia of Housing and Home, 5, 249-254. http://www.elsevierdirect.com/article.jsp?pageid=11696.
Arifin, W. N.; Yusoff, M. S. B. (2016). Confirmatory Factor Analysis of the Universiti Sains Malaysia Emotional Quotient Inventory Among Medical Students in Malaysia, SAFE Open,1-9. DOI:1177/2158244016650240.
Bratt, R.; Stone, M.; Hartman, C. (2006). A Right to Housing: Foundations for a New Social Agenda, Philadelphia. Temple University Press.
Busch-Geertsema, V.; Gulhane, D.; Fitzpatrick, S. (2016). Developing a global framework for conceptualising and measuring homelessness. Habitat International, 55,124-132 DOI:1016/j.habitatint.2016.03.004.
Chamberlain, C.; Mackenzie, D. (1992). Understanding contemporary homelessness: Issues of definition and meaning. The Australian Journal of Social Issues ,27, 274-297. https://doi.org/10.1002/j.1839-4655.1992.tb00911.x
Dagnall, N.; Denovan, A.; Parker, A.; Drinkwater, K.; Walsh, R. S .(2018). Confirmatory Factor Analysis of the Inventory of Personality Organization-Reality Testing Subscale, Front. Psychol, 9, Article 1116. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2018.01116.
Duff, C. (2017). The affective right to the city, Transactions of the Institute of British Geographers. 42(4), 516-529. https://doi.org/10.1111/tran.12190.
Erasmus, C. (2010). Impact of low cost housing on the perceived quality of life and wellbeing of its occupants. Nurture, 4(1), 26-31. https://doi.org/10.55951/nurture.v4i1.49.
Esmailpoor, N., Zare Rodd Bazani, M., Nasrian, Z. (2017). Investigation and Analysis of Urban Housing Policies in Asia's East and Southeast Countries. Building Engineering & Housing Science, 11(21), 19-33. [In Persian].
Fanni, Z., Kuzegar, L., Samani Majd, A. (2020). Obstacles and Requirements for the Realization of Sustainable Housing from the Point of View of Experts and Urban Managers (Case Study: Atabak Abandoned Texture). Regional Planning, 10(37), 151-164. [In Persian].
FEANTSA .(2012). On the Way Home? FEANTSA Monitoring Report on Homelessness and Homeless Policies in Europe, Brussels: FEANTSA.
Fawaz, M. (2009). Neoliberal urbanity and the right to the city: A view from Beirut’s periphery. Development and Change, 40(5), 827-52. DOI:1111/j.1467-7660.2009.01585.x
Fitzpatrick, S.; Stephens, M. (2014). Welfare regimes, social values and homelessness: Comparing responses to marginalised groups in six European countries. Housing Studies, 29(2), 215-234. DOI: 10.1080/02673037.2014.848265.
Habibi, S .M.; Ahari, Z. (2004). A Comparative Study of Household Population Transformation - Housing and Urbanism in Iran, France and Romania. Honar ha ye Ziba, 19(19). 5-16. [In Persian].
Hartman, C. (2002). Between Eminence & Notoriety: Four Decades of Radical Urban Planning (New Jersey: Center for Urban Policy Research. The University of New Jersey).
Hastings, C. (2020). Homelessness and critical realism: a search for richer explanations. Housing Studies, 36(5), 1-21. DOI:1080/02673037.2020.1729960.
Kadi, J.; Ronald, R. (2014). Market-based housing reforms and the right to the city: the variegated experiences of New York, Amsterdam and Tokyo. International Journal of Housing Policy. 14(3), 268-292. DOI:1080/14616718.2014.928098.
Kenna, P. (2005).Housing Rights and Human Rights, Brussels: FEANTSA.
King, A.Th. (2000). The Demand for Housing: A Lancastrian Approach, Southern Economic Journal. 43, 1077-1087. https://doi.org/10.2307/1057332.
Leijten, I.; De Bel, K. (2020). Facing financialization in the housing sector: A human right to adequate housing for all. Netherlands Quarterly of Human Rights, 38(2), 94-114. DOI:1177/0924051920923855.
Loison-Leruste, M.; Quilgars, D. (2009). Increasing access to housing: implementing the right to housing in England and France. European Journal of Homelessness, 3, 75-100.
Lucas, D, S. (2016). Federal homelessness policy: A robust political economy approach. The Review of Austrian Economics, 30(3), 277-303. DOI: 10.1007/s11138-016-0356-x.
Marais, L.; Ntema, J.; Cloete, J.; Rani, Kh.; Lenka, M. (2016). Reinforcing Housing Assets in the Wrong Location? The Case of Botshabelo, South Africa. Urban Forum, 27(3), 347-362. DOI:1007/s12132-016-9276-x.
McClure, K. (2008). Deconcentrating Poverty with Housing Programs. Journal of the American Planning Association, 74(1), 90-99. DOI:1080/01944360701730165.
Meshkini, A.;Sadeghi, Y.; Akbari, M. (2013). Residence Security, the Organization Key to Informal Settlements Case Study: Tehran Metropolis District (Eslamshahr, Nasim Shahr, and Gulistan) and Karaj in Alborz Province. Geography and Environmental Planning Journal, 50(2), 212-222.1001.1.20085362.1392.24.2.15.2 [In Persian].
Meshkini, A,; Zarghamfard, M. (2018). The Right to Adequate Housing Component of right to city. Tahan Press, Tehran. [In Persian].
Min Park, J.; Fertig, A.; Metraux, S. (2011). Changes in maternal health and health behaviours as a function of homelessness. Social Service Review, 85(4), 565-585. doi/abs/10.1086/663636.
Minnery, J.;Greenhalgh, E. (2007). Approaches to homelessness policy in Europe, the United States, and Australia. Journal of Social Issues, 63(3), 641-655. DOI:1111/j.1540-4560.2007.00528.x.
Mitchell, D. (2003). The right to the city: Social justice and the fight for public space. New York: Guilford Press.
Morris, A. (2010). The lack of a right to housing and its implications in Australia. Journal of Australian Political Economy, 65, 28-57.
O’Donnell, J. (2019). Does social housing reduce homelessness? A multistate analysis of housing and homelessness pathways. Housing Studies,1-27. DOI:1080/02673037.2018.1549318.
(2021). The human right to adequate housing. OHCHR
Paraschiv, M. (2013). Urban Space Patterns and Homelessness in Bucharest, Romania, Proceedings REAL CORP 2013 Tagungsband, ISBN: 978-3-9503110-4-4.
Quicke, S. P.; Green, Ch. (2017). Precarious residence: Indigenous housing and the right to the city. Geoforum, 85,167-177. DOI:1016/j.geoforum.2017.07.023.
Rapelang, Th.; Nel, V.; Stewart, Th. (2018). Exercising the right to access adequate housing in Joe Morolong Local Municipality, Rural South Africa. J Hous and the Built Environ, 33(4), 695-714. DOI:1007/s10901-017-9578-x.
Rauh, V. A.; Landrigan, Ph.; Claudi, L. (2008). Housing and Health, Intersection of Poverty and Environmental Exposures. Annals of the New York Academy of Sciences, 1136(1), 276-288. DOI: 1196/annals.1425.032.
Rezaei, M.R.; KamaeiZadeh, Y. (2013), An Evaluation of the Satisfaction Level of the Residents of Maskan-e-Mehr Complexes Case Study: The Case of Fatemieh Site in Yazd. Motaleate Shahri. 2(5), 13-26. [In Persian].
Rolink, R. (2014). Place, inhabitance and citizenship: the right to housing and the right to the city in the contemporary urban world. International Journal of Housing Policy, 14(3), 293-300. DOI: 10.1080/14616718.2014.936178.
Shams, M.; Gomar, M. (2016). Evaluation of Quantitative and Qualitative Housing in Hamadan Province (Emphasizing: low-income Families). Journal of Regional Planning, 5(20), 55-68. [In Persian].
Shinn, M.; Khadduri, J. (2020). In the Midst of Plenty, Homelessness and What to Do About It, Hoboken, NJ: Wiley-Blackwell.
Smith, J. (2013). Methodological problems of sampling young homeless people in four European societies with different level of service provision and definitions of homelessness, Housing. Care and Support, 16, 64-75. ISSN: 1460-8790.
Strauss, M. (2017). A right to the city for South Africa’s urban poor, Dissertation presented for the degree of Doctor of Laws in the Faculty of Law at Stellenbosch University, Supervisor: Professor Sandra Liebenberg, March, 2017.
Tipple, G.; Speak, S. (2006). Who is homeless in developing countries? Differentiating between inadequately housed and homeless people. International Development Planning, 28 (1), 57-84. DOI:3828/idpr.28.1.3.
UN Habitat. (2017). Human Rights In Cities Handbook Series The Human Rights-Based Approach to Housing and Slum Upgrading, United Nations Human Settlements Programme (UN-Habitat).
UN Committee on Economic, Social and Cultural Rights (CESCR), General Comment No. 4: The Right to Adequate Housing (Art. 11 (1) of the Covenant), 13 December 1991.
Waldbrook, N. (2015) Exploring opportunities for healthy aging among older persons with a history of homelessness in Toronto, Canada. Social Science & Medicine, 128,126-133. DOI: 1016/j.socscimed.2015.01.015
Yung, B.; Lee, F,P. (2012). Right to Housing in Hong Kong: Perspectives from the Hong Kong Community. Housing, Theory and Society, 29(4), 401-419. https://doi.org/10.1080/14036096.2012.655382.
_||_
