بررسی عوامل اثرگذار بر قیمت تمام‌شده مسکن در کلان‌شهرهای ایران با تاکید بر متغیرهای اعتباری

الموضوعات : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

اسداله الوندی زاده ¹ (دانشجوی دکتری رشتۀ اقتصاد بین‌الملل، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران.)
عباس امینی فرد ² (استادیار گروه اقتصاد، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران.)
هاشم زارع ³ (استادیار گروه اقتصاد، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران.)
مهرزاد ابراهیمی ⁴ (استادیار گروه اقتصاد، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران.)

تاريخ الإرسال : 29 السبت , رجب, 1442 تاريخ التأكيد : 21 الأحد , محرم, 1443 تاريخ الإصدار : 05 الأحد , محرم, 1445

الکلمات المفتاحية: مسکن, تسهیلات بانکی, متغیرهای اعتباری, نوسانات قیمت مسکن,

ملخص المقالة :

قیمت مسکن به عنوان یک کالای غیرمنقول تابع عوامل اعتباری است که میتواند بر نوسانات قیمت مسکن اثر بگذارد. هدف از انجام این پژوهش شناخت میزان و شدت تأثیرگذاری متغیرهای اعتباری تسهیلات رهنی بر شاخص قیمت مسکن در کلان شهرهای انتخابی طی سالهای 1389 تا 1399 می باشد، همچنین در چارچوب داده های تابلویی از روش رگرسیون گام به گام استفاده شده است. شناخت عوامل و متغییرهای تاثیرگذار بر قیمت مسکن، می تواند نقش بسزایی در تصمیمات اقتصادی مرتبط با مسکن و سیاست گذاری در این حوزه داشته باشد. در این تحقیق با بکار گیری روش های آماری و اقتصادسنجی و استفاده از مدل داده های تابلویی به بررسی عوامل اثرگذار بر قیمت تمام‌شده مسکن در کلان‌شهرهای ایران با تاکید بر متغیرهای اعتباری پرداخته شده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی ـ‌ تحلیلی است. بر اساس این مدل متغیرهای مؤثر بر قیمت مسکن در کلان شهرهای ایران به ترتیب اولویت عبارتند از: مبلغ تسهیلات مسکن، نسبت ارزش تسهیلات به بهای مسکن، نمره اعتباری متقاضیان تسهیلات رهنی، میانگین بازپرداخت اقساط، نرخ تورم و نرخ سود تسهیلات بانکی که ضرایب تمامی متغیرها به لحاظ آماری معنادار و هماهنگ با مبانی نظری است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که مهمترین عامل تعیین کننده شاخص قیمت مسکن نرخ تورم با ضریب تأثیر 1.93 می باشد. شاخص نسبت ارزش وام به قیمت مسکن، مبلغ تسهیلات رهنی و نمره اعتباری اثر کاهنده بر شاخص قیمت مسکن دارند. به طور کلی هرچه نمره اعتباری متقاضیان تسهیلات در کلان شهر ها بالاتر، نرخ سود تسهیلات و نرخ تورم کمتر، مبلغ تسهیلات بیشتر و نسبت LTV بیشتر باشد، شاخص قیمت مسکن کمتر خواهد بود.

المصادر:

1. Abrishemi, H., & Mehrara, M. (2019). Applied Econometrics, University of Tehran, Third Edition, p.45. [in Persian]


2. Alavi Zarang, E. (2002). The Role of Banking Facilities on Housing Market Fluctuations in Urban Areas. Master Thesis, Al-Zahra University. [in Persian]


3. Beikzadeh, H., et al. (2014). A Study of Factors Affecting Credit Risk and Prioritization of Credit Scoring Criteria of Bank Customers by AHP Technique: Case Study of the National Bank of West Azerbaijan Province. Trend Quarterly, 21(68), 150-121. [in Persian]


4. Beltratti, A., & Morana, C. (2010). International Housing Prices and Macroeconomic Fluctuations. Journal of Banking and Finance, 34, 533-545.


5. Chen, M. C., Tsai, I. C., & Chang, C. O. (2015). An Empirical Analysis of Determination of House Prices in the Taipei Area. Taiwan Economic Review, 30(4), 563-256.


6. Chow, S. C., Cunado, J., Gupta, R., & Wong, W. K. (2017). Causal Relationships Between Economic Policy Uncertainty and Housing Market Returns in China and India: Evidence From Linear and Nonlinear Panel and Time Series Models. Studies in Nonlinear Dynamics & Econometrics, 22(2).


7. Di Maggio, M., Amir, K., Benjamin, J. K., Tomasz, P., Rodney, R., Amit, S., & Vincent, Y. (2017). Interest Rate Pass-Through: Mortgage Rates, Household Consumption, and Voluntary Deleveraging. American Economic Review, 107(11), 3550–3588.


8. Dorudian, H. (2008). Analysis of housing price fluctuations in Tehran and the factors affecting it. Master Thesis, University of Tehran. [in Persian]


9. Gimeno, R., & Martinez-Carrascal, C. (2010). The Relationship between Housing Prices and House Purchase Loans: The Spanish case. Journal of Banking and Finance, 34, 1849.


10. Haji Heidari, A., Ezatpanah, B., & Meshkini, A. (1400). Spatial Analysis of Factors Affecting Housing Prices in the Metropolis of Tehran. Regional Planning Quarterly, 10. [in Persian]


11. Heidari, H. (2011). Evaluation of the effect of monetary shocks on the price and level of activities in the housing sector using a FAVAR model. Economic Modeling Research, 129-153. [in Persian]


12. Hill, R. C., Griffiths, W. E., & Lim, G. C. (2018). Principles of Econometrics, 5th Edition.


13. HUI, E. C. M., & NG, I. M. H. (2016). Access to Mortgage Credit and Housing Price Dynamics. International Journal of Strategic Property Management, 20(1), 64–76.


14. Izadkhasti, H., et al. (2017). Macroeconomic Factors Analysis Affecting Household Housing Capacity Index in Urban Areas of Iran. Iranian Journal of Applied Economic Studies, 8(29), 41-71.


15. Jianmin Luo, Renato Pereira, & Álvaro Dias. (2020). An Empirical Investigation of the Portuguese Housing Prices (2004-18). Journal of Reviews on Global Economics, 9, 47-67.


16. Karpestam, P., & Johansson, S. (2019). Interest-only Mortgages and Housing Market Fluctuations in Denmark. Journal of Housing Economics, 46, 101627.


17. Khiabani, N. (2010). How Important are Oil and Money Shocks in Explaining Housing Market Fluctuations in an Oil-exporting Country?: Evidence from Iran. Munich Personal RePEc Archive. MPRA Paper No. 34041.


18. Kim, J. (2019). How Foreclosure Delays Impact Mortgage Defaults and Mortgage Modifications. Journal of Macroeconomics, 59, 18-37.


19. Kriwoluzky, A., Müller, G. J., & Scheer, A. (2017). Financial Repression in General Equilibrium. Leibniz-Informationszentrum Wirtschaft Leibniz Information Centre for Economics.


20. Ligita, G., Rita, R., & Arjan, S. (2016). Assessment of the impact of macroeconomic factors on housing price level: Lithuanian case. Intellectual Economics, 10(2), 122-127.


21. Maleki, B. (2016). Housing Market Analysis in Iran. Industrial Management Organization, 26. [in Persian]


22. Maleki, B. (2016). Housing Market Analysis in Iran. Industrial Management Organization, 26. [in Persian]


23. McKinnon, R. (1973). Money and Capital in Economic Development. Brookings Institution, Washington.


24. McKinnon, R. (1973). Money and Capital in Economic Development. Brookings Institution, Washington.


25. Mohseni Demneh, Q. (2006). How to test the theory of arbitrage-based pricing? Economic Research Letter, 219-245. [in Persian]


26. Mohseni Demneh, Q. (2006). How to test the theory of arbitrage-based pricing? Economic Research Letter, 219-245. [in Persian]


27. Nasrallah, et al. (2005). A Study of the Performance of the Dutch Disease and the Effect of Bank Lending Rates on Housing Prices in Iran Using a Wide-Interrupt Self-Explained Model (ARDL). Journal of Housing Economics, 47, 29-50. [in Persian]


28. Oikarinen, E. (2007). Studies on Housing Price Dynamics. Turku School of Economics.


29. Qolizadeh, A. (2008). Housing price bubble and its determining factors in Iran. Quarterly Journal of Housing Economics, 2. [in Persian]


30. Qolizadeh, A. (2008). Housing Price Theory in Iran. Noor Alam Hamedan Publications, 71-72. [in Persian]


31. Qolizadeh, A. (2008). Housing Price Theory in Iran. Noor Alam Hamedan Publications, 71-72. [in Persian]


32. Queijo von Heideken, V., Finocchiaro, D., & Riksbank, S. (2009). Do Central Banks React to House Prices? Research Department, Gentral Benk Of Sweden, 21.


33. Queijo von Heideken, V., Finocchiaro, D., & Riksbank, S. (2009). Do Central Banks React to House Prices? Research Department, Gentral Benk Of Sweden, 21.


34. Robstad, O. (2018). House prices, credit and the effect of monetary policy in Norway: Evidence from Structural VAR Models. Empirical Economics, 54(2), 461-483. [in Persian]


35. Tajli, S. A. (2006). Credit rating of bank customers. Bank and Economics Journal, 68, 34.


36. Tan, P. (2006). Factors Affecting Credit Risk of Bank Customers. Shahid Beheshti University Master Thesis.


37. Watuwa, R., & Johnstone, H. (2007). House prices in Canada: An Empirical Investigation. School of Business, Cape Breton University.