سیاستگذاری شهری و مسئله تغییرات ساختارهای جمعیتی، با تاکید بر روندهای سالمندی جمعیت، مورد مطالعه کلانشهر تهران

سمیه رضائی حاجیده ¹ ( دانشجوی دکتری گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. )
مجید شمس ² ( استاد گروه جغرافیای دانشگاه ازاد ملایر )
یوسفعلی زیاری ³ ( دانشیار گروه جغرافیای دانشگاه ازاد تهران مرکز )

تاريخ الإرسال : 13 السبت , شوال, 1443 تاريخ التأكيد : 08 الثلاثاء , ربيع الأول, 1444

الکلمات المفتاحية: شهر تهران, تحلیل مضمون, سیاستگذاری شهری, ساختارهای جمعیتی, سالمندی جمعیت,

ملخص المقالة :

چکیده
یکی از مسائل عمده جمعیتی عموما در کشورهای جهان ازجمله کشورهای جهان سوم مسئله سالخوردگی جمعیت و پیامدهای ناشی از آن است که در حال حاضر کشور ایران نیز مرحله انتقال ساختار سنی جمعیت از جوانی به سالخوردگی را تجربه می کند. با اینکه جمعیت سالمند سهم کمی از جمعیت کشور را به خود اختصاص داده است اما فزونی سرعت رشد جمعیت سالمند در مقایسه با رشد جمعیت کل کشور و پیش بینی افزایش تعداد و سهم سالخوردگان جمعیت 60 سال و بالاتر در سالهای آتی لزوم توجه به این گروه را موردتاکید قرار می دهد. این پژوهش از لحاظ روش گردآوری داده‌ها، توصیفی و از جهت شیوه اجرا، پیمایشی بود. در بخش کیفی با استفاده از رویکرد تحلیل مضمون، ابعاد و مولفه های سیاستگذاری شهری و مسئله تغییرات ساختارهای جمعیتی، با تاکید بر روندهای سالمندی جمعیت شناسایی گردید و پژوهشگر با استفاده از روش کیفی به طراحی یک الگو جهت سیاست گذاری شهری پرداخت است. در بخش کمی جهت اعتبارسنجی جامعه آماری این پژوهش مدیران و کارشناسان ارشد برنامه ریزی شهری در شهر تهران بودند که با استفاده از معادله کوکران، تعداد نمونه‌های مورد بررسی برابر با 175 نفر ارزیابی‌شد. برای تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش نیز نرم‌افزار Smart-PLS3 و SPSS22 مورد استفاده قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که الگوی سیساتگذاری شهری دارای اعتبار می باشد و نتایج نشان داد که وضعیت برنامه ریزی شهری با در نظر گرفتن روندهای سالمندی جمعیت با میانگین 18/2 به طور معناداری پایین تر از حد متوسط (3) قرار دارد.