تأثیر انباشت تحقیق و توسعه (داخلی و خارجی) و سرمایه انسانیِ بخش کشاورزی بر فقر مناطق روستایی ایران

الموضوعات : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

ابوالفضل شاه آبادی ¹ (دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران)
فریبا مهری تلیابی ² (کارشناس ارشد علوم اقتصادی، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران)

تاريخ الإرسال : 17 الجمعة , محرم, 1437 تاريخ التأكيد : 23 الخميس , رجب, 1438 تاريخ الإصدار : 22 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1438

الکلمات المفتاحية: سرمایه انسانی, فقر روستایی, تحقیق و توسعه داخلی, سرریز تحقیق و توسعه,

ملخص المقالة :

     با توجه به استقرار 9/25 درصد جمعیت کشور در روستاها و نقش­ بسزایی که روستاها در تأمین امنیت غذایی، تولید مواد اولیه صنایع، افزایش ارزش افزوده و اشتغال و کاهش فقر دارند؛ بررسی مسائل روستاییان از اهمیت والایی برخوردار است. همچنین با توجه به اشتغال بخش اعظم روستاییان در فعالیت­های کشاورزی مسلماً یکی از کانال­های مؤثر بر کاهش فقر روستایی افزایش ارزش افزوده بخش کشاورزی از طریق افزایش انباشت تحقیق و توسعه داخلی و خارجی است، لذا هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر انباشت هزینه تحقیق و توسعه داخلی و خارجی (سرریز تحقیق و توسعه از کانال واردات) بخش کشاورزی بر فقر مناطق روستایی ایران طی سا­ل­های 1390-1350 است. این پژوهش دارای رویکردی تحلیلی – توصیفی است و با استفاده از ابزارهای متداول اقتصاد سنجی به تخمین معادله فقر روستایی می­پردازد. نتایج نشان می­دهد یک درصد افزایش در تأثیر متقابل نسبت سرمایه انسانی به شاغلین با انباشت هزینه تحقیق و توسعه داخلی منجر به کاهشی به میزان 73/1 درصد و یک درصد افزایش در تأثیر متقابل نسبت سرمایه انسانی به شاغلین با انباشت هزینه تحقیق و توسعه خارجی منجر به افزایشی به میزان 36/3 درصد در فقر نسبی مناطق روستایی می­گردد. با توجه به جایگاه فعالیت­های تحقیق و توسعه و سرمایه انسانی در تحول فناوری و کاهش فقر در مناطق روستایی لازم است از طریق هماهنگی مابین سیاست­های کلان اقتصادی شاهد گسترش بازار سرمایه انسانی و ایجاد انگیزه در فعالین بخش خصوصی جهت گسترش بازار تحقیق و توسعه داخلی بوده و همچنین، باید از طریق واردات هدفمند نهاده­ها و کالاهای واسطه­ای و سرمایه­ای بخش کشاورزی و انتخاب صحیح شرکای تجاری، شاهد افزایش جذب سرریز تحقیق و توسعه شرکای تجاری باشیم.

المصادر:

 

 

1. Alene, A. D. and Coulibaly, O. (2009): The Impact of agricultural research on productivity and poverty in Sub-Saharan Africa. Food Policy, Vol. 2, No. 34, pp: 198-209


2. Alston, S. (2007): The Kuznets process and the inequality relationship. Journal of Development Economics, Vol. 1, No. 40, pp: 43- 67.


3. Alwang, J. and Siegel, P. B. (2003): Measuring the impact of research on poverty reduction. Agricultural Economics, Vol. 1, pp: 1-14.


4. Audinet, J-P. and Haralambous, S. (2005): Achieving the millennium development goals: Rural investment and enabling policy. Panel Discussion Paper, IFAD Governing Council – Twenty-Eighth Session.


5. Central Bank of the Islamic Republic of Iran. (2014): Tables and time series national accounts during the years 1971-2010 (constant 1999 prices). Tehran economic investigations office. Available at http://www.cbi.ir/section/1999.aspx recovery: 3/14/2015


6. Ding, Sh., Meriluto, L., Reed, R., Tao, D. and WU, H. (2011): The impact of agricultural technology adoption on income inequality in rural China: Evidence from southern Yunnan Province. China Economic Review, Vol. 22, No. 3, pp: 344-356.


7.  Dixon, K. (2000): rural development in the Third World. Translation: Nader Mehregan and Syed Hamid Reza Ashrafzadeh, Noorelm Publication.
   
   
   1. Fan, Sh. (2007): Agricultural research and rural poverty in India. International Food Policy Research Institute, Washington, No. 11, pp: 132-154.
   
   
   2. Fan, S., Jitsuchon, S. and Methakunnavut, N. (2004): The importance of public investment for reducing rural poverty in Middle-Income countries: The case of Thailand. DSGD Discussion Paper 7. Washington, DC: IFPRI
   
   
   3. Fan, S. and Zhang, L. (2003): Growth and poverty in rural China, the role of public investment. International Food Policy Research Report, Vol. 1, No. 125, pp: 122-151.
   
   
   4. Fan, S., Zhang, L. and Zhang, X. (2002): Growth, inequality and poverty in rural China: The role of public investments. Research Report 125, International Food Policy ResearchInstitute, Washington D.C
   
   
   5. Fan, S., Hazell, P. and Haque, T. (2000): Targeting public investments by agro-ecological Zone to achieve growth and poverty alleviation goals in rural India. Food Policy, Vol. 25, No. 4, pp: 411-428.
   
   
   6. Food and Agriculture Organization (FAO) (2015): available at http://www.fao.org/statistics/databases/en/
   
   
   7. Gaffari, G. R. and Haghparast, A. (2004): Markers of poverty in rural areas: A case study of villages city liberty city. Iranian Journal of Sociology, Vol. 5, No. 4, pp: 48-32 (in Persian).
   
   
   8. Ghofrani, F. (2013): Effect research and development Expenditure of agricultural sector on income inequality in rural arrears of Iran. master's thesis, Bu Ali Sina University in Hamedan, The Faculty of Economics and Social Sciences (in Persian).
   
   
   9. Hoggblade. S. (2007): Returns to investment in agriculture. Policy Synthesis Food Security Research Project-Zambia. No. 19, Available At http:// wwwaec.msu.edu/ agecon/ fs2/zambia/ index.htm)
   
   
   10. Jmaly Moghadam, E. (2003): The effects of development expenditures on poverty alleviation in rural areas of Iran. Quarterly Journal of Iran Economic Researches, seventh year, No. 25, pp: 174-153 (in Persian).
   
   
   11. Haggblade, S., Hammer, J. and Hazell, P, (1991): Modeling agricultural growth multipliers. American Journal Agriculture Economic, Vol. 73, No. 2, pp: 361–374.
   
   
   12. Hosseini, S. S. and Shahbazi, H. (2014): Determining the optimal amount of agricultural research expenditures Of Iran. Agricultural Economics and Development Research of Iran, Vol. 45, No. 1, pp: 40-23 (in Persian).
   
   
   13. Kashi, kh., Heidari, Kh. and Bagheri, F. (2005): Estimate the poverty line in Of Iran during the years (1984, 2000). Quarterly of Journal Social Welfare, the fourth year, Vol. 4, No. 17, pp: 164-137 (in Persian).
   
   
   14. Khalidi, K., Yazdani, S. and Haghighat Nejad Shirazi, A. (2008): The study of rural poverty Iran and determine the factors affecting it with emphasis on investment in agricultural sector. Quarterly of Iran Economic Research, Vol. 12, No. 35, pp: 228-205 (in Persian).
   
   
   15. Mehrabi Besherabadi, H, and Javdan, A. (2011): Effects of research and development on growth and productivity in the agricultural sector of Iran. Journal of Agricultural Economics and Development (Science and agricultural industries), Vol. 25, No. 2, pp: 180-172 (in Persian).
   
   
   16. Plan and Budget Organization. (2014): the annual budget laws, the years 1971 to 2009. Tehran: Management and Planning Organization.
       
       
       1. Rabie, M. (2008): Role of research and development in economic development of countries. The Growth of Technology, Vol. 4, No. 15, pp: 40-355 (in Persian).
       
       
       2. Rezaei, M.R., Shakour A. and Shamsoldini, A. (2011): Evaluation Worrying factor rural farmers case Study: villagers city of Darab. Quarterly Journal of Regional Planning, Vol. 2, No. 5, pp: 23-13 (in Persian).
       
       
       3. Statistical Center of Iran. (2014): Statistics Threaded, household income and spending time series during the years 1971-2011. Management and Planning Organization Tehran, available at http://www.amar.org.ir/Default.aspx?tabid=111
       
       
       4. Statistical Center of Iran (2017): population and housing census in 2017, 2011.
       
       
       5. Shahabadi, A. and Bashiri Monazzam, F. (2011): Role of knowledge components in added value agricultural sector of Iran. Quarterly Journal of Rural Development, Vol. 14, No. 4, pp: 125-105 (in Persian).
       
       
       6. Torkamani, J. and Jamali Moghadam, E. (2005): The effects of government development expenditures on poverty alleviation in rural areas. Quarterly Journal of Iran Economic Research, Vol. 7, No. 25, pp: 174-153 (in Persian).
       
       
       7. World Bank. (2007 and 2008): World bank agricultural research by region. Washington, D.C. Available At http://www.worldbank.org/ data/ online database. html).
       
       
       8. Yousefi, A., Mehdian, SH. and Khalaj, S. (2015): Identification determinants of multidimensional poverty in rural areas of Iran. Rural Researches, Vol. 6, No. 4, pp: 721-699 (in Persian).
       
       
       9. Zeller, M., Sharma, M., Carla, H. and Lapenu, C. (2006): An operational method for assessing the poverty outreach performance of development policies and projects: Results of studies in Africa. World Development, Vol. 34, No. 3, pp: 446-464.