بررسی وضعیت و نقش جامعه عشایری در توسعه پایدار مرزهای کشور(مورد مطالعه عشایر غرب ایران)

الموضوعات : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

مسعود صفری علی اکبری ¹

1 - استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

تاريخ الإرسال : 06 الثلاثاء , ربيع الثاني, 1441 تاريخ التأكيد : 10 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1441 تاريخ الإصدار : 09 الأربعاء , رمضان, 1442

الکلمات المفتاحية: استان کرمانشاه, توسعه پایدار, مرز, وضعیت و نقش عشایر,

ملخص المقالة :

جامعه عشایری همواره نقش مهمی در توسعه مناطق مختلف ایفا کرده است که مناطق مرزی از مهمترین آنها محسوب می شوند. حضور عشایر در این مناطق نقش بسیاری می تواند در روند توسعه پایدار آنها داشته باشد.  در این تحقیق، هدف بررسی وضعیت و نقش جامعه عشایری در توسعه پایدار مرزهای کشور به صورت مطالعه موردی جامعه عشایری غرب ایران می باشد. عشایر مورد مطالعه نیز شامل عشایر گوران، کلهر، ثلاث و کرند در استان کرمانشاه بوده اند. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است. روش گردآوری داده ها مبتنی بر مطالعات میدانی از طریق ابزار پرسش نامه است. حجم نمونه برابر با 200 نفر بوده است که در نهایت داده ها با روش های آماری تحلیل شده اند. نتیجه تحقیق نشان داد که بررسی میانگین کل ظرفیت های جامعه عشایری برابر با 69/3 است. این مقدار میانگین نشانگر وجود ظرفیت های جامعه عشایری است. میزان رضایت مندی عشایر از زندگی چندان مطلوب نیست؛ چرا که میانگین این شاخص برابر با 75/2 بوده است. بین برخورداری عشایر منطقه از امکانات در دو دوره قبل و بعد از انقلاب در سطح معناداری کمتر از 05/0 تفاوت معناداری مشاهده شده است. برخورداری عشایر از امکانات در دوره بعد از انقلاب بهتر شده است. آزمون تی تک­نمونه­ای بیانگر آن است که چهار شاخص کیفیت سلامت و بهداشت، کیفیت امنیت، کیفیت آموزش و کیفیت زیرساختی(جاده، آب، و...) در سطح معناداری کمتر از 05/0 و در وضعیت مطلوبی قرار دارند. اما دو شاخص کیفیت درآمد و کیفیت حمایت نهادی و سازمانی دارای وضعیت نامناسبی هستند. معادلات ساختاری تایید می کند ظرفیت های جامعه عشایری در توسعه پایدار مرزها، حدود 49 درصد واریانس را تبیین می نماید.

المصادر:

1. Anamoradnezhad, R. (2012): Social Transformations in the Last 50 Years among Turkmen Nomads (Case Study of Turkmen Section), Journal of Spatial Planning, 1(2), pp. 37-59.


2. Asheghi, M. (2005): An Approach to the Status of Tribes and Their Role and Status in Creating National Identity and National Security, Journal of Social Sciences, 4(4), pp. 43-56.


3. Dehghani, A. (2008): Analysis of the Consequences of Globalization on the Living Dimensions of Settled Tribal Societies (Case Study: Tribal Settlement Centers of Fars Province), Journal of Regional Planning, 7(27), pp. 35-46.


4. Gol Verdi, E. (2012): Limitations and Opportunities for Socio-Cultural Development of Frontier Areas, Journal of Policy Making, 3(2),  pp. 11-42.


5. Heidari Far, M.R. (2011): A Critical Study of the World's Borderless Discourse, Jurnal of Geopolitical, 1(2), pp. 125-152.


6. Jamshidi, A., Saidaei, E, Jamshidi, M, Jamini, D. (2014): An Analysis of the Impact of Tribal Women Employment on Their Households (Case Study: Chadawal County Tribes), Journal of Regional Planning, 3(12), pp. 83-92.


7. Kalantari, S. (2004): The Population Structure of Iran and Its Consequences and Security Consequences. Political and Economic Journal, 151, pp. 205-216.


8. Lotfi Poor, M,R., & Saberiyan, A. (2004): Investigation of socioeconomic status of Shirvan tribes and presenting appropriate strategies for organizing their lives, Journal of Geographical Research, 69(2), pp133-152.


9. Maatof, sharif.(2002): study of  phenomenon of regional imbalances, conference on challenges and prospects of development in iran, Tehran.


10. Mirkatoli, J., & Kanhani, M.R.(2011): Evaluation of Development Levels and Regional Inequalities Using Multi-Criteria Decision Making Model, Case Study: Rural Settlements of Mazandaran Province, Geographical Spatial Planning, 1(2), pp. 2-17.


11. Mojtahedzadeh, P. (2008): Security and Territorial Issues in the Persian Gulf, Translated by Amir Masoud Ijtihadi, Office of Political and International Studies, First Edition, Tehran.


12. Moshfeghifar, I. (2003): The Military Function of Ilan and Nomads in Iran, Journal of Basij Studies, 21(6), pp21-46.


13. Moshiri, R. (2009): The Geography of Settlement, Khome Publications, First Edition, Tehran.


14. Pishgaeifard, Z.(2009): Analysis of Iran and Turkey's Territorial Planning Policies in the Neighboring Frontier Regions, Human Geography Research, 69(2), pp. 17-27.


15. Poorahmad, A., & Soltani, N.(2001): The effect of rural population changes in Bahar during 1975-75 on spatial-spatial structures of the area. Geographical Research, 38(2), pp. 85-96.


16. Rahmani Fazli, A., Nabouni, S., Jalali, M., Saeedi Rad, M. (2015): Explaining the Role of Tribes and Tribes in Border Security Using SWOT Techniques Study: Northeast Border Regions, Journal of South Khorasan, 8(4), pp. 87-110.


17. Sadeghi, H., Nejati, B., Ahmadi, S. (2011): Investigation of Spatial and Spatial Distribution of Tribal Society of South Khorasan Province with Emphasis on Security Approach, National Conference of South Khorasan, Order and Security, Birjand.


18. Saidaei, E., & Hedayati Moghaddam, Z. (2010): The Role of Security in Tourism Development, Journal of Social Sciences, Islamic Azad University, Shoushtar Branch, 4(8), pp. 97–110.


19. Shakoor, A., Tabibi, H .R., Bagherzadeh, M.S.,  Vahedipour,G.A. (2013): Assessing the Socio-Economic Factors Affecting Tribal Settlement in Fars Province, Journal of Regional Planning, 3(9), pp. 1-11.


20. Shakori, A. (2014): Rural Decline and Rural Geology or the Need to Revise Approaches and Methods in Iran, Journal of Rural Development, 14(2), pp. 5-24.


21. Shayan, H. (2004): Development bottlenecks in the border provinces, Geographical Research Quarterly, 47(1), pp. 42-56.


22. Taghvai, M., Taghdisi, A., Bosagh, M.R. (2011): Determining the Development Status of Fars Province Cities in the Main Agricultural Indicators. Spatial Planning, 1(2), pp. 25-40.


23. Tawossi, T., Eskandari Sani, M., Hosseinzadeh Kermani, M.(2012): East-centered developmental capabilities and shortcomings in present-day Iran and the region, Urban and Regional Studies and Research3(12), pp. 45-65.


24. Tribal Organization of the Iran (2009): Census of Tribes and Tribes of the Country, 2008.


25. Tribal Organization of the Iran (2012): Yearbook of National Tribes Report and Performance, 2011.


26. Walt, Stephen M. (1994): Aliance Formation and The Balance of World Power Michael E.Brown, eds. In The Perils of Anarchy: Contemporary Realism and International Security, MIT Press, London.


27. Walt, Stephen M.(1994): Aliance Formation and The Balance of World Power Michael E.Brown, eds, In The Perils of Anarchy: Contemporary Realism and International Security, MIT Press, London.


28. Zarghani, H. (2008): An Introduction to Understanding International Borders, Naji Law School Press, First Edition, Tehran.


29. Ziyari, K. (2005): Land Use Planning, Yazd University Press, First Edition, Yazd.

2. Apostolache, M. A. (2014): Regional Development in Romania–From Regulations to Practice. Procedia Economics and Finance, 8, pp35-41.

9. Learmonth, M., & Harding, N. (2006): Evidencebased management: The very idea. Public administration, 84(2),pp 245-266.

19. Reeves, D. (2005): Planning for Diversity: Policy and Planning in a World of Difference, Routledge, London.

31. Yu, L., Hou, X., Gao, M. & Shi, P.(2010): Assessment of Coastal Zone Sustainable Development: A Case Study of Yantai, China, Ecological Indicators, 10(2),pp.1218- 1225