تحلیل و ارزیابی کیفیت زندگی شهری با رویکرد شهر سالم (مطالعه موردی: شهر کرمان)

الموضوعات : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

محمد رحیمی ¹ , فاطمه پازند ²

1 - استادیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران
2 - کارشناس ارشد شهرسازی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران

تاريخ الإرسال : 22 الجمعة , شوال, 1436 تاريخ التأكيد : 23 الخميس , رجب, 1438 تاريخ الإصدار : 22 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1438

الکلمات المفتاحية: توسعه پایدار, کرمان, شهر سالم, شاخص‌های شهر سالم,

ملخص المقالة :

      با رشد و توسعه شهرنشینی در جوامع در حال توسعه، مشکلات شهرنشینی از قبیل تخریب محیط زیست، آلودگی، کمبود مسکن، کیفیت زندگی و... شرایط دشواری را برای ساکنان شهرها فراهم ‌آورده و سلامت عمومی که از مهم­ترین شاخص‌های کیفیت‌های زندگی شهری می‌باشد، به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. برنامه‌ریزان شهری برای رفع این معضلات در جوامع شهری رویکرد شهر سالم را در راستای تحقق توسعه پایدار شهری مطرح کرده‌اند، تا از آن طریق وضعیت مطلوب زندگی را برای ساکنان شهرها فراهم سازند. از این رو پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی و ارزیابی شاخص‌های شهر سالم در شهر کرمان پرداخته شده است. ابتدا با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای شاخص‌های شهر سالم بر اساس شاخص‌های معرفی شده از سوی سازمان جهانی بهداشت و تجربه چند کشور و همچنین پژوهش‌های مشابه انجام شده در ایران در این زمینه استخراج و در قالب پرسشنامه میان ساکنین و کارشناسان سازمانهای مرتبط در شهر کرمان توزیع شد. جامعه آماری 384 نفر تخمین زده شد. سپس از نرم­افزار آماری- تحلیلی SPSS جهت  تجزیه و تحلیل با آماره تی مورد استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان می­دهد شهر کرمان از دیدگاه ساکنان و کارشناسان از جنبه‌های سلامتی با سطح معنی داری (0.037)، بهداشت عمومی با سطح معنی­داری (0.001)، آسایش (0.01) و زیبایی شهر (0.001) با استانداردهای شهر سالم فاصله دارد و از جنبۀ امنیت با سطح معنی داری (0.31) به استانداردهای شهر سالم نزدیک است.

المصادر:

1. Azadi M, (2008). Planning Healthy City Esfaraien, Graduate thesis Geography and Urban Planning, Department of Geography, University of Yazd, Iran. (In Persian)


2. Ahmadi H, (2007). Roots of Creating Healthy City concept,
   City Development Research Journal, No 6 & 7, p. 15. (In Persian)


3. Arjmandniya A, (2001). Eco-city, The crystallization of sustainable urban, No 4, pp. 26-33. (In Persian)


4. Barton H, & Tesoro K, (2011). Planning Healthy City, Translator: Mitra Attariyan, Research Planning city Center, Tehran. (In Persian)


5. Bahreini H, (2009). Modernity, Post modernity and then in Urban Planning, Third edition, Tehran: Institute of Tehran University Press. (In Persian)


6. Choay F, (2008). Urban imagination and realities, Translator: Mohsen Habibi, Tehran University Press. (In Persian)


7. Ebadi J, (2000). Organizing old texture the Shahr-e-Ray to create a healthy city, MA thesis, Faculty of Geography, Tehran University. (In Persian)


8. Ghadami M, Divansalar A, & GHolamiyan M, (2011). A Comparative Study of Healthy Cities indicators in national and global scale (case study: urban areas of Iran and developed countries), Proceedings of International Congress Fourth geographers Muslim world, Zahedan. (In Persian)


9. Ghorbani R, & Noshad S, (2009). Smart growth strategy in urban development; principles and practices, Journal of Geography and Development, NO 12, pp. 163-180. (In Persian)


10. Hajikhani GH, & Salehi E, (1994),. Criteria for the idea of a healthy city planning, Department urbanism master's thesis, Faculty of Finearts, Tehran University. (In Persian)


11. Kiyali H, (2003). Evaluation of Healthy Cities approach (Case Study: SHahr_e_Rey), MA thesis Urbanism, Urban and Regional Planning, School of Architecture & Urbanism, University Shahid Beheshti. (In Persian)


12. Laghaey H.A, Habib F., (1997). Healthy city, Journal of Housing and Rural Environment, NO 71 & 72, pp.3-11. (In Persian)


13. Lotfi S, Mehdi A, & Mahdian Bahmanmiri M., (2014). Evaluation of Healthy Cities indicators in the zone Two of Qom city, Quarterly Journal of Socio - Cultural Development Studies, year 1, NO 2, pp. 76-99. (In Persian)


14. Nikpey V, & Hatami nezhad H., (2011). Evaluation of Indices sustainable (Healthy City) in the neighborhood Qasmabad Yazd, National Conference Healthy City, Sabzevar. (In Persian)


15. Masumi A, (1997). Tehran healthy city project evaluation (Koi 13 Aban), MA thesis, Faculty of Environment, Tehran University. (In Persian)


16. Pag, C, (2005). Sustainable cities in developing countries, Translator: Nasser Mahramnezhad and neshat Hadadtehrani, Center for the Study and Research of Architecture. Department of Housing and Urban Development, Tehran. (In Persian)


17. Parhizkar A, Hafezniya M.R, Taherkhani M., & Farhadi R., (2008). "Healthy City Project Evaluation (Case Study: Koi 13 Aban), Journal of Human Sciences, No. 15, pp. 11-23. (In Persian)


18. Phutorechi M, (2006). Sustainable development and the Millennium Development Goals from the perspective of international organizations, Tehran, National Committee for Sustainable Development. (In Persian)


19. Rahnama M.R, Afshar Z, & Razavi M.H, (2012). Analysis of indicators of a healthy city in the neighborhood Baharestan of Mashhad, The third conference of Mashhad planning and urban management, pp. 4-3. (In Persian)


20. Saeedi Fard S, & Gordfaramarzi M, (2014). A review of the healthy city Indices by sustainable urban development approach ", Journal of Architecture and Urban Planning and Sustainable Development, Institute KHAVARAN of Mashhad, p. 5. (In Persian)


21. Salmanmanesh H, (1993). History of health for all and healthy city, The Proceedings First of healthy city Symposium and international public relations office of Tehran Municipality. (In Persian)


22. Shateriyan M, Eshnavi A, & Ganji pour M, (2013). Spatial analysis method and the amount of leisure time (Case study new and old tissue of Kashan), Journal of Development Studies, socio-cultural, Volume 1, Number 1, pp. 142-166. (In Persian)


23. Tabibiyan M, (1998). Evaluation of Healthy City project in Iran (Case Study: Koi 13 Aban), Journal of Environmental Studies, No. 20, pp. 47-61. (In Persian)


24. Zarabi A, Moghadam M, Kanaani M.R, (2013). Evaluation of urban settlements in the province by a healthy city approach, Scientific Journal Social Welfare Quarterly, year 12, No 47, pp: 131-151. (In Persian)


25. Ziyari K, & Janbabanezhad M.H, (2013). Principles and criteria of the Healthy City, sepehr,  course 21, number 82, pp. 50-56. (In Persian)


26. Ashton.John. (1988). Healthy cities, Concepts & Vision. University of Liverpool.

1. De Leeuw, E. (1998). Sense and Nonsense in Healthy City Evaluation. Paper Presented at the International Conference on Healthy Cities, Athens, WHO Collaborating Centre for Research on Healthy Cities, University of Maastricht, and Maastrich.


2. Dooris, M. (1999), Healthy cities and local Agenda 21: The UK experience – challenges for the new millennium, Health Promotion International, Oxford University, Vol 14, No4: pp365-375.


3. Edris, A. (2003). Promoting Quality of life through participation in healthy cities programmed. Pertanikaj. Soc. Sci & Hum, P 166.


4. Goldstein.(2000), Healthy Cities : Overview of a WHO international program. Rev. Environ Health, 15(1-2): 207-14.


5. Hancock, T & Duhl, L. (1986). Healthy Cities: Promoting Health in the Urban Context. Copenhagen, Denmark: FADL Publishers, Word Health Organization Healthy Cities Paper No.1.


6. Harpham.Trudy, Burton Salma, Blue Ilona (2001), Healthy City Projects in Developing Countries: the First Evaluation, South Bank University, London SW8 2JZ, UK.


7. Lawrence, R. & Fudge, C. (2009), Healthy Cities in global and regional context. Health Promotion International. 15.


8. Leeuw, E. (2009). Evidence for healthy cities: reflection on practice, method and theory, Health Promotion International. P1.


9. Tsouros, A.D. (1995), The WHO Healthy Cities Project: State of the art and future plans, Health Promotion International Journal, Vol 10, No 2: pp133-141.


10. W.H.O. Twenty Steps for Developing a Healthy Cities Project, Regional Office of Europe. Copenhagen, 1992.