نقش مناطق ویژه اقتصادی در افزایش کیفیت زندگی شهری (مطالعه موردی: شهر سلفچگان)

الموضوعات : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

محمد حسن نامی ¹ , حجت اله پاشاپور ² , مصطفی توکلی نغمه ³

1 - استادیار گروه جغرافیای سیاسی، دانشگاه فارابی، تهران، ایران
2 - دکتری جغرافیا، استادیار دانشکده علوم پایه، دانشگاه افسری امام علی (ع)، تهران، ایران
3 - کارشناس ارشد برنامه ریزی آمایش سرزمین، دانشگاه تهران، تهران، ایران

تاريخ الإرسال : 10 السبت , جمادى الأولى, 1439 تاريخ التأكيد : 21 الجمعة , ربيع الثاني, 1440 تاريخ الإصدار : 15 الإثنين , جمادى الأولى, 1440

الکلمات المفتاحية: کیفیت زندگی, spss, منطقه ویژه سلفچگان, شهر سلفچگان,

ملخص المقالة :

         مطالعات مربوط به کیفیت زندگی در ابتدا بیشتر در زمینه­های مربوط به سلامتی و توان بخشی معلولان، ناتوان­های جسمی و ذهنی، کهنسالان، کودکان و زنان بوده است. رفته رفته جنبه­های اقتصادی و اجتماعی هم به آن افزون گردیده است. در این پژوهش که با روش تحلیلی و شیوه میدانی صورت گرفته است، سعی گردیده نسبت به ارزیابی و عملکرد منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان در حوزه کیفیت زندگی شهروندان شهر پرداخته شود. با استفاده از پرسشنامه نسبت به جمع­آوری دیدگاه­ها در زمینه عملکرد منطقه در ابعاد مسکن، درآمد و اشتغال، حمل و نقل، امنیت اجتماعی، ابعاد اجتماعی و فرهنگی و تعلقات زندگی پرداخته شد. برای تحلیل داده­های گردآوری شده در نرم­افزار SPSS نسبت به انجام آزمون های کای اسکوئر، T-Test و برای سنجش همبستگی میان شاخص­های عینی و ذهنی کیفیت زندگی از آزمون همبستگی پیرسون و رگراسیون استفاده گردیده است. نتایج بیانگر است که با توجه به خروجی­های منفی در حوزه­های مسکن (11/21-) ، درآمد و اشتغال (40/8-)، حمل و نقل (46/17-)، ابعاد اجتماعی و فرهنگی (97/12-) بیانگر پایین بودن کیفیت زندگی در این حوزه­ها است. این در حالی است که فقط در حوزه­های امنیت اجتماعی (90/9+)  و تأسیسات و تجهیزات شهری (37/16+) شاخص t مثبت بوده است، که بیانگر رضایت شهروندان در این حوزه می­باشد. همچنین با توجه به مدل همبستگی به کار رفته در این پژوهش، میان شاخص­های عینی و ذهنی رابطه برقرار می­باشد و مقدار آماره محاسبه شده (659/0) می­باشد.

المصادر:

1. Ali Akbari, Ismail and Amini, Mehdi (2010) Quality of urban life in Iran (1365-1385) Journal of Social Welfare Research, Vol. 10, No. 36(in persian)


2. Amini, Mehdi (2006) Quality of Life Indicators of Citizenship and the Role and Duties of the Government, Seventh International Conference on Quality Management, Tehran(in persian)


3. Blomquist, G.C., Berger, M.C., Hoehn, J.P (1988). New estimates of quality of life in urban areas. American Economic Review 78 (1), 89-107.


4. Boyer, R., Savageau, D. (1981).Places Rated Almanac. Rand McNelly, Chicago. Dissart, J. Deller, S. (2000)."Quality of Life in the Planning Literature". Journal of Planning Literature, 15: 135-161


5. Cramer, Victoria, Seven Torgersen and Einar Kringlen, (2004), Quality of life in a city, the effect of population density, Social Indicators Research 69.


6. Chegini, Ahmad (2008): Free zones of laws and regulations and regulations of Free and Special Economic Zones, Vol. 1, Farhangestan Publishing House of Monavan, First edition, Tehran.(in persian)


7. Dissart, J. Deller, S. (2000)."Quality of Life in the Planning Literature". Journal of Planning Literature, 15: 135-161


8. Farahani . H , Bahmani. A and Jebali .F The process of converting rural settlements into the city and its effects on quality of life Citizens (Case Study: Belbanabad Town, Dehgolan City), Regional Planning Quarterly, Year 6, Successive 22, Summer 2016


9. Faraji Mollaie, A., 2010a, Analysis of Urban Quality of Life Indices and Planning to Improve It, Case Study: Babolsar City, Department of Human Geography, Faculty of Geography, University of Tehran, A Thesis Submitted to the Graduate Studies Office in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of M.Sc. in Geography and Urban Planning. (In Persian)


10. Faraji Mollaie, A., 2010b, Analysis of Urban Quality of Life Concept, Second Scientificnationwide Congress of Geography Students, Faculty of Geography, University of Tehran. (In Persian)


11. Gutiérrez Rodriguez, P.; Vazquez Burguete, J.; Vaughan, R.; Edwards, J.2009. The Transformation of Municipal Services: towards Quality in the Public Sector, Spain.Helsinki, Finland.


12. Liu, B.C. (1976).Quality of Life Indicators in US Metropolitan Areas: A Statistical Analysis", Praeger, New York.


13. Lotfi, Sedigheh (2009), The Concept of Urban Quality of Life: Definitions, Dimensions and Measurements in Urban Planning, Journal of Human Geography Research, 1st Year, No 4, Autumn(in persian)


14. Mc crea, Rod, Tung-Kai Shyy & Robert Smson (2004): Modelling Urban Quality of Life in South East Queensland by linking subjective and objective indicators, 28th Australian and New Zealand regional Science Association International annual Conference, Wollongong, NSW, 28th September to 1 October.


15. Megone, C. (1990).The quality of life: Starting from Aristotle. In: Baldwin, S., Godfrey, C., Propper, C. (Eds.), Quality of Life: Perspectives and Policies. Biddles, London, pp. 28-41.


16. Mahdi tahaqoqi (2007): An Analysis of the Status of Free and Special Areas in Iran, Journal of Business Studies, No. 23, Tehran, 40- 28(in persian)


17. Mohammadi, Javad et al. (2010) Measurement of Quality of Life Indicators in terms of Citizens of Mashhad, Quarterly Journal of Urban Management Studies, No. 3(in persian)


18. Mokhtari and Nazari (2010) Sociology of Quality of Life, First Edition, Sociology Publishers, p. 203(in persian)


19. Nahidi, Mohammad Reza; Azar Kabs, Asghar; Mohammad Nejad, Javad and Alimohammadi Asl, Ibrahim (2012): Effective Factors on Investment Attraction in Aras Free Zone and Their Prioritization Based on Analytical Hierarchy Process, Journal of Financial Engineering and Management of Securities, Volume 2, Number 9, Tehran, 155-178.(in persian)


20. Pacione, Michael, (2003), Urban environmental quality and human wellbeing-a social geographical perspective, Landscape and Urban Planning 65 , 19–30.


21. Pour Jafar, Mohammad Reza et al (2005) Planning of Quality of Life in Urban Centers, Definitions and Indicators, Urban Places, No. 12(in persian)


22. Rahman, Mielhamer & Wandschaneder (2003): Measurin the Quality of Life Across Countries: A sensitivity analysis of well-being indices, wider international conferences on inequality, poverty and human well-being, May 30-3 2003,


23. Romney, David M., Roy I. Brown, and Prem S. Fry. (1994).Improving the quality of life: Prescriptions for change. Social Indicators Research. 33: 237-72.


24. Saifuddini, Frank (2002): Urban and Regional Planning Vocabulary Culture, Second Edition, Shiraz University(in persian)


25. Stover, M.E., Leven, C.L. (1992),.Methodological issues in the determination of the quality of life in urban areas. Urban Studies 29 (5), 737-754.


26. Sufian, A.J.M. (1993).A multivariate analysis of the determinants of urban quality of life in the world's largest metropolitan areas. Urban Studies, 30(8):1319-1329.


27. Tuan seik, Foo, (2000), " Subjective assessment of urban quality of life in Singapore(1997-1998)".


28. Vedakheyri roqayeh & Rezaei Meysam Factors Influencing the Quality of Life of Citizens with the Role of Mediation of Social Justice (Case study: Ferdowsi city, Shahriar city), Regional Planning Quarterly, Year 6, Successive 24, Winter 2016


29. Wang, J., (2013): The Economic Impact of Special Economic Zones: Evidence from Chinese Municipalities. Journal of Development Economics, Volume 101, 133–147.