تحلیل عوامل موثر بر جذب جمعیت در شهرهای جدید (نمونه موردی: شهر جدید صدرا)
الموضوعات : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای
1 - استادیار معماری، عضو هیئت علمی دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه یاسوج.
الکلمات المفتاحية: توسعه شهری, شهرهای جدید, جمعیت پذیری, تحقق پذیری اهداف, شهرجدید صدرا,
ملخص المقالة :
رشد و توسعه کلانشهرها به همراه افزایش جمعیت آنها، مشکلات عدیده‌‌ای را برای این مراکز زیستی به همراه آورده است که از جمله آنها می‌توان به توسعه اسکان غیر رسمی اقشار تازه وارد در حومه‌های شهری، افزایش قیمت زمین و مسکن در محدوده شهرها و کاهش توان مردم در تامین مسکن مطلوبشان اشاره نمود. این امر منجر به آن شده که در حدود دو دهه پیش، سیاست ساخت شهرهای جدید در مجاورت کلانشهرها به منظور جذب سرریز جمعیت آنها مود توجه قرار گیرد. با این حال بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهند که این شهرها کمتر مورد استقبال ساکنین کلانشهرها قرار گرفته و لذا هرگز به حد مصوب جمعیت خود دست نیافته‌اند. لذا در این پژوهش با بررسی ابعاد مختلف سیاست فضا برای زمین، به بررسی ارتباط بین اشتغال پایدار در شهرهای جدید و میزان جمعیت پذیری آنها پرداخته می‌شود. در همین ارتباط شهر جدید صدرا در مجاورت کلانشهر شیراز به عنوان نمونه موردی تحقیق انتخاب شده و ضمن بررسی علل و عوامل موثر بر جمعیت پذیری این شهر، به دلایل عدم تحقق جمعیت مصوب آن نیز پرداخته می‌شود. تحقیق از نوع کمی بوده و گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی (بررسی طرح جامع و بازنگری طرح جامع، قانون ایجاد شهرهای جدید، اسناد و مصوبات در زمینه شهرهای جدید و ...)، مطالعات کتابخانه ای، پیمایش مبتنی بر پرسشنامه و مشاهدات میدانی صورت گرفته است. نتایج حاصله حاکی از آن است که مهم ترین دلایل انتخاب شهر جدید صدرا برای سکونت، ارزان بودن مسکن و نیز امکان تملک زمین مطرح شده است. این در حالی است که کمبود فرصت های شغلی و امکانات و خدمات مورد نیاز، از دلایل عدم اقبال مردم به شهر صدرا بوده است. فروش زمین پیش از آماده سازی آنها و هدایت تقاضای زمین و مسکن شیراز به شهر جدید صدرا، همچنین عدم وجود منابع درآمدی پایدار برای شهر نیز از جمله عوامل موثر بر روند کند شکل گیری شهر جدید صدرا معرفی شده است. همچنین احداث شهرک های اقماری در نزدیکی شهر جدید صدرا، از دیگر عوامل موثر بر عدم جذب جمعیت مورد نظر به صدرا می باشد.
1- Ardeshiri, M. (2004). Shiraz is the victim of Sadra New City, Proceedings of the New Cities Seminar, Isfahan.
2- Arjmandnia, A. (1999). Social life in the new city, Abadi journal, 8(29).
3- Atashi, F., & Shiraz,i Y.S. (1998). Beheshtiha: New towns and their practical challenges magazine Habitat, vol.22, Now.1.
4- Burby, R., & Weiss, S. (1976). New communities USA, Lexington. Le xington Books.
5- Etemad, G. (1990). Urbanization and its issues, new cities, new culture in urbanization (collection of articles presented in the seminar of new cities), Ministry of Housing and Urban Development of New Cities Development Company.
6- Gratton, C. (1979). Industrial Diversification in New Towns, Urban studies, 16, 157-164
7- Hashemi, F.A. (1999). The process of construction of new settlements during the last forty years in Iran, Abadi Journal, 8, 29-30.
8- Hoseinzadh Dalir, K., Pourmohammadi, M.R., & Seyed fatemi, S.M. (2009). Investigating the necessity of creating new cities in the urban system of Iran, Geography and Planning journal, 16, 38.
9- Larsen, E. L. & Manderson, L. (2009). A Good Spot: Health Promotion Discourse, Healthy Cities and Heterogeneity in Contemporary Denmark, Health and Place 9.
10- Lau, J. C. Y. (2010). The influence of suburbanization on the access to employment of workers in the new towns: A case study of Tin Shui Wai, Hong Kong. Habitat international, 34(1), 38-45
11- Mozayeni, M. (1994). Articles on the city and urban planning, Tehran: Institute of Publishing and Printing, University of Tehran.
12- Newman, P.W. & Kenworthy, J.R. (1992). Is there a role for physical planners?Journal of the American Planning Association,58(3):353-361;13-35
13- Raquel Insa, C. (2012). Two Ways of New Towns Development: A Tale of Two Cities, Research Group of Governments and -IREA, University of Barcelona. The The New Towns.Department forCommunities and Local Government: London.
14- Saeedi Rezvani, N., Moradi masihi, V., & Riahi, V. (2006). Integration, comparative summary and final compilation of the study of cultural and social needs of 9 new cities, New Cities Development Company - Center for Studies, Architecture and Urban Planning.
15- Salehi, E. (1998). Office of New Cities, Volume One. Tehran: Ministry of Interior
16- Shokoohi, M., Gharkhloo, M., & khazaeenejad, F. (2012). Factors Affecting the Population of New Satellite Cities (Case Study: Andisheh New City), Journal of Human Geography Research, 44(79): 75-86.
17- Zariri, K. (2006). The planning and functioning of new towns in Iran, cities, Vol.23,No.6,p. 412.
18- Zebardast, E., & Jahanshahloo, L. (2007). Investigating the performance of Hashtgerd new city in attracting population overflow, Journal of Geography and Development, 5(10): 5-22.
19- Ziari, K.A. (2002). Planning and operation of new cities in Iran, Ecology journal, 28(29).
20- Ziari, K.A. (2011). New Cities Planning, Tehran: Organization for the Study and Compilation of University Humanities Books (Samt) publication, Humanities Research and Development Center
_||_
