پهنهبندی عوامل مؤثر بر توزیع جغرافیایی مرگ و میر در استان خوزستان با استفاده از مدل ترکیبیFAHP- GIS
الموضوعات : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای
مسعود صفاییپور
1
(دانشیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران)
الکلمات المفتاحية: منطق فازی, تحلیل سلسلهمراتبی, استان خوزستان, مرگ و میر,
ملخص المقالة :
یکی از مؤلفههای مهم در برنامهریزیهای مربوط به سلامت هر جامعه، آمار و علل مرگ و میر در آن جامعه است. در این مطالعه به پهنهبندی عوامل مؤثر بر توزیع جغرافیایی مرگ و میر در سطح 24 شهرستان استان خوزستان، در سال 1391 با استفاده از مدل تحلیل سلسلهمراتبی و نرمافزار کاربردی ArcGIS پرداخته شده است. در این روش برای مقایسه زوجی گزینهها از اعداد فازی و برای به دست آوردن وزنها و ارجحیتها از روش میانگین گیری هندسی استفاده میگردد. پس از محاسبه وزنها با استفاده از اعداد فازی مثلثی، اوزان نهایی آماده به کارگیری در محیط GIS گردید. بر اساس آمار سازمان ثبت احوال استان خوزستان در سال 1391 بیشترین عومل مؤثر در مرگ و میر ناشی از بیماریهای قبلی و عروقی (6687)، علائم و حالات بد تعریف شده و مبهم (1778) و حوادث غیر عمد (1667) است. در نتیجه در بیماری قلبی و عروقی با وزن 06/0 شهرستان اهواز با قرارگیری در طبقهی دارای رتبهی اول و شهرستانهای رامهرمز، بهبهان، بندر ماهشهر، دزفول و آبادان با قرارگیری در طبقهی (زیاد) رتبهی دوم را به خود اختصاص دادهاند. شهرستانهای ایذه، مسجد سلیمان، شوشتر، شوش، شادگان و خرمشهر در طبقهی (متوسط)، رتبهی سوم و در نهایت سایر شهرستانها دارای کمترین تراکم این بیماری میباشند. بنابراین پراکندگی بیماریها در سطح شهرستانهای استان خوزستان به دلیل مرکزیت اداری و سیاسی و تراکم بالای جمعیت به صورت نامتعادل صورت گرفته است.