مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر رویکرد پذیرش و تعهد (ACT) با واقعیت‌درمانی بر باورهای غیرمنطقی در زوجین متعارض در دوره پساکرونا
الموضوعات :
طاهره کاشانی خطیب
1
,
عبدالله شفیع آبادی
2
,
عماد یوسفی
3
1 - دانشجوی دکتری، گروه مشاوره، واحد قشم، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران
2 - استاد، گروه مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
3 - استادیار، گروه روانشناسی و مشاوره، واحد قشم، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران
الکلمات المفتاحية: باورهای غیرمنطقی, پذیرش و تعهد, پساکرونا, تعارض, واقعیت‌درمانی,
ملخص المقالة :
مقدمه و هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر رویکرد پذیرش و تعهد (ACT) با واقعیت‌درمانی بر باورهای غیرمنطقی در زوجین متعارض در دوره پساکرونا بود.
روش پژوهش: روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون و گروه کنترل با دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماري پژوهش حاضر، کلیه زوجین متعارض مراجعه‌کننده به درمانگاه‌ها و مراکز مشاوره منطقه 20 شهر تهران در سال 1401 بودند. تعداد 45 نفر به شیوه هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه قرار گرفتند. ابزار پژوهش باورهای غیرمنطقی جونز ( 1968) بود. مداخله درمان مبتنی بر رویکرد پذیرش و تعهد (ACT) و واقعیت‌درمانی در 8 جلسه 90 دقیقه‌ای، هفته‌ای دو بار به‌صورت گروهی برای گروه آزمایش اول و دوم اجرا شد. داده‌ها با بهره‌گیری از تحليل واریانس آميخته تجزیه‌وتحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد بین پس‌آزمون و پیگیری گروه‌های آزمایش و گواه باورهای غیرمنطقی تفاوت معناداری وجود دارد (05/0>P) و درمان پذیرش و تعهد نسبت به واقعیت‌درمانی به‌طور معناداری بر باورهای غیرمنطقی زوجین متعارض در دوره پساکرونا اثربخش‌تر بود و بین دو درمان تفاوت معنادار مشاهده شد (05/0>P).
نتیجه‌گیری: بنابراین می‌توان گفت که رویکرد پذیرش و تعهد (ACT) اثربخش تر از واقعیت‌درمانی در کاهش باورهای غیرمنطقی در زوجین متعارض بود.
1. Rolland J. S. COVID-19 Pandemic: Applying a Multisystemic Lens. Family process, 2020; 59(3), 922-936. https://doi.org/10.1111/famp.12584
2. Sim M. R. The COVID-19 pandemic: major risks to healthcare and other workers on the front line. Occupational and environmental medicine, 2020; 77(5), 281–282. https://doi.org/10.1136/oemed-2020-106567
3. Gunthe, S. S., Swain, B., Patra, S. S., & Amte, A. On the global trends and spread of the COVID-19 outbreak: preliminary assessment of the potential relation between location-specific temperature and UV index. Zeitschrift fur Gesundheitswissenschaften = Journal of public health, 2022; 30(1), 219–228. https://doi.org/10.1007/s10389-020-01279-y
4. Stanley, S. M., & Markman, H. J. Helping Couples in the Shadow of COVID-19. Family process, 2020; 59(3), 937–955. https://doi.org/10.1111/famp.12575
5. Brock, R. L., & Laifer, L. M. Family science in the context of the COVID‐19 pandemic: Solutions and new directions. Family process, 2020; 59(3), 1007-1017. https://doi.org/10.1111/famp.12582
6. Chu, I. Y. H., Alam, P., Larson, H. J., & Lin, L. Social consequences of mass quarantine during epidemics: a systematic review with implications for the COVID-19 response. Journal of travel medicine, 2020; 27(7), taaa192. https://doi.org/10.1093/jtm/taaa192
7. Pietromonaco, P. R., & Overall, N. C. Applying relationship science to evaluate how the COVID-19 pandemic may impact couples’ relationships. American Psychologist. 2020.
8. Lebow, J. L. Family in the age of COVID‐19. Family process, 2020; 59(2), 309-312. https://doi.org/10.1111/famp.12543
9. Lee, S., Jobe, M., & Mathis, A. Mental health characteristics associated with dysfunctional coronavirus anxiety. Psychological Medicine, 2021; 51(8), 1403-1404. https://doi.org/10.1017/S003329172000121X
10. Lin, C. Y., Broström, A., Griffiths, M. D., & Pakpour, A. H. Investigating mediated effects of fear of COVID-19 and COVID-19 misunderstanding in the association between problematic social media use, psychological distress, and insomnia. Internet interventions, 2020; 21, 100345. https://doi.org/10.1016/j.invent.2020.100345
11. Sedlar, A. E., Stauner, N., Pargament, K. I., Exline, J. J., Grubbs, J. B., & Bradley, D. F. Spiritual struggles among atheists: Links to psychological distress and well-being. Religions, 2018; 9(8), 242. https://doi.org/10.3390/rel9080242
12. زارعی محمود آبادی، ح.، سدرپوشان، ن.، و کلانتری، م. اثربخشی آموزش گروهی مقابله با سوگ در بهبود تجربه سوگ ناشی از کووید-۱۹ در زنان سوگوار شهر یزد. طلوع بهداشت، 1402؛ ۲۲(۱)، 33-16. https://tbj.ssu.ac.ir/article-1-3479-fa.html
13. افشارپور, س.، و اقدسی، ع. بررسی مقایسه‌ای اثربخشی واقعیت‌درمانی و درمان وجودی بر تاب‌آوری زنان مبتلا به سرطان سینه. زن و مطالعات خانواده، 1400؛ 14(52)، 40-19. https://jwsf.tabriz.iau.ir/article_678500.html
14. Galea, S., Merchant, R. M., & Lurie, N. The mental health consequences of COVID-19 and physical distancing: the need for prevention and early intervention. JAMA internal medicine, 2020; 180(6), 817-818. https://doi.org/10.1001/jamainternmed.2020.1562
15. Hogan, J. N., Crenshaw, A. O., Baucom, K. J. W., & Baucom, B. R. W. Time Spent Together in Intimate Relationships: Implications for Relationship Functioning. Contemporary family therapy, 2021; 43(3), 226–233. https://doi.org/10.1007/s10591-020-09562-6
16. Frye, N., Ganong, L., Jensen, T., & Coleman, M. A dyadic analysis of emotion regulation as a moderator of associations between marital conflict and marital satisfaction among first -married and remarried couples. Journal of Family Issues , 2020; 41(12), 2328-2355. https://doi.org/10.1177/0192513X20935504
17. Sarac, A., & Sanberk, I. Marital Problem Solving Interaction and Satisfaction: A Microanalytic Study. The American Journal of Family Therapy, 2020; 50(1), 33-56. https://doi.org/10.1080/01926187.2020.1862004
18. Ma, J., Ji, L., & Lu, G. Adolescents' experiences of acceptance and commitment therapy for depression: An interpretative phenomenological analysis of good-outcome cases. Frontiers in psychology, 2023; 14, 1050227. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2023.1050227
19. فراهانی فر، م.، حیدری، ح.، داودی، ح.، و آل یاسین، س. ع. مقایسه تأثیر مشاوره انگیزشی نظام‌مند با درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر انطباق و انسجام خانواده زنان ناسازگار زناشویی. سلامت جامعه، 1397؛ 12(3)، 38-28. https://www.magiran.com/paper/1948486
20. کاشفی، ن.، و خضری مقدم، ن. اثربخشی زوج‌درمانی گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT-G) با استفاده از مفهوم بندی طرح‌واره‌ای بر بهبود شاخص‌های عملکرد زوجین متعارض. تحقیقات علوم رفتاری، 1400؛ ۱۹(۱)، 106-95. http://rbs.mui.ac.ir/article-1-946-fa.html
21. کمساری، ف.، کشاورزافشار، ح.، قدمی، م.، و احقر، ق. مقایسه اثربخشی مشاوره گروهی با رویکرد آدلری و واقعیت‌درمانی بر خودکارآمدی دانش‌آموزان دوره اول متوسطه. رویش روانشناسی، 1400؛ 10(5)، 118-107. http://frooyesh.ir/article-1-2639-fa.html
22. Sharf, S. Theories of psychotherapy & counseling: Concepts and cases. UK: Cengage Learning. 2015.
23. شمالی احمدآبادی، م.، برخورداری احمدآبادی، ع. اثربخشی واقعیت‌درمانی موردی به شیوه مجازی بر اضطراب کرونا. رویش روانشناسی، 1399؛ ۹(۷)، ۱۶۳-۱۷۰. http://frooyesh.ir/article-1-2003-fa.html
24. قربان‌پور لفمجانی، ا.، رضائی، س.، و پورمحمدی، ف. اثربخشی آموزش گروهی واقعیت درمانی مبتنی بر نظریه انتخاب گلاسر بر بی‌ثباتی ازدواج و صمیمیت زناشویی پیشرفت‌های نوین در علوم رفتاری، 1400؛ ۶(۵۴)، ۵۶۵-۵۴۵. http://ijndibs.com/articl1-634-fa.html
25. Hayes, S. C., Strosahl, K. D., & Wilson, K. G. (ed.) Acceptance and commitment therapy: The process and practice of mindful change. New York: Guilford Press. 2016.
26. Paliliunas, D., Belisle, J., & Dixon, M. R. A Randomized Control Trial to Evaluate the Use of Acceptance and Commitment Therapy (ACT) to Increase Academic Performance and Psychological Flexibility in Graduate Students. Behavior analysis in practice, 2018; 11(3), 241–253. https://doi.org/10.1007/s40617-018-0252-x
27. اکبری، م.، آریانپور، ح.، و رضاپور میرصالح، ی. اثربخشی واقعیت‌درمانی گروهی مبتنی بر تئوری انتخاب بر مسئولیت پذیری، منبع کنترل، و کاهش دوز داروهای آگونیست در افراد وابسته به مواد تحت درمان نگهدارنده. اعتيادپژوهي، 1401؛ ۱۶(۶۵)، ۲۲۷-۲۵۴. https://etiadpajohi.ir/article-1-2713-fa.html
28. Zare, F., & Namdarpour, F. The Effectiveness of Choice Theory Training on the Mental Health of Adolescent Girls. International Archives of Health Sciences, 2020; 7(3), 131-136. https://doi.org/10.4103/iahs.iahs_4_20
29. Shameli, L., & Davodi, M. Acceptance and Commitment Therapy for Reducing Interference and Improving Verbal and Visual Working Memory in Patients with Multiple Sclerosis, International Journal of Behavioral Sciences (IJBS), 2021; 15(1), 14-19. https://www.behavsci.ir/article_131145.html
