فراترکیب عوامل ارتکاب جرایم یقه سفیدی در ایران و نروژ با نگاهی به اسناد بین المللی

الموضوعات :

مریم کمایی ¹ , سلامه ابوالحسني ² , زهرا انصاری فر ³ , داریوش کلانتری ⁴

1 - گروه حقوق جزا و جرم شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
2 - گروه حقوق جزا و جرم شناسی،واحد تهران شمال،دانشگاه ازاد اسلامی،تهران شمال،ایران
3 - گروه حقوق، واحد خرم آباد دانشگاه آزاد اسلامی خرم آباد، ایران
4 - گروه حقوق، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

تاريخ الإرسال : 25 الخميس , صفر, 1446 تاريخ التأكيد : 16 الإثنين , جمادى الأولى, 1446 تاريخ الإصدار : 26 الجمعة , جمادى الثانية, 1446

الکلمات المفتاحية: جرم یقه سفیدی, جنسیت, فراترکیب, دلفی,

ملخص المقالة :

هدف: بنا بر تعریف ساترلند، جرم یقه سفیدی جرمی است که توسط افراد «مورد احترام و دارای مقام و موقعیت اجتماعی» ارتکاب می یابد. مطالعات انجام شده به وضوح نشان می دهند، زنان در آمارهای رسمی مربوط به انواع خاصی از بزهکاری یقه سفیدی سازمانی کمتر معرفی شده اند. با وجود این، آن چه دقیقاً موجب ایجاد چنین الگویی می‌شود، جای تأمل و تفسیر دارد. این مقاله با هدف تحلیل نقش جنسیت در ارتکاب جرایم یقه سفیدی در ایران و نروژ صورت گرفته است.

روش: روش پژوهش مورد استفاده در این مقاله روش پژوهش آمیخته (ترکیبی) اکتشافی با رویکردهای فراترکیب و دلفی می¬باشد. براي گردآوري داده¬ها از روش کتابخانه¬اي استفاده شده است. جمعیت مورد مطالعه پژوهش را تمامی مقاله¬هاي مرتبط با موضوع پژوهش شامل می‌شود. در راستاي انجام پـژوهش  پس از طراحی سؤالات پژوهش، جستجویی نظاممند براساس کلیدواژه¬هاي مرتبط از پایگاه¬هاي Google scholar، Scopus، SID، IRANDOC و ... بین سال¬های ۱۳۹۰ تا اوایل سال ۱۴۰۲، صورت گرفته است.

یافته¬ها: یافته¬ها نشان می¬دهد که تعداد کدهای استخراج شده اولیه ۵۳۸ كد بودند که در مرحله بعدی به ۲۴۱ کد تبدیل و در مرحله کدگذاری ثانویه (محوری) به ۳۸ کد فرعی تبدیل شدند که در مرحله کدگذاری انتخابی به ۶ کد اصلی تبدیل شدند.

نتیجه¬گیری: نتایج این تحقیق حاکی از آن است که تعداد‌‌۶‌مقوله یا تم اصلی برای جرایم یقه سفیدی استخراج شد که عبارتند از: ۱. بعد فردی با دوازده مؤلفه؛ ۲. بعد اجتماعی با چهار مؤلفه؛ ۳. بعد اقتصادی با دو مؤلفه؛ ۴. بعد سازمانی با هشت مؤلفه؛ ۵. بعد سیاسی با سه مؤلفه و ۶. بعد قوانین و مقررات با سه مؤلفه

 

المصادر:

تقی‌پور، علیرضا (1392). مجرمین یقه سفید از دیدگاه جرم‌شناسی و نهج‌البلاغه
فصلنامه پژوهشنامه نهج‌البلاغه. 1 (3). 55-66.
حسن‌دوست‌فرخانی، هادی و یزدان‌پناه، لیلی (1392). بررسی نگرش به فساد اداري و ارتباط آن با سرمایه اجتماعی. راهبرد توسعه. 34. 80-114.
حسینی، سیدمحمد و قورچی‌بیگی، مجید (1394). تحلیل بزه‌دیده‌شناختی جرایم یقه سفیدها. فصلنامه پژوهش حقوق کیفری. 3 (10). 9-40.
حسینی‌دره‌صوفی، سیدمحمد (1400). ویژگیهای شخصیتی مجرمین یقه سفید. نشریه کارآگاه. 14 (54). 59-72.
سپهوند، میلاد (1401). چرایی جرم‌انگاری در جرایم یقه سفید و راهکارهای پیشگیری از این جرایم ازمنظر جرم‌شناسی. مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه. 8 (2). 692-703.
شکریان امیری، حسین؛ سیدعلی‌پور، سیدحامد و صابر، علی (1394). بررسی و تبیین ماهیت جرایم یقه سفید و مصادیق آن. هفتمین همایش ملی مطالعات و تحقیقات نوین در حوزه علوم انسانی، مدیریت و کارآفرینی ایران. تهران: ایران.
غفاری، سولماز (1399). سیاست‌های جنایی ایران در جلوگیری از به وجود آمدن مجرمین یقه سفید. دوفصلنامه بین‌المللی تحقیقات علوم قضایی. 1 (2). 11-29.
قورچی‌بیگی، مجید (1398). تحلیل کیفی از بزهکاری یقه سفیدها: فهم زمینه‌ها و انگیزه‌ها. مسائل اجتماعی ایران. 10 (1). 217-238.
کمائی، مریم؛ ابوالحسنی، سلامه و فرهود، نغمه (1401). بررسی مثلث آسایش در مجرمان یقه سفید و یقه صورتی در حقوق نروژ و ایران. فصلنامه پژوهش‌های روابط بین‌المللی. 12 (4). 221-244.
کمائی، مریم؛ ابوالحسنی، سلامه و فرهود، نغمه (1401). زنان و مجرمین یقه سفید: مقایسه جرائم یقه صورتی و یقه سفید در حقوق ایران و نروژ. فصلنامه علمی آموزه‌های فقه و حقوق جزا. 4 (4). 70-82.
محمدی، علی و همکاران (1392). مدل سازی تفسیری ساختاری ریسك های زنجیره تامین پروژه در شرکت‌های گاز استانی. فصلنامه چشم‌انداز مدیریت صنعتی. 5 (12). 9-37.
موسوی مجاب، سیددرید (1392). بزهکاران یقه سفید. فصلنامه مدرس علوم انسانی. 8 (3). 61-83.
میرخلیلی، سیدمحمود و خدادوست، بهنام (1396). تغییر از مجرمین یقه سفید به مجرمین یقه قرمز. جستارهای حقوق عمومی. 1 (3). 129-156.
نقیب، بهاره‌السادات؛ امینی، محمد و درخشنده، منصور (1397). پیشگیری از جرائم یقه سفید با رویکرد آموزه‌های دینی. نشریه پژوهش‌های سیاسی و بین‌المللی. 9 (37). 289-317.
نصیری، مصطفی (1393). سازوکارهای کنترل جرایم یقه سفید: الگوهای کیفری و غیرکیفری. نشریه کارآگاه. 7 (28). 7-24.
منابع انگليسي Adler, F .(1975).Sisters in crime: The rise of the new female criminal. McGraw- Hill: USA
Akers, R.L. and Jensen, G.F. (2009). The empirical status of social learning theory of crime and deviance: the past, present, and future. In: Taking Stock: The Status of Criminological Theory (ed. F.T. Cullen, J.P. Wright and K.R. Blevins), 37– 76. New York: Routledge.
Benson, M.L. and and Simpson, S .(2009).White Collar Crime: An Opportunity Perspective, Routledge.
Benson, Michael L. & Gottschalk, Petter (2015). Gender and White-Collar Crime in Norway: An Empirical Study of Media Reports. International Journal of Law, Crime and Justice. 43 (4). 535-552.
Benson, M.L. and Harbinson, E .(2020).Gender and criminal thinking among individuals convicted of white-collar crimes, Criminal Justice Studies, 33 (1), 46-60.
Carlen P., Worall A.(1987).Gender, Crime and Justice, Bristol.
Chesney-Lind M., Eliason M., (2006) From invisible to incorrigible: The demonization of marginalized women and girls, „Crime Media Culture", Vol 2.
Daly, K. (1989). Gender and varieties of white-collar crime, Criminology, 27 (4), 769–794.
Dodge M., (2013).Where are all the women in white-collar crime?, [w:] Routledge International Handbook of Crime and Gender Studies, (red.) Renzetti C.M., Miller S.L., Gover A.R., London
Filstad, Cathrine & Gottschalk, Petter (2012). Characteristics of white-collar criminals: a Norwegian study. Journal of Money Laundering Control. 15 (2).175-187.
Gelsthorpe L., Morris A., (1998). Feminism and Criminology in Britain, „The British Journal of
Criminology", 28(2) Gottschalk, P. and Glasø, L. (2013).Gender in white-collar crime: An empirical study of pink-collar criminals, International Letters of Social and Humanistic Sciences, 4, 22-34.
Gottschalk, Petter (2012). Gender and white-collar crime: only four percent female criminals. Journal of Money Laundering Control. 15 (3). 362-373.
Gottschalk, Petter (2013). Women’s Justification of White-Collar Crime. International Journal of Contemporary Business Studies. 4 (1). 24-32.
Gottschalk, Petter & Smith, Robert (2013). Gender and white-collar crime: Examining the representation of women in the media? Journal of Gender Studies. 37-41.
Gottschalk, Petter (2018). Convenience triangle in white-collar crime: Case studies of relationships between motive, opportunity, and willingness. International Journal of Law, Crime and Justice. 55. 80-87.
Gottschalk, Petter (2019). Stage model for female criminals: business school students’ perceptions of white-collar offenders. Journal of Gender Studies. 28 (6). 720-729.
Gottschalk, Petter (2017). Convenience in White-Collar Crime: Introducing a Core Concept. Deviant Behavior. 38 (5). 605-619.
Gottschalk, Petter (2020). Gender and Crime: Convenience for Pink-Collar Offenders. Deviant Behavior. 1-15. doi.org/10.1080/01639625.2020.1794270
Gottschalk, P. (2020). Convenience Dynamics and White-Collar Crime, Abingdon, UK: Routledge.
Islam M.J., Banarjee S., Khatun N.( 2014).Theories of Female Criminality: A criminological analysis, „International Journal of Criminology and Sociological Theory"7(1).
Jillian, D. F. and Jennifer R..(2009).Convenience: a services perspective.Marketing theory 9(4), 425-438
Lahm K.E, (2010) [hasto:] Simon J. Women and Crime, [w:] Encycopedia of Criminological Theory, (red.) Cullen FT., Wilcox P., Vol. 1, Sage Publications.
Newburn T.( 2017).Crimnology, Third edition, Routledge. Severson, R.E., Kodatt, Z.H. and Burruss, G.W. (2019). Explaining White-Collar Crime. In The Handbook of White-Collar Crime, M.L. Rorie (Ed.).
Steffensmeier, D., Schwartz, J. and Roche, M. (2013). Gender and twenty-first-century corporate crime: Female involvement and the gender gap in Enron-era corporate frauds, American Sociological Review, 78 (3), 448-476.
Sutherland, E.H. (1937). The Professional Thief. Chicago, IL: University of Chicago Press.