تحولات نوین و منظومه دفاعی-امنیتی ج.ا.ایران در مواجهه با عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی(با تاکید بر نقش یمن).
الموضوعات :
1 - استادیار گروه علوم سیاسی ، واحد رفسنجان ، دانشگاه آزاد اسلامی ، رفسنجان ، ایران
الکلمات المفتاحية: منظومه دفاعی-امنیتی, عربستان, رژیم صهیونیستی, یمن, موازنه سازی پویا, امنیت شبکه ای,
ملخص المقالة :
منطقه غرب آسیا بعنوان یکی از حوزه های ژئوپلیتیکی در سطح جهانی شناخته می شود که بازیگران این سیستم منطقه ای همواره روابط توام با تنش،بحران و منازعه را تجربه می کنند.روابطی با ماهیت بازی با حاصل جمع صفر که بدلیل داشتن استمرار زمانی طولانی مدت در قالب منازعات عمیق و فراگیر نهادینه شده است.ج.ا.ایران با داشتن منظومه امنیتی خاص خود یکی از بازیگران مهم در این محیط منطقه ای است. با ایفای نقش فعال و پویا همواره در راستای ایجاد ثبات حداکثری و صلح فراگیر،ضمن احترام به منافع و پذیرش نقش دیگر بازیگران رویکرد جمعی،سازنده و ترمیم کننده ای را اتخاذ کرده است که در قالب بازی با حاصل جمع مثبت و مضاعف قرار می گیرد.در مقابل دو بازیگر عربستان سعودی و رژیم صهیونستی در قاللب یک همکاری بسیار پیچیده و غیرسازنده ضمن همآهنگی و همسویی حداکثری ، اقدامات خود را در راستای حذف منافع و نقش راهبردی ج.ا.ایران تنظیم و بازطراحی کرده اند.رویکرد مقابله جویانه این دو کشور در قالب بازی با حاصل جمع منفی و صفر قرار می گیرد.یمن در منظومه امنیتی ج.ا.ایران بعنوان متحد راهبردی ایفای نقش موازنه ساز را در مقابل دو کشور بر عهده دارد. که تضمین کننده حضور و تثبیت کننده بقاء راهبردی ج.ا.ایران در محیط راهبردی و سیر روند تحولات نوین منطقه ای (از بیداری اسلامی تا طوفان الاقصی) است
ترابی،قاسم و طاهری زاده،محمد جواد،(1398)،«روندهای مسلط منطقه ای و آینده نظم در خاورمیانه)،فصلنامه:مطالعات بین الملل،صال19،شملره2،صص29-7.
-فتحی،محمدجواد:عیوضی،محمد رحیم و پیرانی،شهره،(1399)،«جایگاه بازدارندگی برون مرزی در منظومه دفاعی امنیتی ج.ا.ایران در اسیای جنوب غربی»،فصلنامه:سیاست جهانی،دوره9،شماره2،صص303-265.
-کدخدایی،مصطفی و عسکری حصن،شهرام،(1398)،«دکترین امنیتی ج.ا.ایران بازدارندگی فعال و حفظ ضربه دوم»،پژوهش ملل،دوره4،شماره47،آبان98،صص72-48.
-رسولی سانی آبادی،الهام و روستایی،مجتبی،(1398)،«موازنه تهدیدی و اتحاد اعراب و اسرائیل در برابرل محور مقاومت»،فصلنامه :مطالعات خاومیانه،سال26،شماره3،صص134-133.
-سیفی،عبدالمجید،(1402)،«موازنه گری پویا چهار چوبی برای تحلیل موازنه گرزی سعودی در قبال ج.اا.یران»،فصلنامه:مطالعات بین الملل،سال20،شماره1،صص100-81.
حق گو،جواد:عظیم زاده،جعفر و رادمرد،محمد،(1399)،«بازدارندگی شبک های،بایسته های سیاست خارجی ج.ا.ایران در گام دوم انقلاب اسلامی»،شماره 35،صص161-137.
-کابکیان،رشید:پورحسن،ناصر،(1401)،«تاثیر انقلاب اسلامی به بیداری اسلامی در منطقه:با تاکید بر انصازالله یمن»،فصلنامه:مطالعات بیداری اسلامی،سال11،شماره4،صص82-59.
-نجات،سسد علی: موسوی،سیدراضیه و صارمی،محمدرضا،(1395)،«راهبرد عربستان سعودی و ایران در قبال بحران یمن»،فصلنامه:مطالعات بین الملل،سال9،شماره33،صص179-137.
-سلیمانی،زهرا و صالحی،علی محمد،(نقش آفزینی رژیم صهیونیستی در بحران یمن و بایسته های رسانه ای»، پژوهش نامه،رسانه بین الملل،سال6،شماره2،صص55-33.
-سمیعی اصفهانی،علیرضا و موسویفسید احمد،(1394)،«تاثیرسنجی برتری منطقه ای ایران بر الگوی رفتاری عربستان در قبال تحولات یمن»،فصلنامه،رهیافت های سیاسی و بین الملبلی،سال6،شماره42،صص115-86.
-پیری،حیدر و معتضدی راد،آناهیتا،(1401)،«زمینه ها و بسترهای صلح نوین اعراب و اسرائیل در پرتو سیاست های منطقه ای ایران»،فصلنامه:مظالعات سیاسی جهان اسلام،سال11،شماره1،صص125-104.
-علی اکبرپور،رضا : کشیشیان سیرکی،گارینه: دهشیری،محمدرضا و ولی زاده،اکبر،(1398)،«تحول مفهوم قدرت و تاثیر آن بر سیاست منطقه ای ایران»،فصلنامه:سیاست و روابط بین الملل،دوره3،شماره6،صص241-212.
-دشتی،فرزانه:پوردانش،سیدسامر و وکیل زاده،بهرام،(1401)،«تحلیل تطبیقی نقش ایدئولوژیک عربستان و ایران در تحولات یمن»،فصلنامه:مطالعات بین الملل،سال19،شماره2،صص95-77.
-کریمی فرد،لیلی و جمشیدی،محمدحسین،01391)،«بررسی ریشه های شکل گیری جنبش انصار الله یمن بر مبنای سازه انگاری»،فصلنامه:مطالعات بیداری اسلامی،سال8،شماره16،صص112-85.
-لطیفیان،سعیده،(1396)،«دیدگاه راهبردی اسرائیل و برآورد تهدید امنیتی آن برای ایران»،فصلنامه:سیاست،دوره47،شماره1،صص200-179.
-قاسمی،مهدی و برزگر،کیهان،(1392)،« استراتژی تهدید وجودی اسرائیل و امنیت ملی ایران»،فصلنامه:روابط خارجی،سال5،شماره1،صص197-169.
-همتی،مرتضی و ابراهیمی،شهروز،(1397)،«اثرات سیاست خارجی عربستان در یمن بر نقش آفرینی ایران در خاورمیانه»،فصلنامه:سیاست جهانی:بهار97،دوره7،شماره1،پیاپی23،صص251-227.
-مرادی همدانی،فرزانه،(1402)،«طوفان الاقصی،محور مقاومت،آغازگر نظم نوین منطقه»،ماهنامه:آمریکا شناسی،علوم اجتماعی،مهر و آبان،شماره22،صص28-27.
-مقومی،امیررضا،(1303)،«واکاوی پیامدهای طوفان الاقصی بر امنیت ملی رژیم صهیونیستی»،محیط شناسی راهبردی ج.ا.ایران،سال8،شماره1،بهاز1403،صص48-9.
-منابع اینترتنی:
-خوش آیند،حمید،(13/5/1403)،«عملیات طوفان الاقصی و نظم نوین منطقه ای»،خبرگزاری طنین مرکز،در سایت:https:/www/.tanincenter.ir/ooolh.
-خبرگزاری عصر ایران،(21/8/81402)،«جزئیات طوفان الاقصی/حمله حماس به اسرائیل چگونه شکل گرفت»،کدخبر977362، در سایت:https:/www/.asriran.com./03qeA.
-خبرگزاری ایسنا،(1403/4/15)،«طوفان الاقصی و تغییر معادلات منطقه ای»،کد خبر:1403031509772،درسایت:https:/www/.isna.ir
-خبرگزاری فارس،(6/8/1402)،«طوفان الاقصی مظهر قدرت اسلام»،کد خبر:54262،در سایت:https:/www/,farsi.khamenei.ir
-خبرگزاری تنسیم،(20/12/1402)،«تناقض راهبردی در سیاست خارجی پس از طوفان الاقصی»،کدخبر:3050165.در سایت: https;/www/,tansim.news.com/fa/news/.
-خبرگزاری ایسنا،(1402/11/11)،«تثبیت قدرت ایران بعد از طوفان الاقصی از دریچه امارها»،کدخبر:08761.درسایت :https;/www/,isna.ir
-خبرگزاری مهر،(1402/9/30)،«جبهه یمن و تاثیر آن بر معادلات بازدارندگی در جنگ غزه»در سایت:https;/www/,m eh r news.com/x33myh.
-خبرگزاری مهر،(1403/5/22)،«ورود یمن به جنگ غزه: ابعاد و پیامدها»،در سایت:https;/www/mehrnews.com/x34w4r.
