شناخت حرکت جهادی در تبیین آزادی و آزادی سیاسی در اسلام با محوریت سیره علوی
الموضوعات :
1 - استادیار گروه علوم سیاسی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
الکلمات المفتاحية: آزادی, آزادی سیاسی, جهاد تبیین, قرآن, نهج البلاغه, سیره علوی,
ملخص المقالة :
مفهوم آزادی و انواع آن از دیدگاه مکاتب و ادیان مختلف، دارای برداشت‌هایی متنوع و متعدد است. برخی از افراد، نظریه ها و مکاتب معتقدند که در اسلام آزادی و آزادی سیاسی با معیارهای مطلوب در عصر حاضر فاصله دارد. قرآن و سنت دو منبع معتبر هستند که در کنار استدلال‌های علمی و عقل فردی و جمعی، سرچشمه زلال حرکت جهادی می‌باشند؛ بر این مبنا، سیره علوی و اندیشه‌های امام علی) ع(، از جایگاه بسیار مهمی برای فهم و کاربرد مفهوم آزادی، برخوردار است و محوریت سیره علوی در تبیین مفاهیم و ارزش های بنیادین آزادی، چراغ راه شناخت است. در این مقاله بر آنیم که حرکت جهادی تبیین مفهوم آزادی و آزادی سیاسی در اسلام را با محوریت سیره علوی و مباحث ارزشمند نهج البلاغه که برگرفته از آیات قرآن و سیره پیامبر اعظم )ص) است، بررسی کنیم. به نظر می‌رسد که توجه و اهتمام نظری و عملی کافی به سیره آن امام بزرگوار (ع)، به شیوه اثربخش و فراگیر و در قالب یک حرکت جهادی، می‌تواند منجر به تبیین و اجرای مفهوم آزادی و آزادی سیاسی شود.
الف- منابع فارسی و عربی
قرآن کریم (1397)؛ ترجمه حسین انصاریان، مشهد: به نشر (آستان قدس رضوی).
نهج‌البلاغه (1378)؛ ترجمه جعفر شهیدی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
نهج‌البلاغه (1379)؛ ترجمه محمد دشتی، قم: انتشارات سید جمال‌الدین اسدآبادی.
بحرانى، میثم بن علی (1366)؛ اختیار مصباح‌السالکین، تحقیقِ محمدهادى امینى، چاپ اول، مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامى آستان قدس رضوى.
آل غفور، سید جلال (1389)؛ مولفه های توسعه سیاسی در نهج البلاغه، فرهنگ پژوهش، شماره ۶، 7-30.
خامنه‌‌ای، سید علی (1401- 1388)؛ پایگاه اطلاع‌رسانی رهبر معظم انقلاب اسلامی، نسخه فارسی، لینک ثابت دسترسی= https://farsi.khamenei.ir/
دهخدا، علی‌اکبر (1377)؛ لغت‌نامه، تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
دلشاد تهرانی، مصطفی (1395)؛ تراز حیات: ساختارشناسی عدالت در نهج‌البلاغه، تهران: انتشارات دریا.
عباسی، فرهاد (1391)؛ تعریف حدود و انواع آزادی در حکومت دینی از دیدگاه نهج‌البلاغه، فصلنامه مطالعات حقوق بشر اسلامی، شماره 2، 99-120.
قدردان قراملکی، محمدحسن (1399)؛ آزادی در فقه و حدود آن، قم: بوستان کتاب.
محمدی ری‌شهری، محمد (1390)؛ سیاست‌نامه امام علی علیه‌السلام، ترجمه مهدی مهریزی، قم: موسسه فرهنگی دارالحدیث.
مطهری، مرتضی (1381)؛ مجموعه آثار، ج 16، قم: صدرا.
مطهری، مرتضی (1393)؛ انسان کامل، قم: صدرا.
منتظر قائم، مهدی (1376)؛ آزادی سیاسی، فصلنامه حکومت اسلامی، سال 8، شماره 3، 100-128.
میراحمدی، منصور (1381)؛ آزادی در فلسفه سیاسی اسلام، چاپ اول، قم: بوستان کتاب.
ناظمی اردکانی، محمد (1387)؛ حکمرانی خوب با رویکرد اسلامی، علوم انسانی، سال 17، شماره76، 107-128.
ب- منابع لاتین
Arendt, H. (1998). The Human Condition. Chicago: University of Chicago Press.
Aristotle. (1998). Politics (C. D. C. Reeve, Trans.). Indianapolis: Hackett Publishing.
Locke, J. (1988). Two Treatises of Government. Cambridge: Cambridge University Press.
Mill, J. S. (2006). On Liberty. London: Penguin Classics.
Plato. (2003). The Republic (D. Lee, Trans.). London: Penguin Books.
Rousseau, J. J. (2002). The Social Contract (M. Cranston, Trans.). London: Penguin Classics.
