پژوهش¬هاى زبان¬شناسى و معناشناسى با محوريت ارتباط متن و تصوير
الموضوعات :
1 -
الکلمات المفتاحية: زبان¬شناسى, معناشناسى, متن, تصوير.,
ملخص المقالة :
ارتباط متن كلامى و تصوير، ارتباطى تنشى و پيرو تحولات فرايندى جو گفتمان مى¬باشد. در اين مقاله برآنيم با مدد جستن از شيوه تحليل گفتمان نشانه- معناشناختى به رابطه ميان متن كلامى و تصوير بپردازيم. نظريه¬هايى كه در راستاى ارتباط متن كلامى و تصوير بپردازيم. نظريه¬هايى كه در راستاى ارتباط متن و تصوير موجود است، حاكى از آن مى¬باشد كه چيزى كه به توليد معنا منجر مى¬شود، هم-پيوندى يا ارتباط درونى متن و تصوير مى¬باشد. بررسى¬هاى حاصل در اين پژوهش براساس تحليل گفتمان نشانه معناشناختى نشان داده است كه آنچه در تعامل دو نظام نشانه¬اى نوشتارى و تصويرى به توليد معنا منجر مى¬شود، ايفاى نقش آنها در بسترى گفتمانى مى¬باشد. معناشناسی جهل در واژگان دوره جاهلیت نشان مىدهد که این واژه بیشتردر مقابل حلم قرار است و کمتر به معنی نادانی است. با نزول قرآن، و ورود واژه جهل به آن، جهل تنها در تقابل با حلم نبود؛ بلکه علم و عقل هم در ردیف حلم قرار گرفتند. اما آنچه در دستگاه معنایی واژگان قرآن نمود بیشتری دارد، همنشین اصلی واژهای با کفر است که در قرآن به صورت مستقیم یا غیر مستقیم درتقابل با اسلام است. با توجه به آنچه در این پژوهش آمد، مى¬توان چنين نتيجه گرفت كه زمانى كه از اصطلاح نشانه-معناشناسى استفاده مى¬شود، مقصود ارتباط خام و صورى بين نوشتار و تصوير نمى¬باشد؛ بلكه در اينجا هر نزع ارتباط نشانه¬اى در مورد عنصر معنا مد نظر قرار مى¬گيرد و نمى¬توان متن نوشتارى و بصرى را جدا از هم در نظر گرفت. با توجه به آنچه در اين پژوهش بيان شد، مى¬توان گفت كه نشانه-معناشناسى خاص در يك حوزه خاص؛ مانند ادبيات، هنر مانند آن در تحليل متون مورد استفاده قرار مى گيرد و نشانه¬شناسى عام درباره مباحث عمومى نشانه معناشناسى و شيوه¬هاى گوناگون آن مى¬باشد
منابع
1. امام على (ع) (1387)، نهج البلاغه، گردآورنده محمدبنحسین شریفرضی،ترجمه محمد دشتى، قم: انتشاراتموسسهتحقیقاتیامیرالمومنین (ع).
2. احمدى، بابك (1371ش)، از نشانه¬هاى تصويرى تا متن، به سوى نشانه¬شناسى ارتباط ديدارى، تهران: نشر مركز.
3. باختين، ميخاييل (1380ش)، سوداى مكالمه، خنده و آزادى، ترجمه جعفر پوينده، تران: مركز.
4. جوارى، محمدحسين و حميدى كندول، احد (1386ش)، سير نظريه¬هاى ادبى معطوف به خواننده در قرن بيستم، ادب پژوهى، سال اول، پاييز، شماره سوم، ص143-176.
5. چندلر، دانيل (1386)، مبانى نشانه¬شناسى، ترجمه مهدى پارسا، تهران: نشر سوره.
6. حقيقى، مانى (1374)، سرگشتگى نشانه¬ها، تهران: نشر مركز.
7. دانسى، مارسل (1387)، نشانه¬شناسى رسانه¬ها، ترجمه مرتضى گودرز ميرانى و بهزاد دوران، تهران: چاپار.
8. سجودى، فرزان (1382ش)، نشانه¬شناسى كاربردى، تهران: انتشارات قصه.
9. شعيرى، حميدرضا (1381ش)، مبانى معناشناسى نوين، تهران: انتشارات سمت.
10. شعيرى، حميدرضا (1385ش)، تجزيه و تحليل نشانه معناشناختى گفتمان، تهران: سمت.
11. فلاح مغارى، سميه (1388)، تحليل سير نقد شعر فارسى در ايران از سال 1381 تا 1386ش، تهران: دانشگاه تربيت مدرس.
12. گرين، ويلفرد و همكاران (1376ش)، مبانى نقد ادبى، ترجمه فرزانه طاهرى، تهران: انتشارات نيلوفر.
13. مبينى، ليلاسادات (1398ش)، معناشناسى واژه جهل در قرآن و مصاديق آن در نهج البلاغه، تهران: دانشگاه تربيت دبير شهيد رجايى.
14. نبوى، لطف¬الله (1384)، مبانى منطق و روش¬شناسى، تهران: دانشگاه تربيت مدرس.
15. Cox, Roger, 1996, Shaping childhood: Themes of uncertainty in the history of adult-child relationships. London and New York: Routledge.
16. Eco, Umberto, 1976. A theory of semiotics. Bloomington: Indiana University Press.
17. Lotman, Youri,1999. La semiosphere (traductionfrancaise), Limoges, PULIM.
18. Martin, Bronwen and Ringham, Felizitas, 2006. Key Terms in Semiotics, London: Continuuem. Martin, Bronwen and Ringham, Felizitas.
19. Sonesson, Goran, The Limits of Nature and Culture in Cultural Semiotics, to appear in: Papers from the Fourth bi-annual meeting of the Swedish Society for Semiotic Studies, Linkoping University, December, Richard Hirsch, ed.In: http:// filserver.arthist. Lu.se/kultsemlsonesson/CultSem1.htm